Theologie & Religiewetenschappen

Wat leren culturele verschillen ons over hoe mensen samenleven? En hoe kunnen deze inzichten leiden tot een beter begrip van lokale, regionale en mondiale uitdagingen?

In een wereld van religieuze en culturele diversiteit is het vermogen om verschillen te begrijpen essentieel om maatschappelijke vraagstukken het hoofd te bieden. In deze master ontwikkel je de vaardigheden om gevestigde normen en waarden te bevragen. Je verdiept je in diverse leefwerelden en krijgt inzicht in de rol die religie en cultuur spelen in samenlevingen. Zo ontwikkel je uiteindelijk niet alleen een rijker begrip van de ander, maar ook van jezelf.

Deze unieke master in de antropologie van religie - de enige in Nederland - combineert een holistische, vergelijkende en etnografische benadering:* Holistisch, omdat je thema’s onderzoekt binnen de bredere context van het dagelijks leven, zoals voeding, seksualiteit en religie.* Vergelijkend, omdat je culturele verschillen én overeenkomsten bestudeert* Etnografisch, omdat je via veldwerk (als integraal onderdeel in deze master) doordringt in de complexe leefwerelden van mensen die er leven.Daarnaast wordt er kritisch gereflecteerd op de 'traditionele' antropologische methode zelf, namelijk de antropologische benadering van global north richting global south.

Antropologie maakt het vreemde vertrouwd, en het vertrouwde vreemd.

Hoe verhouden religie, conflict en vrede zich tot elkaar? Wat zijn de gevolgen van globalisering voor lokale religieuze tradities? Hoe worden debatten over conflict, migratie en gender geframed?

Vandaag de dag speelt religie in veel conflicten wereldwijd, en op verschillende niveaus, een belangrijke rol. Tegelijkertijd vormt religie ook een wezenlijk onderdeel van het dagelijks leven van mensen, als bron van solidariteit en de manier waarop mensen samenleven.Ondanks het belang van religie hebben NGO's, regeringen maar ook journalisten - vaak op basis van simplistische en achterhaalde aannames - dikwijls een verkeerd of onvolledig beeld van de rol van religie in de moderne wereld, en de betekenis die het voor verschillende volkeren heeft. Dit kan onnodig leiden tot spanningen en misverstanden, met mogelijk grote gevolgen.

Binnen deze MA-track bestudeer je de sleutelrol van religie in de dynamiek van globalisering, en hoe dit zich verhoudt tot conflicten waardoor hedendaagse samenlevingen worden gevormd. Je verdiept je in de relatie tussen religie, conflict en vredesopbouw en hoe conflicten zijn verweven met religieuze belangen, opvattingen en identiteiten. De opleiding is interdisciplinair van aard, met politieke, sociale, psychologische, culturele en juridische dimensies.

Gedurende het jaar kun jij je specialiseren in thema's als conflict en vredesopbouw, migratie en gender.

Sinds mensenheugenis bestaat er een spanningsveld tussen 'wij' en de 'ander'. Welke rol speelde in- en uitsluiting in de klassieke wereld? Hoe ver gaat tolerantie in een samenleving, toen en nu?

Dit spanningsveld is in Europa sterk voelbaar in de relaties tussen het jodendom, christendom en de islam. Mede vanwege de huidige migratie vanuit islamitische landen worden vragen op het gebied van identiteit en ‘erbij horen’ nog altijd sterk gekoppeld aan religieuze overtuiging. Deze mastertrack bestudeert het (naast elkaar) bestaan van de drie grote monotheïstische religies, en hoe deze relaties onze huidige maatschappij hebben gevormd. Je onderzoekt de impact van religieuze diversiteit op sociale identiteitsvorming in de Grieks-Romeinse en late antieke periode, de middeleeuwen en in de moderne tijd. Je analyseert de rol van tolerantie en acceptatie, van afwijzing en uitsluiting in hun onderlinge relaties gedurende de laatste tweeduizend jaar.Je richt je op de historische en filologische analyse van tekstuele bronnen die gaan over contacten tussen deze religieuze tradities. Dat doe je vanuit verschillende invalshoeken: archeologie, codicologie, paleografie, epigrafie, tekstanalyse en interpretatie.

Hoe ga je om met museale collecties uit het koloniale verleden? Wat is de betekenis van religieus erfgoed in een seculiere samenleving? En hoe wordt erfgoed bewust gebruikt om tradities te beschermen?

Erfgoed is een belangrijk thema geworden in het politieke en maatschappelijke debat. In de komende jaren verliezen veel religieuze gebouwen in Nederland hun oorspronkelijke functie. Nationale en Europese overheden investeren miljoenen in nieuwe bestemmingen, terwijl toerisme en bedevaarten naar religieuze objecten, plekken en festivals juist booming zijn, en weer vragen oproepen over de duurzaamheid en impact van erfgoed.Tegelijkertijd veranderen migratie en secularisatie de religieuze identiteit van gemeenschappen, en hun blik op het eigen verleden. Oorlogen, verdrijving en klimaatverandering bedreigen materiaal en immateriaal erfgoed wereldwijd. Hoe vind je de balans tussen de zorg voor en het behoud van erfgoed, de beschikbare middelen en de uiteenlopende, dikwijls tegenstrijdige belangen?Deze interdisciplinaire mastertrack is uniek en brengt religie, identiteit, politiek, geschiedenis, materiële cultuur en erfgoedstudies samen. Je ontwikkelt een scherpe, eigen stem in actuele debatten. En tijdens je stage pas jij je kritische en analytische vaardigheden toe op concrete uitdagingen waar de erfgoedsector momenteel voor staat.

"De mens kan niet leven van brood alleen", wordt weleens gezegd. Maar wat geeft het leven dan nog meer betekenis? Hoe ervaren mensen zin in hun leven, ook bij moeilijke of ingrijpende gebeurtenissen?

Iedereen wordt voor keuzes gesteld op het terrein van gezondheid en ziekte, leven en dood. Als student Geestelijke Verzorging verdiep je je in de cruciale rol van zingeving en levensbeschouwing bij ingrijpende gebeurtenissen. Je leert mensen bij te staan, te begeleiden en te adviseren in crisissituaties - zowel in de eerste lijn als binnen zorginstellingen. Tegelijk ontwikkel je tijdens de opleiding een diep begrip van je eigen levensbeschouwelijke identiteit en leer je dit duideljk en krachtig te verwoorden. Zo ben je uiteindelijk in staat creatief en deskundig in te spelen op de zin- en levensvragen van anderen.De master is beroepsgericht, met een open, kritische en wetenschappelijke benadering van het werkveld van geestelijke verzorging. De opleiding is geaccrediteerd door de SKGV (Stichting Kwaliteitsregister Geestelijke Verzorgers), en kan ook in deeltijd worden gevolgd.Deze opleiding in Groningen is niet gebonden aan één specifieke religie of levensbeschouwing. Wie een ambtelijke functie binnen een levensbeschouwelijk genootschap wil bekleden, heeft aanvullende scholing nodig.