Nathalie Katsonis wint Ammodo Science Award 2025

Voor haar baanbrekende onderzoek naar moleculaire systemen ontvangt prof. Nathalie Katsonis van de Faculty of Science and Engineering (RUG) de Ammodo Science Award for fundamental research 2025. Geïnspireerd door biologische systemen ontwikkelt Katsonis materialen die kunnen buigen, reageren en communiceren met hun omgeving. Deze materialen kunnen worden gebruikt in zachte robotica, medicijnafgifte of voor slimme coatings in groene gebouwen.

Katsonis ontvangt een geldbedrag van EUR 350.000. Dat geld kan zij de komende jaren gebruiken om nieuwe wegen te verkennen in fundamenteel onderzoek. De prijsuitreiking is op woensdag 7 mei in het Rijksmuseum in Amsterdam.

Moleculaire machines

Katsonis heeft een geheel nieuw onderzoeksveld geopend met haar werk aan zogenaamde 'moleculaire machines'. Door minuscule moleculen gecoördineerd te laten samenwerken slaagde ze erin materialen te creëren die zich blijven aanpassen aan veranderingen in hun omgeving. Ze kunnen van kleur veranderen als kameleons, pulseren als hartweefsel, oprollen als ranken van planten, verstijven als spieren en zelfs exploderen als zaaddozen. Haar doorbraak vertegenwoordigt een fundamenteel nieuwe benadering in de materiaalkunde, waarbij het materiaal zich aanpast aan de omgeving en zelf het apparaat wordt. Zoals het blad van een boom tegelijkertijd ook een zonnecel is.

Over grenzen heenkijken

Katsonis combineert inzichten uit de supramoleculaire chemie, nanotechnologie en natuurwetenschappen. De jury prijst haar dan ook voor haar vermogen om over de grenzen van verschillende wetenschapsgebieden heen te kijken. Op dit moment werkt Katsonis aan een ambitieus nieuw doel: begrijpen hoe het leven op aarde is ontstaan. Daarbij richt ze zich op RNA, een molecuul dat ook een moleculaire machine is en cruciaal was voor het ontstaan van de eerste levende cellen. Door te begrijpen hoe RNA werkt in eenvoudige modellen van de eerste cellen, hoopt ze bij te dragen aan praktische toepassingen zoals alternatieve afgiftesystemen voor medicijnen en vaccins.

Over de Ammodo Science Award

De Ammodo Science Award for fundamental research is bestemd voor excellente, internationaal erkende mid-career wetenschappers die werkzaam zijn in Nederland en tussen de vijf en vijftien jaar geleden zijn gepromoveerd. Voor meer informatie zie ammodo-science.org.

Lees meer

• Ammodo Science Award 2025 beloont grensverleggende wetenschap: van tumorbestrijding tot energiezuinige computers (Ammodo)

• Fundamenteel onderzoek met levensgrote effecten