Financieel welzijn
Het studentenleven brengt de nodige kosten met zich mee. Heb je wel eens moeite om de eindjes aan elkaar te knopen? Maak je je zorgen over een oplopende studieschuld? Of mis je simpelweg het overzicht over je financiën? Dan ervaar je wellicht financiële stress, wat een negatieve invloed op je gezondheid, geluk en prestaties kan hebben.
Maar ook als je geen financiële zorgen hebt is het prettig om meer inkomsten te genereren of zinloze uitgaven te beperken. Misschien zijn er wel nieuwe inkomstenbronnen voor jou beschikbaar, waarvan je het bestaan niet eens kende!
Deze pagina verwijst je naar websites, instanties en hulpadressen waarmee je je financiën gezond(er) maakt en/of jouw budget een flinke boost kunt geven.
Grip houden op je geldzaken
Wat kost studeren?
Studeren is niet goedkoop. Behalve collegegeld moet je bijvoorbeeld rekening houden met kosten voor levensonderhoud en verzekeringen. Ga je op kamers wonen, dan is je huur tevens een grote kostenpost. Het NIBUD heeft de (gemiddelde) kosten van studeren op een rij gezet.
Wat moet je regelen als je 18 wordt?
Als je jonger bent dan 18 jaar, zijn je ouders nog voor veel zaken verantwoordelijk. En soms moet de verkoper nagaan of je wel toestemming van je ouders hebt om iets te kopen. Nu ben je 18 en moet je zelf opletten. Je kunt je eigen abonnementen afsluiten, een lening aangaan of iets kopen op afbetaling.
Waar moet je allemaal rekening mee houden als je 18 bent geworden? Via onderstaande link vind je 10 dingen die je moet doen, of waar je op zijn minst goed over na moet denken.
Beheer je administratie
Hoe stem je je inkomsten en uitgaven goed op elkaar af? Grip op je budget begint met het goed en gestructureerd bijhouden van je administratie. Het NIBUD helpt je om dit voor elkaar te krijgen.
Maak een begroting
Kom je elke maand geld tekort? Of wil je meer sparen? Dan helpt het om een overzicht te maken van je maandelijkse inkomsten en uitgaven. Het NIBUD helpt je bij het maken van een goede begroting.
Studiefinanciering van DUO
Hoe werkt studiefinanciering?
Je vindt alle informatie omtrent studiefinanciering op de website van DUO.
Lenen bij DUO: hoeveel heb je nodig?
Om je studie en levensonderhoud te betalen, kun je studiefinanciering bij DUO aanvragen. Dat doe je via de online dienst 'Mijn DUO'.
Maar hoe bepaal je nou of, en zo ja hoeveel, je gaat lenen? Het NIBUD helpt je een antwoord op deze vraag te vinden, zodat je op een verantwoorde manier met je leenmogelijkheden om kunt gaan.
DUO voorzieningen bij overmacht
Soms loop je studievertraging op door een overmachtsituatie, bijvoorbeeld medische of psychische omstandigheden (waaronder een functiebeperking). Daarvoor kun je in eerste instantie een beroep doen op het Studentenondersteuningsfonds van de RUG. Echter biedt DUO ook een aantal voorzieningen voor studenten die met dergelijke overmachtsituaties te maken hebben, waar je een beroep op kunt doen als je aan een aantal voorwaarden voldoet. Je hebt voor dergelijke DUO-voorzieningen altijd ondersteuning nodig van een studentendecaan.
De studentendecanen van het Studenten Service Centrum (SSC) zijn niet alleen het aanspreekpunt voor vragen over studiefinanciering, ze adviseren je dus ook over beschikbare DUO-voorzieningen en beoordelen of je aan de geldende voorwaarden voldoet. Op onderstaande website vind je meer informatie over de meest voorkomende voorzieningen.
Studieschuld terugbetalen: wat kun je verwachten?
Als je tijdens je studie geld bij DUO leent, moet je dat na je studie terugbetalen. Misschien vind je het terugbetalen van je studieschuld iets van later zorg, of misschien lig je van die gedachte wel eens wakker.
In alle gevallen raden we je aan om jezelf nu al te informeren over de terugbetaalregels. Weten hoe het zit kan je mentale rust geven, of misschien levert het nieuw inzicht op waarmee je vervolgens aan de slag kunt om zaken tijdig bij te sturen.
Hypotheek afsluiten met een studieschuld
Verwacht je dat je een studieschuld na je studie overhoudt? Dan wil je misschien nu al weten welke invloed jouw studieschuld straks gaat hebben.
Een belangrijke vraag is bijvoorbeeld welke invloed een studieschuld heeft bij het afsluiten van een hypotheek voor het kopen van een huis. Daar gaan veel verhalen over rond, maar hoe zit het nu echt? Op onderstaande website staat duidelijk uitgelegd hoe het zit.
Seminar series: financially healthy student
De Radboud Universiteit heeft een aantal interessante video's op Youtube gepubliceerd in het kader van hun reeks 'Financially healthy student', in samenwerking met DUO, Rabobank en Nibud. Een deel van de video's gaat over studiefinancieringszaken.
Vaak vergeten inkomstenbronnen
Aanvullende studiebeurs
De aanvullende beurs van DUO is bedoeld om studenten met ouders met een relatief laag inkomen te ondersteunen. Het betreft een prestatiebeurs, wat betekent dat deze aanvankelijke lening van maximaal ruim 400 euro per maand wordt omgezet in een gift, als je binnen tien jaar je opleiding succesvol afrondt. De aanvullende beurs moet je zelf bij DUO aanvragen.
Uit onderzoek van het Centraal Planbureau blijkt dat maar liefst een kwart van de eerstejaarsstudenten in het hoger onderwijs die recht hebben op een aanvullende beurs, daar geen gebruik van maakt. Gemiddeld lopen deze studenten daardoor 175 euro per maand mis!
Ook al denk je dat je er geen recht op hebt, het is een kleine moeite om via onderstaande link te checken of dat ook echt zo is. 'Nee' heb je immers al, maar 'ja' kun je misschien krijgen. Ook als je ouderejaarsstudent bent en eerder geen recht op de aanvullende beurs hebt gehad, heb je er misschien in een later studiejaar wel recht op. Bijvoorbeeld omdat er in de tussentijd iets in de gezinssituatie is veranderd of omdat het inkomen van een ouder significant veranderd is.
Misschien zijn de gegevens van één of beide ouders niet bij je bekend, of wil(len) je ouder(s) niet meewerken, al dan niet vanwege een conflict. Dit kan consequenties hebben voor je recht op aanvullende beurs. Soms is het dan mogelijk om het inkomen van een ouder buiten beschouwing te laten, met positieve gevolgen voor je aanvullende beursrechten. In sommige van dergelijke situaties heb je ondersteuning van een studentendecaan nodig. Ook is het soms mogelijk om het peiljaar aan te passen, met mogelijk positieve gevolgen voor je recht op aanvullende beurs.
Individuele studietoeslag
Veel studenten hebben een bijbaan om hun studie (mede) te financieren, maar als je een medische beperking hebt is bijverdienen soms moeilijk. Denk bijvoorbeeld aan een chronische ziekte of een functiebeperking, waardoor je structureel niet kunt bijverdienen.
In zo'n situatie heb je misschien recht op een individuele studietoeslag van je gemeente, die kan oplopen tot enkele honderden euro´s per maand. Dit betreft een gift, dus geen lening!
Voor informatie over de exacte voorwaarden en de aanvraagprocedure neem je contact op met de gemeente waar je ingeschreven staat. Onderstaande link betreft bijvoorbeeld de informatie voor de gemeente Groningen.
Belastingteruggave
Als student met een bijbaan betaal je vaak teveel belasting. Bijvoorbeeld teveel loonheffing over het salaris van je bijbaantje of je stagevergoeding, omdat er niet genoeg rekening is gehouden met heffingskortingen. Er kunnen dan aftrekposten zijn waar je gebruik van kunt maken.
Deze belasting kun je terugvragen bij de Belastingdienst. Je kunt zien of je geld terugkrijgt door aangifte te doen. Op de site van de Belastingdienst kun je online aangifte doen. Ook is er een app die je kunt gebruiken. De Belastingdienst heeft alvast een deel van alle informatie ingevuld. Jij hoeft alleen de ingevulde gegevens te controleren en de rest van de gegevens aan te vullen. Daarna zie je meteen of je geld terugkrijgt.
Ook goed om te weten: Doe je voor het eerst aangifte, maar denk je dat je over eerdere jaren óók geld had kunnen terugkrijgen? Je kunt tot 5 jaar terug aangifte doen!
Kwijtschelding gemeentelijke belastingen
Krijg je jaarlijks te maken met een aanslag voor waterschappen en gemeentelijke belastingen? Misschien kun je gebruik maken van een kwijtscheldingsregeling voor deze flinke uitgavenpost!
De exacte voorwaarden en informatie over de aanvraag vind je via de officiele website van de gemeente waar je staat ingeschreven. De link hieronder betreft de informatie voor de gemeente Groningen, inclusief een rekentool om te zien of je onder de voorwaarden valt.
Bijzondere bijstand vanwege hoge energiekosten
Ben je uitwonend in de gemeente Groningen en heb je als student te maken met verhoogde energiekosten en kun je dit niet meer betalen? Dan is het mogelijk om als uitwonende student bij de gemeente Groningen bijzondere bijstand voor energiekosten aan te vragen. Om het aanvragen makkelijker te maken is er vanaf 1 november geen vermogenstoets. Dit betekent dat je je spaargeld en andere eigendommen niet hoeft op te geven bij de aanvraag. Ook hoef je geen eigen energiecontract op naam te hebben. Vaak zitten voor jou als student de kosten van gas en elektra in het totaalbedrag van de kamerhuur.
Zorg- en huurtoeslag
Zorgtoeslag is een financiële bijdrage vanuit de overheid om mensen tegemoet te komen in de zorgkosten. Huurtoeslag is een bijdrage vanuit de overheid op je huurkosten. Veel studenten voldoen aan de voorwaarden om voor zorgtoeslag en/of huurtoeslag in aanmerking te komen. Dit levert een flinke inkomstenbron op.
Kortom, maak je nog geen gebruik van deze toeslagen, check dan via onderstaande link of je er alsnog voor in aanmerking kunt komen.
Studentenondersteuningsfonds
Tijdens je studie kun je door bijzondere omstandigheden zoals ziekte, psychische omstandigheden, familieomstandigheden, een functiebeperking of zwangerschap, studievertraging oplopen. Studievertraging door overmacht heeft negatieve gevolgen voor je financiële situatie, en in dat geval kan het Studentenondersteuningsfonds van de universiteit uitkomst bieden.
Indien je aan de voorwaarden van het Studentenondersteuningsfonds voldoet, kun je een financiële vergoeding krijgen ter hoogte van ongeveer 300 euro per 5 ECTS (maand) opgelopen vertraging. Studenten die recht hebben op een aanvullende studiebeurs van DUO kunnen het bedrag van hun aanvullende studiebeurs daar nog bovenop krijgen.
Eén van de belangrijkste voorwaarden om voor dit fonds in aanmerking te komen is dat je jouw overmachtsituatie en studievertraging altijd zo snel mogelijk bij de studieadviseur meldt. Verder gelden er nog een aantal andere voorwaarden en zaken waar je rekening mee moet houden, welke je worden uitgelegd via de link hieronder.
Noodfonds
Als je tijdens je studie in financiële nood komt door kosten die je ondanks de juiste verzekeringen en voorzorgsmaatregelen niet kunt opbrengen, is het gelukkig mogelijk om een aanvraag te doen bij het Noodfonds van de RUG. Het Noodfonds biedt in sommige gevallen financiële ondersteuning in de vorm van een gift, een lening of een combinatie daarvan.
Alle voorwaarden en zaken waar je rekening mee moet houden om voor het Noodfonds in aanmerking te komen, vind je via de link hieronder.
Particuliere fondsen
Als je voor studie of stage in het buitenland je begroting niet sluitend krijgt, dan kun je in de meeste situaties een beroep doen op een Erasmusbeurs, het Marco Polo Fonds en/of het Groninger Universiteitsfonds (GUF). Lukt het daarmee nog niet, dan kan een particulier fonds een oplossing zijn. In zeer schrijnende situaties kunnen particuliere fondsen soms ook ondersteuning bieden. Zo'n verzoek dient meestal wel ondersteund te worden door een studentendecaan.
Voor sommige particuliere fondsen heb je een aanbeveling van een studentendecaan van de RUG nodig. Via onderstaande link vind je hierover meer informatie.
Toeslag verzorging kind
Als student kun je onder bepaalde voorwaarden extra studiefinanciering krijgen als je naast je opleiding zonder partner een kind verzorgt: de toeslag verzorging kind.
Belangrijke verzekeringen
Zorgverzekering
Vanaf je 18e levensjaar ben je in Nederland verplicht om een zorgverzekering af te sluiten. Je hebt keuze uit veel verschillende zorgverzekeraars en opties binnen de verzekering. Je kunt bijvoorbeeld gebruik maken van de collectieve zorgverzekering die de RUG met Menzis heeft afgesproken, maar het staat je natuurlijk vrij om voor een andere verzekeraar te kiezen.
Waar moet je nou eigenlijk goed op letten en hoe weet je wat de beste verzekering voor jou is? Via onderstaande link krijg je het allemaal duidelijk uitgelegd.
Aansprakelijkheidsverzekering
Een ongeluk zit in een klein hoekje. Je kunt bijvoorbeeld per ongeluk iets stuk maken van een ander, zoals koffie over een laptop gooien. Daar zijn de gevolgen nog wel van te overzien. Maar er zijn ook ernstigere voorbeelden, bijvoorbeeld dat je in het verkeer per ongeluk (letsel)schade veroorzaakt. De financiële gevolgen van zo'n gebeurtenis kunnen enorm zijn: je kunt aansprakelijk voor de schade worden gesteld, met als mogelijk gevolg dat je je leven lang aan het afbetalen bent.
Gelukkig kun je zulke risico's afwenden door een aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. De premie van zo'n verzekering is relatief laag, zeker als je bedenkt welke mogelijke risico's je ermee ondervangt. Het is dus zeer raadzaam om als student een aansprakelijkheidsverzekering te hebben! Veel studenten zijn via hun ouders meeverzekerd, maar dit is niet altijd het geval. Via onderstaande link lees je waar je op moet letten en hoe je erachter komt of je meeverzekerd bent op de polis van je ouders.
Inboedel / brandverzekering
Een inboedelverzekering is een belangrijke verzekering als je op kamers gaat. Studentenhuizen en studentenflats staan namelijk bekend als plekken waar veel ingebroken wordt. Via de link hieronder vind je meer informatie over dit type verzekering.
Hulpbronnen bij je geldzaken
Tips bij studentenzaken
Op het Internet kun je veel tips vinden over (studenten) geldzaken. We zetten er vier voor je op een rij:
- Groningen Studentenstad - Geldzaken
- Moneyfit.nl - Jongeren en Geld
- Leukegeit.nl - Blog met 19 bespaartips als student
- Wijzer in geldzaken - Overzichtspagina met specifieke informatie voor studenten
Online zelfhulp module over geldzorgen
Via het online platform NewHealth biedt de RUG jou een online en anonieme aanpak om hulp bij mentale problemen te vinden. NewHealth biedt modules met verschillende thema's aan, waarvan er één over het thema 'Geldzorgen' gaat.
Cursus 'Goed met geldzaken'
In de gratis cursus 'Goed met geldzaken' van de Groningse Kredietbank (GKB) leer je om beter uit te komen met je geld. Wat zijn nu precies jouw inkomsten en uitgaven? Waardoor kun je in de schulden raken? En heb je recht op extra inkomen? Deze en andere onderwerpen worden allemaal behandeld in de cursus.
Geldcoach Gemeente Groningen
Ben je het overzicht op je geldzaken kwijt of heb je schulden? De Eurocoach van de Gemeente Groningen kan je helpen!
De Eurocoach is er voor jongeren van 18-24 jaar. De Eurocoach geeft advies en bemiddelt als je schulden hebt. Daarnaast helpen we je om verstandige keuzes te maken in de toekomst. Zodat je geldzaken op orde zijn.
WIJ-team Gemeente Groningen
In de Gemeente Groningen beschikt elke wijk over een zgn. 'WIJ-team'. Deze mensen staan voor je klaar om je te helpen met allerlei praktische zaken, waaronder geldzaken.
Heb je problemen om rond te komen? Heb je geen overzicht meer in je administratie? Heb je schulden of vind je het lastig om rekeningen op tijd te betalen? Dan kan WIJ Groningen je misschien helpen. Het kan bijvoorbeeld over dit soort situaties gaan:
- Ik kan mijn rekeningen niet meer betalen.
- Ik heb geen geld meer voor de huur of om eten te kopen.
- Ik durf mijn post niet meer open te maken.
- Ik krijg brieven van incassobureaus en weet niet wat ik moet doen.
- Ik ben het overzicht kwijt.
- Ik heb een brief ontvangen van de gemeente, verzekering, energiebedrijf of belasting die ik niet begrijp.
- Ik vind het moeilijk om officiële formulieren / papieren in te vullen.
Studeren met een bijstandsuitkering
Wat kun je doen als je je opleiding nog niet hebt afgerond, terwijl je recht op studiefinanciering (inclusief de leenfase) is geëindigd? Je hebt dan geen inkomsten meer uit studiefinanciering.
Als je geen spaargeld hebt, geen werk hebt of je hiermee onvoldoende inkomsten genereert, je niet kunt lenen van iemand, je niet in aanmerking komt voor het Leven Lang Leren Krediet van DUO of een andere financiële regeling, dan kun je een bijstandsuitkering aanvragen bij de gemeente waar je ingeschreven staat.
Als je een aanvraag doet voor een bijstandsuitkering gaat er voor jou een sollicitatieplicht gelden. Dat betekent dat een baan vinden voor de gemeente voorrang heeft op je studie. De gemeente zal daarom doorgaans geen uitkering toekennen als je ingeschreven blijft staan als student. Een gemeente kan hier een uitzondering op maken en doet dat heel soms. Hierbij geldt eigenlijk altijd dat je in de laatste fase van je opleiding moet zijn en dat er een duidelijk zicht is op afstuderen. In dat geval kan de gemeente de afweging maken dat het financieel voordeliger is om je wel te ondersteunen met een uitkering zonder dat er een sollicitatieplicht geldt, zodat je zo snel mogelijk kunt afstuderen. Per gemeente kan het verschillen of en wanneer er een uitzondering wordt gemaakt. Let op dat de gemeente absoluut niet verplicht is om een uitzondering te maken voor jou: je hebt hier geen recht op. Je zult dus met een duidelijke planning moeten komen waarin je aantoont dat je spoedig zult afstuderen, om de gemeente te overtuigen om voor jou een uitzondering te maken. Als je een bijstandsuitkering aanvraagt, moet je je ook inschrijven als werkzoekende.
Het is daarom aan te raden om je situatie vooraf eerst te bespreken met iemand van het WIJ-team (binnen de gemeente Groningen) of een medewerker van de sociale dienst van de gemeente waar je woonachtig bent.
Voor meer informatie over dit onderwerp in de Gemeente Groningen klik je op de link hieronder.
Studentendecaan
De studentendecaan werkt bij het Studenten Service Centrum van de RUG en is in de meeste gevallen het aanspreekpunt waar je onderwijs- en tentamenvoorzieningen kunt aanvragen. De studentendecaan kan je tevens informeren over financiële voorzieningen bij studievertraging door bijzondere omstandigheden, studiefinanciering en wet- en regelgeving.
Of het nu gaat om persoonlijke omstandigheden, een functiebeperking of andere studie-gerelateerde vragen die je niet binnen je opleiding kunt of wilt oplossen, de studentendecaan voorziet je graag van advies en informeert je over de beschikbare (financiële) regelingen en hulpmiddelen.
Veel studenten maken op doorverwijzing door de studieadviseur een afspraak met een studentendecaan, maar je kunt ook zonder doorverwijzing een afspraak maken. Misschien ervaar je een drempel om een moeilijk probleem of onderwerp te bespreken of om hulp te zoeken. Bedenk dan dat een gesprek met een studentendecaan vertrouwelijk blijft: de studentendecanen zullen nooit zonder jouw expliciete toestemming gevoelige informatie over jou met anderen delen, zoals docenten, medestudenten of ouders.