Ruud den Hartigh: ga je harder lopen als je wordt ingehaald?

Ga je harder lopen als je wordt ingehaald?

De vraag lijkt eenvoudig, maar is toch ingewikkeld vanuit wetenschappelijk oogpunt. Het geldt trouwens net zo goed voor andere sporten dan hard- lopen. Ga je harder roeien? Schaatsen? Maar ook, ga je je meer inspannen als de tegenstander scoort? Om deze vragen te beantwoorden is vaak het uitgangspunt dat we nauwkeurig moeten bepalen welke factoren er allemaal ten grondslag liggen aan sportprestaties. Bijvoorbeeld: negatieve feedback leidt tot slechtere prestaties. En wellicht wordt deze tendens ook nog versterkt door bepaalde persoonlijkheidsfactoren en mentale vaardigheden.

Maar werkt het ook zo in de sport? De meeste wetenschappers gaan voorbij aan het proces van de wedstrijd, terwijl de meest interessante informatie misschien juist wel in dat proces ligt. Ons onderzoek, waarbij we inspanningen en mentale veranderingen van sporters nauwkeurig bekijken van moment-tot-moment, laat bijvoorbeeld zien dat sporters vaak eerst proberen om aan te haken en het pas opgeven als de achterstand groter wordt. Daarnaast zien we dat de uitkomsten van eerdere wedstrijden doorwerken in volgende wedstrijden. Bij sporters die een aantal wedstrijden op rij hebben verloren, nemen de inspanningen en het vertrouwen sneller af als zij werden ingehaald door de tegenstander, vergeleken met sporters die de voorgaande wedstrijden hadden gewonnen.

Dus, ga je harder lopen als je wordt ingehaald? Soms wel, soms niet, een belangrijk deel van het antwoord ligt in het verloop van de wedstrijd en eerdere wedstrijden die je hebt gelopen.