Rechtswetenschappelijk Onderzoek

Tijdens de Master Rechtswetenschappelijk Onderzoek aan de RUG leer je kritisch na te denken over de rol van het recht in onze maatschappij en hoe je onderzoeksvragen formuleert en beantwoordt vanuit verschillende invalshoeken. Dit vereist niet alleen een grondige kennis van het recht, maar ook een brede kijk die zich uitstrekt over diverse disciplines.

De nadruk in deze master ligt daarom op dwarsverbanden tussen verschillende disciplines en rechtsgebieden, zoals recht en filosofie, Europees- en nationaal recht, publiek- en privaatrecht, maar ook de empirische bestudering van het recht. Dat maakt deze Groningse opleiding uniek.

Je moet als student zeker kiezen voor de Master Rechtswetenschappelijk Onderzoek als je een brede kijk wil ontwikkelen op het recht vanuit diverse invalshoeken, geïnteresseerd bent in een diepgaande analyse van de uitdagende vraagstukken en wil bijdragen aan het oplossen ervan.

Docent en rechtswetenschapper
Het leukste aan mijn docentfunctie vind ik de interactie met Nederlandse en internationale studenten en promovendi en de vrijheid om zelf te kunnen bepalen waar mijn onderzoek over gaat. Naar mijn docentfunctie doe ik als rechtswetenschapper een diepgaand onderzoek naar hoe het recht is en hoe het zou moeten zijn. Ik bestudeer en beschrijf het recht dus niet alleen op passieve wijze. Ook neem ik actief deel aan het debat over hoe het recht eruit zou moeten zien. Bijvoorbeeld hoe en in hoeverre moet een financiële consument worden beschermd in het digitale tijdperk? In hoeverre zouden de publiekrechtelijke nomen, zoals grondrechten en toezichtrechtelijke bepalingen, moeten doorwerken in het privaatrecht? En wat zou de EU moeten doen op het privaatrechtelijke vlak met het oog op duurzaamheid, financiële stabiliteit en andere publieke belangen? De zoektocht naar antwoorden op zo’n vragen maakt het rechtswetenschappelijke onderzoek voor mij persoonlijk zo interessant.

Adviesrol Europese en nationale instellingen
In het kader van mijn functie aan de RUG geef ik op regelmatige basis als expert advies aan Europese en nationale instellingen. Zo heb ik bijvoorbeeld onderzoek gedaan voor het Europees Parlement en de Europese Commissie in de aanloop naar de herziening van de EU-richtlijn consumentenkrediet uit 2008. De nieuwe richtlijn consumentenkrediet die in 2023 is aangenomen, weerspiegelt mijn belangrijkste aanbevelingen. Ook heb ik onlangs het Klachteninstituut financiële dienstverlening (Kifid) – een orgaan voor de buitengerechtelijke beslechting van geschillen tussen consumenten en financiële diensteverleners – geadviseerd over zijn beoordelingskader. Na de consultatie met stakeholders, waaronder consumentenorganisaties, financiële brancheorganisaties, toezichthouders en het ministerie van Financiën, werd mijn advies overgenomen door Kifid. Zo heb je als rechtswetenschapper een band met en invloed op de rechtspraktijk.

Van jongs af aan ben ik al geïnteresseerd geweest in systemen. Hoe werken ze en hoe houden ze zichzelf in stand? Het recht is ook een systeem. De regels kunnen alleen functioneren in verhouding tot elkaar.

Bij de tweejarige master Rechtswetenschappelijk onderzoek wordt veel aandacht besteed aan rechtstheoretische, rechtsfilosofische en methodologische vakken. Omdat ik tijdens mijn bachelor Rechtsgeleerdheid al een groeiende belangstelling kreeg voor het analyseren van ontwikkelingen in het recht, was mijn keuze voor een geschikte master snel gemaakt.
Na mijn afstuderen ben ik in 2015 bij de vakgroep Staatsrecht, Bestuursrecht en Bestuurskunde van de Faculteit Rechtsgeleerdheid begonnen met het schrijven van mijn proefschrift. Dit gaat over de toepassing van het Europees burgerschap in de overzeese gebieden van het Koninkrijk der Nederlanden. Het schrijven van een dissertatie zie ik in zekere zin als een vervolgtraject op de master Rechtswetenschappelijk onderzoek. Waar je als student enkele weken de tijd krijgt om een onderwerp uit te werken in een paper van ongeveer tien pagina’s, krijgt de promovendus doorgaans vier jaar de tijd om iets tot op de bodem uit te zoeken en te vatten in een boek.

De interdisciplinaire benadering van wetenschappelijke en maatschappelijke vraagstukken, waarop de nadruk ligt bij de master Rechtswetenschappelijk onderzoek, heb ik bij het maken van mijn keuze aantrekkelijk gevonden. Daarnaast vond ik het plezierig dat je betrekkelijk veel vrijheid en ruimte krijgt bij het invullen van de vakken.
Als je het interessant vindt om vanuit verschillende perspectieven bepaalde aspecten van het recht te bestuderen en daarnaast de mogelijkheid wilt hebben je te specialiseren in één of meer rechtsgebieden, beveel ik deze master zeer aan.

Gohar Karapetian is alumnus Rechtswetenschappelijk onderzoek

Tijdens mijn bachelor Nederlands Recht spraken de vaardighedenvakken (JOV 1, JOV 2 en de Studentenrechtbank) mij erg aan. Ik raakte steeds meer geïnteresseerd in onderzoek doen en was op zoek naar een uitdagende master waarin ik mijzelf verder kon ontwikkelen. De master Rechtswetenschappelijk Onderzoek paste daar goed bij.

Ik zou studiekiezers zeker aanraden om te kiezen voor de master Rechtswetenschappelijk onderzoek. Dit is een prachtige keuze als je geïnteresseerd bent in onderzoek, maar ook als je in het algemeen op zoek bent naar meer diepgang. Je komt in een groep terecht waarbij iedereen hun eigen specialisatie heeft. Overkoepelende vakken worden door iedereen benaderd vanuit verschillende invalshoeken. Waar jij het afsluitende essay voor bijvoorbeeld het vak normering vanuit een strafrechtelijk perspectief schrijft, schrijft een ander het essay vanuit een arbeidsrechtelijk perspectief. Door deze opzet van de master, kom je in aanraking met andere delen van het recht terwijl je tegelijkertijd jezelf kan specialiseren in hetgeen jouw interesse wekt. Dat is uniek!

Onderzoeksvaardigheden zijn mijns inziens overigens niet alleen van belang voor het doen van onderzoek of het geven van onderzoeksvakken. Bijvoorbeeld kritisch nadenken, weten hoe je informatie moet opzoeken en goed schrijven zijn vaardigheden die in elke juridische baan ontzettend veel waard zijn.

Bij de Master Rechtswetenschappelijk Onderzoek wordt onderwijs in kleine groepen gegeven. Je krijgt zowel onderzoeksvakken op een heel breed terrein als domeinvakken die je met andere masterstudenten volgt. Deze combinatie spreekt mij erg aan.

Om kennis te maken met de praktijk schrijven we ter afsluiting van de onderzoeksvakken meestal een paper. Je bent (binnen bepaalde restricties) vrij om je onderzoek in te vullen zoals je dat zelf wilt: het kan bijvoorbeeld interessant zijn voor je onderzoek om interviews af te nemen. Op die manier kom je in aanraking met de onderzoekspraktijk.

Als je geïnteresseerd bent in het doen van onderzoek, dan is de specialisatie Rechtswetenschappelijk onderzoek echt een aanrader. De master geeft je de kans om in een kleine groep te werken, biedt onderwijs op hoog niveau en zorgt voor voldoende onderzoeksbegeleiding. Bovendien heb je veel keuzevrijheid. Dit geldt zowel bij het kiezen van vakken, als binnen het vak zelf. Zo volg ik zelf de specialisatie strafrecht en ben ik binnen de onderzoeksvakken (meestal) vrij om aan het paper een strafrechtelijke tintje te geven. Je hebt veel eigen inbreng.

De docenten zijn aardig, staan open voor inbreng vanuit de groep en bieden goede onderzoeksbegeleiding. Je mag altijd mailen of langskomen met een vraag.

Ik woon al mijn hele leven in Groningen, maar als je in de binnenstad woont en studeert, leer je de stad toch weer op een andere manier kennen. Groningen is een overzichtelijke, maar levendige stad.

Ik heb gekozen voor de master Rechtswetenschappelijk onderzoek omdat ik in de bachelor veel plezier had met het schrijven en het doen van onderzoek bij de vakken juridische onderzoeksvaardigheden (JOV) en de Studentenrechtbank. Ook de ervaring die ik als werkgroepdocent Romeins recht in de bachelor heb kunnen opdoen heeft mij doen inzien dat de academische wereld er een was, waar ik mij in thuis voelde.

De master rechtswetenschappelijk onderzoek is geen master die zich richt op de juridische praktijk. Zoals de naam reeds doet vermoeden is de master gericht op het de student bijbrengen van onderzoeksvaardigheden. Wel worden er bij bijvoorbeeld de vakken Geschilbeslechting en Normering gastdocenten uitgenodigd die met veel enthousiasme vertellen over het onderzoek dat zij doen. Zo krijg je wel een inkijk in de juridische onderzoekspraktijk.

Ik raad het iedere student die interesse heeft in de structuren van het recht en de ideëen achter het recht, die niet bang is om veel te lezen en niet schuw is om kritische vragen te stellen van harte aan om deze opleiding te volgen.

De vakken waarvan ik het meest heb genoten, waren de meer filosofische vakken zoals wetenschapsleer en juridische oordeelsvorming, waarin tijdloze vragen als ‘is rechtswetenschappelijk onderzoek wel zo wetenschappelijk?’ en ‘doet de rechter aan rechtsvinding of rechtsvorming?’ behandeld worden. Ook het vak recht en literatuur was een waar hoogtepunt. Het gezamenlijk bespreken van verschillende literaire prachtwerken gaf bijzondere inzichten over de kunst van het aantrekkelijk schrijven. Tot slot noem ik nog het vak rechtsvergelijking en rechtsculturen, waarin het rechtswetenschappelijk onderzoek uit zijn bekrompen nationalistische hokje getild wordt, en de student geconfronteerd wordt met andere rechtsstelsels en rechtsculturen.

Een minder aspect van de research master vind ik de vakken die gaan over empirisch onderzoek. Voor de jurist die van de bachelor gewend is het te kunnen redden met zijn wetboeken en de voorgeschreven literatuur, is empirisch onderzoek bevreemdend. Wel moet ik toegeven dat enige kennis aangaande de empirie voor de tegenwoordige rechtswetenschappelijk onderzoeker onmisbaar is.

De docenten die betrokken zijn bij de Research master nodigen je uit om, anders dan in de bachelor het geval is, het geldende recht niet zomaar te ‘slikken’, maar daar ook iets van te vinden. De vraag verschuift vaak van het ‘wat’ naar het ‘waarom’. Deze verfrissende blik maakt deze master werkelijk universiteitswaardig. De docenten dragen hier aan bij door open te staan voor ideëen van de student, ook als deze niet precies passen binnen het verhaal van de voorgeschreven literatuur.