Tackling challenges to tuberculosis elimination

Een beter vaccin tegen tuberculose

Een nieuw, beter vaccin tegen tuberculose is hard nodig om deze infectieziekte goed te bestrijden. Matthias Gröschel beschrijft in zijn proefschrift hoe hij een nieuw kandidaat-vaccin construeerde, gebaseerd op het al bestaande vaccin. Het nieuwe vaccin bleek effectiever om muizen te beschermen tegen tuberculose dan het oude vaccin.

Tuberculose wordt veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. Bijna één op de vier mensen in de wereld draagt deze bacterie bij zich. Als iemand die de bacterie bij zich draagt een verzwakt immuunsysteem heeft, ondervoed is of een infectie met hiv heeft, kan actieve tuberculose ontstaan; dan worden ze ziek, en kunnen ze de bacterie weer aan anderen overdragen. Ruim vierduizend mensen per dag sterven wereldwijd aan tuberculose. Er is wel een vaccinatie – BCG - maar dit bijna honderd jaar oude vaccin biedt nauwelijks bescherming tegen longtuberculose bij volwassenen. Ook heeft het vaccin niet kunnen voorkomen dat de bacterie resistent is geworden tegen zelfs de meest krachtige geneesmiddelen; daardoor is de behandeling veel moeilijker geworden.

De laatste jaren is er veel onderzoek gedaan naar tuberculose. Daardoor is beter duidelijk hoe de bacterie ziekte in het lichaam veroorzaakt. Matthias Gröschel beschrijft hoe het recente onderzoek naar tuberculose duidelijk heeft gemaakt hoe de bacterie ziekte in het lichaam veroorzaakt. Zo maakt de bacterie gebruik van meerdere systemen om stoffen uit te scheiden, waaronder het EXS-1-systeem. Gröschel onderzocht manieren om mutaties in de bacterie bij patiënten te voorspellen. Dat kan als basis dienen voor een meer gepersonaliseerde behandeling van tuberculose. Tot slot onderzocht Gröschel de relatie tussen tuberculose en andere aandoeningen, zoals suikerziekte. De resultaten van zijn onderzoek dragen bij aan een beter begrip van tuberculose.

CV Matthias Gröschel

Matthias Gröschel (1988) studeerde Geneeskunde en Wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit Groningen. Als bachelor student begon hij naast de studie aan onderzoek bij de afdeling Longziekten en Tuberculose van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en het Institut Pasteur in Parijs. Hij verwierf een JSM beurs waarmee hij zijn onderzoek naar een tuberculose-vaccin afwisselde met zijn coschappen in de masteropleiding. Ook bestudeerde hij bijkomende ziekten en infecties bij tuberculose. Gröschel is vanaf juni werkzaam als postdoctoraal onderzoeker bij de Harvard Medical School in Boston. De titel van zijn proefschrift luidt: Tackling challenges to tuberculosis elimination: Vaccines, drug-resistance, comorbidities.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/66c6e6b6-3ee3-4701-b293-2fafc112770a