Citizens’ initiatives in depopulating rural areas

Overheid en initiatiefnemers denken verschillend over succes Noord-Nederlandse burgerinitiatieven

Erzsi de Haan onderzocht burgerinitiatieven in krimpgebieden in Groningen, Friesland en Drenthe. Zij bestudeerde vooral de relatie tussen overheid en initiatiefnemers. De Haan concludeert dat die relatie het slagen van een initiatief in de weg kan staan. Zo hebben overheidsambtenaren en initiatiefnemers vaak uiteenlopende ideeën over de vraag wanneer een burgerinitiatief precies succesvol is.

Gemeente- en provincieambtenaren hebben een ietwat romantisch beeld van burgerinitiatieven, concludeert De Haan. Zij vinden het bereiken van de vooraf gestelde doelen niet het belangrijkste. Integendeel, een initiatief wordt door de professionals als succesvol gezien wanneer de deelnemers actief zijn en zelf de regie hebben over hun initiatief. Ambtenaren benadrukken dus vooral het belang van succes op organisatie- of deelnemersniveau.

Dat is een opvallende constatering, vindt De Haan, omdat juist de verwachting is dat burgerinitiatieven kunnen helpen om voorzieningen te vervangen die wegvallen of onder druk staan in krimpgebieden. Maar waar de initiatiefnemers streven naar succes op het gemeenschapsniveau (het in stand houden van voorzieningen) vinden zij daarin geen steun in de visie van overheidsambtenaren. De nieuwe rollen en verantwoordelijkheden die horen bij een participatiesamenleving zijn nog niet overal onderdeel van de dagelijkse praktijk. Dit vraagt aanpassingsvermogen, met name vanuit de overheid, concludeert De Haan.

De Haan toont ook aan dat het behalen van eerste resultaten de kans op voortzetting van het initiatief vergroot. Bovendien blijkt uit haar onderzoek dat het mislukken van burgerinitiatieven vaak te wijten is aan een samenloop van verschillende factoren.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/7164cf89-f95e-47ff-a320-720e7c46d0ee