Skip to ContentSkip to Navigation
Onderwijs Bacheloropleidingen Sterrenkunde
Header image Sterrenkunde

Sterrenkunde

Hoe oud is het heelal? Hoe zijn de sterren ontstaan en hoe vormen nieuwe zich? Welke natuurkundige processen spelen hierbij een rol? Als deze vragen je boeien, past Sterrenkunde bij jou.

Als sterrenkundige wil je het heelal begrijpen en in kaart brengen. Je bestudeert de sterren, het gas daartussen en clusters van sterrenstelsels. De enige manier om de objecten en processen in het heelal te bestuderen is door ze te observeren. Ze geven straling af (zoals röntgen, infrarood licht en radiogolven) en die kun je opvangen en onderzoeken.

Het vakgebied Sterrenkunde ontwikkelt zich in een hoog tempo, mede dankzij nieuwe technieken en betere telescopen. In Groningen bestudeer je de Melkweg, de structuur en dynamiek van sterrenstelsels, het heelal en de vorming van planetaire systemen. Daarnaast ontwikkel en verbeter je astronomische instrumenten. Je kunt zelfs een minor (in het derde jaar) volgen op het gebied van Instrumentation and Informatics.

Onze driejarige opleiding Sterrenkunde is de afgelopen jaren vaak als beste opleiding in Nederland verkozen. Elk jaar beginnen ongeveer 70 studenten aan de opleiding, waardoor je veel in contact bent met mede studenten en gebruik kunt maken van topfaciliteiten. Ook heb je de mogelijkheid om het eerste semester over te stappen naar (Technische) Wiskunde en het eerste jaar naar (Technische) Natuurkunde. Zo zit je altijd goed!

Het onderwijs van deze internationale opleiding Sterrenkunde/Astronomy is Engelstalig. Je mede-studenten en docenten komen uit het binnen- en buitenland. Dat past bij het internationale karakter van de Sterrenkunde en het bereidt je goed voor op een baan in het buitenland.

Feiten & Cijfers
Titel/Graad
BSc in Sterrenkunde
Type opleiding
Bachelor
Duur
36 maanden (180 ECTS)
Croho code
50205
Voertaal
Engels
Start
September
Faculteit
Science and Engineering
Studie in Cijfers
Waarom dit programma in Groningen?
  • Sterrenkunde in Groningen geeft je de ruimte je goed te oriënteren op je studiekeuze. Gedurende het eerste jaar zijn er nog mogelijkheden om over te stappen naar Natuurkunde, Technische natuurkunde en Wiskunde.
  • De Rijksuniversiteit Groningen beschikt over meerdere eigen observatoria. Goed om mee te oefenen en je eigen observaties te maken!
  • Groningen heeft goede banden met onderzoeksinstituten, zoals SRON (instrumenten voor satellieten) en ASTRON (radio-astronomie).
Programma
VakkenVakkencatalogus >
Calculus for Physics 1 and 2
Electives: Introduction Astronomy, Introduction Energy & Environment, Medical Physics, Introduction in Nanophysics, Medical Physics & Biophysics, Physics of Modern Technology, Physics of Quantum Universe
Electricity and Magnetism
Introduction to Programming and Computational Methods
Linear Algebra
Mathematical Physics
Mechanics and Relativity
Observational Astronomy
Physics Laboratory 1
VakkenVakkencatalogus >
Complex Analysis
Numerical Methods
Physics, Astronomy, Ethics and Society
Physics of Galaxies
Physics of Stars
Quantum Physics 1 & 2
Statistics for Astronomy
Structure of Matter 1
Thermodynamics and Statistical Physics
Waves and Optics
VakkenVakkencatalogus >
Astroparticle Physics
Astrophysical Hydrodynamica
Bachelor's Project (15 ECTS)
Electives and minor e.g. Cosmology, Materials Science and Engineering, Introduction to Radio Astronomy
Interstellar Medium

Curriculum

Sterrenkunde in Groningen is een veeleisende opleiding, gericht op onderzoek. In het eerste jaar volg je veel wiskunde- en natuurkundevakken, als goede basis voor de rest van de opleiding. In het tweede jaar volg je steeds meer sterrenkundevakken. Het derde jaar bevat onder meer een minor, bijvoorbeeld verdiepend over sterrenkunde of Instrumentation and Informatics, en een onderzoeksproject.

Studeren in het buitenland

  • Studeren in het buitenland is facultatief
  • Maximaal 30 EC

We bieden de mogelijkheid in het buitenland te studeren bij een aantal partnerinstituten. Onder onze partners zijn ook een aantal top 100-universiteiten in Europa (oa Duitsland, Groot-Brittannië en Zweden) en in de VS, China, Zuidoost-Azië en Zuid-Amerika. Een periode in het buitenland duurt meestal een semester.

Toelatingseisen

Toelaatbare profielen Nederlandse diploma's

  • VWO Natuur & Techniek
  • VWO Natuur & Gezondheid

    wiskunde B + natuurkunde

  • VWO Economie & Maatschappij

    wiskunde B + natuurkunde

  • VWO Cultuur & Maatschappij

    wiskunde B + natuurkunde

Toelatingseisen

Specifieke eisenExtra informatie
taaltoets cijfer

Een voldoende op je vwo-Engels is aan te bevelen omdat de opleiding Engelstalig is. Indien je tijdens je vooropleiding geen Engelse taalvaardigheid op VWO-niveau hebt gehad, dien je hiervoor een toets af te leggen. Kijk voor de mogelijkheden op: https://www.rug.nl/fse/programme/admissions/bsc/language

overige toelatingseisen

Voordat je je aanmeldt!

Ben je niet direct toelaatbaar en heb je een andere vooropleiding, zoals een HBO-propedeuse of een niet-toereikend vwo-diploma? Kijk dan hier voor meer informatie over de toelatingsprocedure via de Toelatingscommissie BSc opleidingen FSE.

Let op! De toelatingsprocedure staat los van de matchingprocedure. Informatie over de matchingprocedure vind je hier .

Studiekeuzecheck

Meer informatie over matching: https://www.rug.nl/fse/education/matching

Inschrijvingsdeadlines

Type studentDeadlineStart opleiding
Nederlandse studenten01 mei 202401 september 2024
01 mei 202501 september 2025
EU/EEA studenten01 mei 202401 september 2024
01 mei 202501 september 2025
non-EU/EEA studenten01 mei 202401 september 2024
01 mei 202501 september 2025

Studiekeuzecheck

More information about matching: https://www.rug.nl/fse/education/matching

Toelatingseisen

Specifieke eisenExtra informatie
aanvullend vak

Sufficient background knowledge in Mathematics and Physics is required.

The Admissions Board will determine whether your background knowledge in these subjects is sufficient to start the Bachelor's degree programme of your choice.

taaltoets cijfer

You will need to submit proof of English proficiency in accordance with the requirements of the Faculty of Science and Engineering. Please find our English language requirements (exemptions, IELTS, TOEFL, Cambridge and more) on this page: https://www.rug.nl/fse/programme/admissions/bsc/language

overige toelatingseisen

Please note! The admissions procedure is independent of the matching procedure. Information about the matching procedure can be found here

Inschrijvingsdeadlines

Type studentDeadlineStart opleiding
Nederlandse studenten01 mei 202401 september 2024
01 mei 202501 september 2025
EU/EEA studenten01 mei 202401 september 2024
01 mei 202501 september 2025
non-EU/EEA studenten01 mei 202401 september 2024
01 mei 202501 september 2025
Collegegeld
NationaliteitJaarKostenVorm
EU/EER2023-2024€ 2314voltijd
niet EU/EER2023-2024€ 16500voltijd
EU/EER2024-2025€ 2530voltijd
niet EU/EER2024-2025€ 19300voltijd

Praktische informatie voor:

Na je studie

Arbeidsmarkt

Elk jaar blijkt weer dat sterrenkundigen moeiteloos een baan vinden. Je kunt aan de slag als onderzoeker, maar je bent ook aantrekkelijk voor het bedrijfsleven. Onze afgestudeerden werken in binnen- en buitenland. Ongeveer de helft van de masterstudenten gaat na het behalen van het diploma verder met een promotieonderzoek. De andere helft vindt een baan buiten de sterrenkunde: in het bedrijfsleven of in beleidsfuncties. Je kunt ook werken als natuurkundedocent of wetenschapsjournalist!

Onderzoek

Wil je verder in het onderzoek, dan kun je solliciteren naar een 'promotieplaats' bij een instituut in het binnen- of buitenland. Als promovendus doe je vier jaar samen met professoren onderzoek binnen een bepaald gebied. Dit onderzoek sluit je af met een proefschrift, waarna je jezelf doctor mag noemen.

Techniek

Meer geïnteresseerd in de technische kant van sterrenkunde? Dan kun je aan de slag bij bedrijven die hightechtechnieken voor satellieten en telescopen ontwikkelen. Veel van die technieken zijn ook uitstekend bruikbaar in andere vakgebieden. Zo worden technieken die oorspronkelijk zijn ontwikkeld voor telescopen ook in de nieuwste medische scanners toegepast.

Bedrijfsleven

Je vindt sterrenkundigen ook regelmatig bij grote internationale bedrijven, grote en kleine softwarebedrijven, en grote financiële instellingen. Dat lijkt raar, maar dat is het absoluut niet. Als sterrenkundige ben jij in staat complexe rekenmodellen te maken en ingewikkelde berekeningen uit te voeren. Die kennis kunnen bedrijven en organisaties bijvoorbeeld gebruiken om het gevolg van een strategische verandering te berekenen of voor het analyseren van de omzetcijfers.

Potentiële beroepen

  • Onderzoeker
  • Adviseur
  • Technisch innovateur
Onderzoek

Onze bacheloropleiding is verbonden aan het volgende onderzoeksinstituut:

Kapteyn Instituut

Onderzoeksgebieden binnen dit instituut:

- Active Galactic Nuclei and Quasars
- Cosmology and the Large Scale Structure of the Universe
- Formation, Evolution and Structure of Galaxies
- High-energy astrophysics: Neutron stars and black holes
- Advanced Instrumentation
- Star and Planet formation and the Interstellar Medium of Galaxies
- Virtual Observatory and Astronomical Datacenters

De mensen van Kapteyn zijn betrokken bij de planning, bouw en gebruik van nieuwe instrumenten. Masterstudenten werken bij Kapteyn in onderzoeksgroepen die de sterrenkunde en astrofysica van de 21e eeuw vormgeven. Het Kapteyninstituut heeft daarnaast nauwe banden met twee grote instituten die zich ook bezighouden met instrumentatie: ASTRON en SRON.

ASTRON, het Nederlands instituut voor Radioastronomie, werkt aan vooraanstaande observatiefaciliteiten voor sterrenkundigen over de hele wereld, voor een breed spectrum aan frequenties en technologieën. ASTRON beschikt over de Westerbork Radio Synthesis Telescope, een van de grootste ter wereld, en is sterk in de ontwikkeling van zowel innovatieve instrumentatie voor bestaande telescopen als nieuwe technieken voor toekomstige projecten. Denk daarbij aan onder meer aan de LOFAR-telescoop. ASTRON en zijn telescopen zijn gevestigd in Drenthe, op ongeveer een half uur rijden van Groningen.

SRON is het Nederlandse kenniscentrum voor de ontwikkeling en exploitatie van instrumenten voor satellieten voor astrofysisch en aarde-georiënteerd onderzoek (met vestigingen in Groningen en Utrecht). Wetenschappelijke ontdekkingen en de ontwikkeling van instrumentatie gaan samen op door de samenwerking tussen het Kapteyninstituut en SRON Groningen (IRAS, ISO, Herschel Space Observatory zijn slechts een aantal voorbeelden van succesvolle missies).

Nu aanmeldenBrochureEvenementenContact
Campus TourMeer informatie
Bachelor Open DagBroerstraat 5Meer informatie

Contact

  • Ask Our Students! (Like to talk about the programme and student life with someone currently studying Astronomy?)
    Email: astrostudents rug.nl
  • Academic Advisors FSE (For questions regarding the programme)
  • studyscience@rug.nl Study Science (For general questions for all prospective students)
    Email: studyscience rug.nl
  • 
						Testimonial van	Veerle Meulenaar

    There is so much to discover

    – Veerle Meulenaar
    Lees verder

    Oh so you know my star sign? Am I a moon rising? Jokes like that would often be made when answering the question “what do you study?”. After the difference between astrology and astronomy has been established, I often describe astronomy as the mathematics and physics of the universe (plus loads of programming).

    Many things interest me. So until the last moment I wasn’t entirely sure what I wanted to study. But now that I am here, I enjoy every bit of it. Lots of people around me had their 5-year plan for their future set out and knew what they wanted to study for years. Contrast to me being so unsure until the last moment. I encourage you to choose something you really like and are willing to work hard for.

    That moment when you have been working on something for a bit and suddenly grasp it, it clicks, and you fully start to understand something, is the most amazing feeling. Whether that is in a lecture, a tutorial, or working at home, really starting to understand these remarkable subjects is what I like the most. Which isn’t that surprising since the only reason I chose to study astronomy is because I find it highly interesting. There is so much to discover and so many unexplored wonders are lying in the silent dark space soup.

    Even though the study has a lot of contact hours, with good time management I am still able to do other activities next to my studies; I play the cello, do competitive rowing, am the chair of the faculty council, and lastly I am part of the astronomy team.

    For anyone that is considering studying astronomy: the study is objectively hard. It consists of a lot of programming, mathematics, and physics. It’s not a romantic image of stargazing and looking through a telescope, sadly enough.

    Sluiten
  • 
						Testimonial van	Niall Foley

    Elke dag iets nieuws en bijzonders

    – Niall Foley
    Lees verder

    Als kind was ik al gefascineerd door de vraag hoe de wereld in elkaar zit en wat daarbuiten is. Op de middelbare school vond ik vooral natuurkunde, wiskunde en scheikunde leuk, dus ik wist dat ik iets wilde studeren dat met deze drie vakken te maken had. En bovendien wist ik dat ik een Engelstalige opleiding wilde volgen.

    Op de jaarlijkse student fair in Luxemburg, waar ik vandaan kom, kwam ik een boekje tegen van de Rijksuniversiteit Groningen. Ik besefte al snel dat ik dat ik daar wilde studeren. Ik wist aanvankelijk nog niet zeker of ik voor Natuurkunde of Sterrenkunde moest kiezen. Na een bezoek aan de open dag van de universiteit heb ik de keuze voor Sterrenkunde gemaakt, omdat die opleiding gaat over de natuurkunde die ik toch het meest interessant vind.

    Het leukste van de opleiding is dat je bijna elke dag iets nieuws en bijzonders leert. Het is soms best moeilijk, maar dat stimuleert mij alleen maar meer om m’n best te doen.

    Naast m’n studie doe ik aan wedstrijdhardlopen, op middelverre en lange afstanden. Bij mijn keuze voor een studiestad heb ik ook gekeken naar de mogelijkheden om mijn sport te kunnen voortzetten. De balans tussen werk en vrije tijd vind ik erg belangrijk, en studeren en hardlopen gaan heel goed samen. Ik ben blij dat me dat gelukt is in Groningen. Ik ben ook lid van studievereniging Sirius A. Afgelopen jaar heb ik door corona veel sociale aspecten van het studentenleven gemist en ik kijk er naar uit om nu meer tijd door te brengen met andere Sterrenkundestudenten en nieuwe vrienden te maken.

    Wat de toekomst betreft, focus ik me nog niet op een specifiek pad, want ik sta open voor alle mogelijkheden die voorbij komen. Misschien word ik later wel docent, op een middelbare school of wie weet in het hoger onderwijs. Na mijn bachelor Sterrenkunde wil ik in ieder geval in Groningen blijven voor mijn master.



    Sluiten
  • 
						Testimonial van	Grigore-Leon Rațiu

    Fascinated by the Universe

    – Grigore-Leon Rațiu
    Lees verder

    My name is Grigore-Leon Rațiu. I grew up in a town on the coast of the Black Sea, Constanța, in Romania. I have always wanted to study Astronomy and Physics.

    Wait, I'm actually spinning things around: I've always wanted to study Physics, but I have also always been fascinated by the Universe. A natural consequence of being interested in physics. The University of Groningen has given me the opportunity to study both degree programmes simultaneously. Perhaps the best thing about studying these programmes, is the fact that they keep me challenged.

    I decided to study in Groningen because I believe that the University of Groningen is a great university, but I also truly enjoy the city. It's nice to bike through, quiet outside of the city center, very clean, and safe!

    Sluiten
  • 
						Testimonial van	Jasper Pluijmers

    Er is genoeg te ontdekken en te ontwikkelen, en dat vind ik het belangrijkst in een baan

    – Jasper Pluijmers
    Lees verder

    Na mijn bachelors Natuurkunde en Sterrenkunde had ik gedacht dat ik verder wilde in het onderzoek, maar tijdens mijn master besloot ik toch buiten de academische wereld verder te kijken. Ik vind sterrenkunde en natuurkunde nog steeds heel boeiend, het is fantastisch de wereld en het universum te onderzoeken. Bij de studievereniging kwam echter iemand een praatje geven van het bedrijf Nedap, en uiteindelijk ben ik hier een traineeship gaan doen, waarin ik verder ben opgeleid tot sofware engineer.

    Nedap werkt aan technologische oplossingen voor verschillende markten. Ik werk op de afdeling retail, waar we werken aan antidiefstalbordjes voor bijvoorbeeld kledingwinkels. Dat werkt via kleine antennes, en chips die in ieder kledingstuk verwerkt zijn. Elk kledingstuk heeft een uniek nummer, en dat kun je dus ook goed gebruiken voor voorraadbeheer en data-analyse.

    Ik werk zelf aan de software van deze bordjes en de bijbehorende poortjes. En eigenlijk heeft dat meer met natuur- en sterrenkunde te maken dat je denkt, want dit systeem werkt met radio-antennes. We vangen dan wel geen signalen van lichtjaren ver weg op, maar veel principes zijn hetzelfde. Wat ik leuk vind aan dit werk, is dat het nuttig is en in de echte wereld gebruikt kan worden. Er is genoeg te ontdekken en te ontwikkelen, en dat vind ik het belangrijkst in een baan.

    Mijn tip voor studiekiezers: ga vooral langs bij bedrijven. Veel bedrijven zijn op zoek naar bèta’s, maar weten niet altijd hoe ze met je in contact kunnen komen. Dus als je een interessant bedrijf ziet, bel gewoon, en je mag vast eens langskomen om te praten.

    Sluiten
  • 
						Testimonial van	Pieter van Dokkum

    The work I do now isn't vastly different from the studies I did at Groningen

    – Pieter van Dokkum
    Lees verder

    After my Bachelor's degree I worked for my PhD at Groningen and went on to a postdoc position in Los Angeles. I am now Professor of Astronomy at Yale University. I research the formation and evolution of galaxies. My degree prepared me perfectly for this job. The basic set-up of the work I do now isn't vastly different from the studies I did at Groningen.



    Sluiten

Studieverenigingen

Sirius A

SIRIUS A is de officiële studievereniging voor Sterrenkunde. De vereniging is in 2016 opgericht, maar nu al zijn bijna alle studenten (zowel bachelor als master) lid.
Onze vereniging is er dus voor iedereen en verenigt mensen door hun gedeelde enthousiasme voor sterrenkunde. We organiseren onderzoekspresentaties op bachelorniveau, filmavonden, diners met het hele instituut en bordspelavonden. Ook onze excursies naar bedrijven als ASTRON en ESA zijn drukbezocht. SIRIUS A is simpelweg een leuke, nieuwe studievereniging!
https://sirius.astro.rug.nl/

FMF - Fysisch-Mathematische Faculteitsvereniging

De FMF is de vereniging voor de bacheloropleidingen Technische Wiskunde, Wiskunde, Technische Natuurkunde, Natuurkunde, Sterrenkunde en alle daarop aansluitende masteropleidingen aan de Rijksuniversiteit Groningen.
De vereniging streeft een drietal doelstellingen na. De eerste doelstelling van de vereniging is dat zij wil bijdragen aan de verbreding van de wetenschappelijke vorming van haar leden. Dit gebeurt onder andere door het organiseren van diverse activiteiten op wetenschappelijk gebied, zoals excursies, lezingen en symposia
https://www.fmf.nl
Lees meer
(Bindend) studieadvies
  • Minimaal 45 EC in de eerste 12 maanden (bindend)

Aan het einde van je eerste studiejaar krijg je een bindend studieadvies. Je krijgt een positief studieadvies als je minimaal 45 ECTS hebt gehaald (op een totaal van 60 ECTS; de meeste vakken zijn 5 ECTS). Bij een negatief studieadvies (minder dan 45 ECTS) mag je helaas niet doorgaan met de opleiding.

Om ervoor te zorgen dat je precies weet waar je staat, krijg je al in december een voorlopig studieadvies. Heb je vragen over het bindend studieadvies of over je studievoortgang, neem dan zo snel mogelijk contact op met je studieadviseur.

Aansluitende master programma's