Read all about it! Tweede editie JONGgeleerd is uit

Het tijdschrift JONGgeleerd presenteert zes profielwerkstukken van scholieren, die daarmee eerder een prijs van de RUG-Scholierenacademie wonnen. Het gaat om de Alfasteunpuntprijs, de Jan Kommandeurprijs of de Jan Pen Prijs, die jaarlijks worden uitgereikt voor het beste profielwerkstuk. Een aflevering vol gevarieerde wetenschap, met artikelen waar nieuwsgierigheid en enthousiasme van af stralen.

Samenvatting inhoud

Priemgetallenbeveiliging; voorlopig nog veilig
Carlo Verschoor (Rölingcollege Belcampo, Groningen) deed onderzoek naar priemgetallen. Deze worden gebruikt voor het versleutelen van emails en bankgegevens, omdat priemgetallen (nog) geen regelmaat kennen en dus niet door hackers te achterhalen zijn. Carlo verdiepte zich in deze regelmaat door het 1010000 ste priemgetal te vinden. Om er voor te zorgen dat er ook écht dat priemgetal uitkwam, moedt hij diep de wiskunde in. Toch begint dit alles met een simpele basis. Een priemgetal is namelijk een positief geheel getal dat uitsluitend deelbaar is door één.

Belgie: kunt ge het verstaan?
België is een verscheurd land. Aan de ene kant staan de Vlamingen en aan de andere kant de Walen. Hoe komt het dat België verdeeld is? Welke verscheidenheid aan gesproken talen brengt dit met zich mee? Hanneke van Essen (Jacobus Fruytier SG Apeldoorn) combineert een historische onderzoeksbenadering van de taalproblematiek in België met een meer taalkundige benadering. Wat zijn de verschillen in vocabulaire en grammatica als je deze talen vergelijkt met het Frans en het Nederlands? Daarnaast heeft Hanneke hier de Belgen ook zelf over geïnterviewd.

Schoonheid: de sleutel tot succes?
Het viel Lieselotte Hoegee (Stebo, Utrecht) op hoe belangrijk schoonheid is, met name voor vrouwen. Toen zij zich hier meer in verdiepte, bleek schoonheid vele voordelen te hebben. Daarop vroeg zij zich af hoe ver de macht van de schoonheid reikt: gaat schoonheid samen met economisch succes? Ze onderzocht verschillende visies ten aanzien van schoonheid en aantrekkelijkheid en verschillende gangbare graadmeters voor economisch succes. Ookal gaf haar eigen onderzoek of economisch succesvolle vrouwen als aantrekkelijker of mooier worden beoordeeld geen uitsluitsel, toch blijft ze geloven in de macht van het ‘leuke smoeltje’.

Lebensborn, de kinderfabriek van nazi-Duitsland
Marleen van den Berg (Driestar College Gouda) deed onderzoek naar het Lebensborn project, dat in de Tweede Wereldoorlog werd ontwikkeld door Heinrich Himmler, een van de handlangers van Hitler. Het project was bedoeld om Duitsland te verzekeren van Germaanse Nazi’s die het duizendjarig rijk in stand zouden kunnen houden. Marleen schetst uitvoerig de context waarbinnen het Lebensborn-programma tot stand kon komen en wat de gevolgen waren. Wat waren de doelstellingen van het initiatief? En waarom waren mensen eigenlijk bereid om aan het programma mee te werken? Ze laat zien dat het niet enkel een uit de lucht gegrepen waanzin was, maar een gevolg van de drama’s die zich in die tijd in Duitsland afspeelden.

Kokkel vs. Nonnetje
Marlien Schmidt en Emma Onverwagt (Murmellius Gymnasium Alkmaar) hebben voor hun onderzoek twee weken meegelopen met een onderzoeker en zijn onderzoeksassistent van het NIOZ op Texel. Daar hebben ze op vijf verschillende plaatsen monsters van het wad genomen en wel: kokkels en nonnetjes. Deze kokkels en nonnetjes hebben ze gemeten om te onderzoeken of de milieufactoren overspoelingstijd en expositie een aandere invloed op de groeisnelheid van beide schelpdieren. Dit vermoedden ze omdat deze schelpdieren zich op een andere manier eten, maar de plek waar ze groeiden bleek doorslaggevend voor de groei.

Ja, Jatropha!
In het arme Haïti wordt voornamelijk gekookt op houtskool. Aangezien dit tot massale ontbossing leidt is een goedkoop alternatief voor houtskool gewenst. Thijs Olthof deed met zijn medescholieren onderzoek naar dit alternatief. Jatropha bleek uiteindelijk het beste alternatief.  Uit deze struik kan olie gewonnen worden en op de tijdens dit proces overgebleven perskoek kan worden gekookt. Op basis van dit onderzoek formuleerden zij een advies voor het introduceren van Jatropha op Haïti.