Prof. dr. Kas partner in EU-project gericht op meer persoonsgerichte behandeling met medicijnen in de psychiatrie

Maar liefst twee derde van de patiënten in de psychiatrie reageert niet goed op een behandeling met medicijnen. Lage therapietrouw en frequente bijwerkingen spelen hierin een belangrijke rol. Maar er bestaan ook variaties in de genen die bepalen of ernstige bijwerkingen kunnen optreden, of juist ervoor kunnen zorgen dat medicatie niet aanslaat. Een internationaal consortium, waarin Prof. dr. Martien Kas ( GELIFES ) partner is, gaat deze relatie tussen respons op behandeling en genetische achtergrond van mensen goed in kaart brengen. De Universiteit Maastricht is coördinator. De onderzoekers hebben onlangs 8 miljoen euro aan Europese subsidie ontvangen. Kas ontvangt 382.000 voor zijn aandeel in het project.

Het internationale consortium gaat aan de slag met het via kunstmatige intelligentie in kaart brengen van farmacogenetische kenmerken en zal een grootschalige klinische studie uitvoeren onder mensen met een depressieve klacht, psychotische of angststoornis. Kunstmatige intelligentie zal de helpende hand bieden om een algoritme op te zetten voor het personaliseren van medicijnvoorschriften aan deze patiënten. Daarmee kan het aantal bijwerkingen worden verminderd en de effectiviteit van de behandeling vergroot.

Groningen: BEHAPP-app

De onderzoeksgroep van Prof. dr. Martien Kas (GELIFES) is partner in dit EU-project met hun BEHAPP smartphone-app voor het meten van gedrag bij mensen in hun natuurlijke omgeving. De BEHAPP-app is een onderdeel van de klinische studie voor het passief en actief monitoring van patiënten uit negen verschillende Europese psychiatrische behandelcentra. Gebaseerd op de longitudinaal verzamelde smartphonedata worden BEHAPP gedragsfenotypes gedefinieerd en geïntegreerd met andere kwantitatieve biologische parameters om een nieuwe farmacogenetische strategie te ontwikkelen voor een ‘personalised medicine’ benadering binnen de psychiatrie.

Farmacogenetica

Vanwege het chronische en terugkerende karakter van psychische stoornissen én de toegenomen levensverwachting, zal de maatschappelijke last van geestesziekten steeds verder toenemen. Deze ontwikkeling toont de noodzaak om behandelingen met medicijnen in de psychiatrie effectiever te maken. Farmacogenetica is het vakgebied dat via de kennis van variaties in het menselijk DNA wil verklaren waarom geneesmiddelen bij sommige mensen veel bijwerkingen geven en/of bij andere mensen niet of nauwelijks werken. Deze variaties in het DNA kunnen namelijk leiden tot verschillen in de activiteit van eiwitten die ervoor zorgen dat medicijnen door het lichaam worden opgenomen. In Nederland wordt farmacogenetica steeds vaker toegepast, bijvoorbeeld in de oncologie. Binnen de psychiatrie gebeurt dat tot nog toe niet of nauwelijks.