De trend in de kleur van de oceanen en in de groene component ervan, van 1889 tot op heden, wereldwijd | Senioren Academie Sociëteit

Lezing: "De trend in de kleur van de oceanen en in de groene component ervan, van 1889 tot op heden, wereldwijd"
Door: Winfried Gieskes

Samenvatting
De primaire productie (plantengroei) op aarde maar vooral die in zeeen en oceanen is een van de belangrijkste schakels in de wereldwijde cyclus van het broeikasgas CO2, en variaties in de concentratie van de biomassa van het fytoplankton in de oceaan kunnen daardoor trends in het budget van koolstof op aarde verklaren. Kleursensoren op satellieten maken het al decennia lang mogelijk om wereldwijd veranderingen in oceanisch chlorofyl (bladgroen, een maat voor microalgen-biomassa) bij te houden; maar al veel langer, sinds het einde van de 19de eeuw, werd de kleur aan de oppervlakte van oceanen gemeten met geheel andere methodes: het gebruik van de Forel-Ule-schaal vanaf koopvaardijschepen en de vissersvloot. Modellering van de groene component in deze kleurenschaal maakte het ons mogelijk om veranderingen in chlorofyl op te sporen op grote schaal en van jaar op jaar gedurende de afgelopen eeuw. Uit onze analyse blijkt een trend van zowel toe- als afname van de microalgen-biomassa sinds 1889: het effect van grootschalige meteorologische, hydrologische en biologische omstandigheden blijkt te verschillen per oceaan. Sinds 1889 is er een afname geweest van chlorofyl in de Indische en Stille Oceaan; maar een toename in de Atlantische Oceaan, de Middellandse Zee, de Chinese Zee, en de zee ten westen en noordwesten van Japan. Elke regio verschilt kennelijk van andere wat betreft hydrografische en biologische eigenschappen; van “de” oceaan kan geen sprake zijn.

Over de Senioren Academie Sociëteit
De Senioren Academie Sociëteit (“SAS”) is sinds 2013 het belangrijkste forum voor het ontmoeten van gepensioneerde docenten in het hoger onderwijs in het noorden des lands, van de RuG, Hanze- en andere hogescholen in het noorden, allen verenigd in de “Universiteit van het Noorden”. Onderlinge kennisoverdracht en ontmoetingen zijn belangrijke aspecten van de SAS: elke tweede maandag van de maand is er een middagbijeenkomst van de leden — ook online te volgen.

Tijdens deze maandelijkse bijeenkomsten in het House of Connections is er een lezing, veelal gegeven door een van de leden over het eigen of een ander vakgebied; tijdens de nazit is er tijd, onder het genot van een hapje en drankje, voor het leggen van persoonlijke contacten met ex-docenten uit alle disciplines van de Universiteit van het noorden.