Roel Bosker: kunnen we iets doen aan het hardnekkige probleem van onderwijsachterstanden?

Kunnen we iets doen aan het hardnekkige probleem van onderwijsachterstanden?

Te veel kinderen beginnen de basisschool met een forse taalachterstand, die soms al is opgelopen tot twee jaar. Dit zien we vooral bij kinderen die opgroeien in moeilijke omstandigheden als gevolg van armoede en sociaaleconomische problematiek. Veel kinderen komen die achterstand nooit te boven en blijven hiervan de rest van hun leven hinder ondervinden. Taal is immers de basis van al het schoolse leren, en later van het maatschappelijk functioneren.

De overheid geeft scholen die met deze problematiek te maken hebben extra middelen om het beste onderwijs te kunnen geven. Helaas heeft dit de afgelopen halve eeuw weinig tot geen effect gehad. Daarom heeft de afdeling Onderwijswetenschappen samen met een aantal basisscholen in de stad Groningen een schoolbrede aanpak ontwikkeld. De aanpak is geïnspireerd op het Amerikaanse programma Success for All, dat is ontwikkeld door RUG-eredoctor Bob Slavin en zijn team. In Amerika en Engeland heeft het programma zich al bewezen. Success for All is een slimme mix van onderwijskundige interventies die elk op zich al gunstig zijn: samenwerkend leren, uitbreiden van de tijd voor taal, voortgangscontrole, thuis lezen met gezinsleden, op tijd verhelpen van achterstanden, informatieve boeken voor geschiedenis of wereldoriëntatie ook gebruiken in taallessen, en flexibele jaargroepdoorbrekende niveaugroepen bij het taalonderwijs.

Inmiddels is er voor duizend lesuren materiaal ontwikkeld. In ons onderzoek zien we gunstige resultaten bij de kinderen die meedoen aan Success for All. Kinderen in groep 3 presteren beter op technisch lezen, mondelinge taalvaardigheid en samenwerken. Success for All lijkt ook in Nederland een goede methode om onderwijsachterstanden terug te dringen.