Maarten Eisma: wat gebeurt er als mensen vastlopen in rouw?

Wat gebeurt er als mensen vastlopen in rouw?

Met de introductie van een nieuw medisch diagnostisch handboek, de elfde versie van de International Classification of Diseases (ICD-11), is langdurige rouw voor het eerst als officiële stoornis erkend. Al meer dan 100 jaar – sinds Freuds klassieke werk Mourning and Melancholia – wordt verondersteld dat dergelijke vastgelopen rouw voortduurt door een soort fobische vermijding van pijnlijke aspecten van het verlies, zoals objecten, situaties of herinneringen.

Het is daarom paradoxaal te noemen dat de symptomen van langdurige rouw vooral bestaan uit toenaderingsgedrag aangaande het verlies. Nabestaanden met langdurige rouw denken herhaaldelijk over oorzaken van het verlies, verlangen sterk naar de aanwezigheid van de overledene en tonen vaak gedrag waarmee men de band met de overledene in stand probeert te houden (bijv. iedere dag foto’s kijken).

In mijn VENI-project, gefinancierd door NWO, zal ik met behulp van geavanceerde labtechnieken zoals eye-tracking deze rouwparadox proberen op te lossen. Mijn nieuwe hypothese is dat mensen met langdurige rouw de overledene toenaderen, maar dat zij daarmee de permanente scheiding van de overledene en daaraan gerelateerde negatieve emoties vermijden. Het uiteindelijke doel van mijn project is om te begrijpen welke toenaderings- en vermijdingsprocessen langdurige rouw kenmerken. We willen hiermee bestaande behandelingen voor langdurige rouw proberen te verbeteren. Dat kan bijvoorbeeld door nabestaanden erkenning te geven voor het feit dat zij zich veel met de overledene bezighouden. Daarnaast kunnen we de nabestaande gerichte oefeningen aanreiken, om zich bloot te stellen aan de definitieve scheiding van de overledene.