Dynamiek van werkplekken in een tijdperk van verandering en digitalisering.

Project onder begeleiding van dr. Nienke Renting (n.renting@rug.nl) en dr. Marco Mazereeuw (marco.mazereeuw@nhlstenden.com)

Werk ontwikkelt zich bijna dagelijks en daarmee ook het leren op de werkplek. Neem bijvoorbeeld de toenemende digitalisering in de zorgsector. In deze sector heeft digitalisering bijvoorbeeld geleid tot elektronische patiëntendossiers en telemedicine, waardoor zorgcoördinatie verbetert en patiënten op afstand medisch advies kunnen krijgen. In de logistiek zien we geautomatiseerde magazijnen en IoT-gebaseerde supply chain-systemen, waardoor magazijn processen geoptimaliseerd worden en realtime tracking en monitoring van vracht mogelijk is. In de maakindustrie, zoals autofabrieken, worden steeds meer robots ingezet die ook weer worden aangestuurd door slimme, lerende systemen. Deze voorbeelden illustreren hoe dynamisch werkplekken. Wat daarin interessant is, is dat we er steeds meer achter komen dat deze dynamiek van veranderend werk sterk verweven is met het leren en de ontwikkeling van werkenden (Van der Torre et al., 2020; Volberda et al., 2011). Daarnaast zijn deze werkplekken vaak ook leeromgevingen van o.a. MBO studenten. Hoe dergelijke leerprocessen op werkplekken eruit zien wordt al enige tijd onderzocht (zie Engeström, 2014; Eraut, 2000). We weten nog veel minder over hoe de dynamiek van het werkplekleren beïnvloed wordt door de grote veranderingen en toenemende digitalisering, en hoe we ervoor kunnen zorgen dat de leerprocessen versterkt kunnen (Singh, 2022; Vallo Hult & Byström, 2022).

In de context van veranderend werk en veranderende werkomgevingen is het mogelijk extra nodig om aandacht te hebben voor mensen die in deze omgevingen kwetsbaar zijn. Denk bijvoorbeeld aan mensen die onvoldoende digitale vaardigheden hebben, en daarmee moeite hebben om nieuwe technologieën te begrijpen en te gebruiken, waardoor hun leer- en prestatiekansen worden beperkt. Maar ook organisaties die niet proactief investeren in het ontwikkelen van een positieve leer- en ontwikkelcultuur kunnen kwetsbaar zijn in de huidige transformaties. We werken heel nauw samen met zowel organisaties als het middelbare beroepsonderwijs. In het middelbare beroepsonderwijs worden groepen in een kwetsbare positie ondersteund om stappen te zetten in (school)loopbaan. De doelgroepen die zij opleiden hebben er baat bij om voor zichzelf uitdagend, gezond en veilig werk te vinden (De Vos et al, 2020).

Mogelijke onderzoeksdoelstellingen kunnen zijn:

• De percepties van MBO en/of HBO studenten (en/of werknemers) over werkplekleren in de context van digitale transformatie onderzoeken.

• De sociotechnische invloeden op het leren en ontwikkelen in werkplekken te identificeren in het tijdperk van transformaties.

• Strategieën en interventies verkennen die organisaties kunnen inzetten om leren en ontwikkelen van medewerkers en leidinggevenden in transformaties te bevorderen.

• Onderzoeken hoe groepen werknemers die kwetsbaar zijn zich in de leerwerkomgevingen bewegen en hoe hun ontwikkeling versterkt kan worden.