Improvements in cataract surgery

Nanogels en peptiden belangrijk voor nastaarpreventie

Gebruik van nanogels met specifieke peptiden kan mogelijk de vorming van nastaar voorkomen. Dat concludeert Lisanne Nibourg in haar proefschrift. Zij onderzocht manieren om nastaar te voorkomen, zodat gebruik van injecteerbare accommoderende lenzen als vervanging van de harde kunstlenzen dichterbij komen. Daarnaast beschrijft zij mogelijkheden om chirurgische technieken voor staaroperaties te verbeteren. 

De klachten van staar (cataract) ontstaan doordat de ooglens vertroebelt. Om de klachten te verhelpen, wordt de ooglens vervangen door een heldere kunstlens. Na een staaroperatie kan het oog echter niet meer zelf scherpstellen (accommoderen), waardoor een leesbril noodzakelijk is. Bovendien is er kans op nastaar, waardoor het gezichtsvermogen van de patiënt opnieuw afneemt. Dit komt doordat bij de staaroperatie cellen in het oog achterblijven waaruit weer nieuwe lenscellen groeien, die de lens opnieuw troebel maken. Nastaar wordt momenteel behandeld met een laserbehandeling. Preventie van nastaar is van belang voor de ontwikkeling van nieuwe technieken voor staaroperaties, zoals injecteerbare accommoderende lenzen.

Nibourg toont in haar proefschrift aan dat vooral hydrogelen op basis van nanovezels (nanogelen), in combinatie met specifieke peptiden (korte eiwitten) effectief kunnen zijn in de preventie van nastaar. Vooral de peptiden lijken een belangrijke rol te spelen, omdat ze de groei van nieuwe lenscellen remmen. Nanogelen en peptiden zijn daarmee zeer nuttig voor vervolgstudies naar nastaarpreventie.

Nibourg onderzocht ook hoe technieken voor staaroperaties verbeterd kunnen worden. Ze concludeert dat varkensogen het langst bewaarbaar zijn in kraanwater. Daarin blijven de hoornvliezen van deze ogen het langst transparant en daarmee zijn ze goed bruikbaar voor de training van chirurgen in opleiding en voor experimenten. Ook concludeert zij dat stereoscopisch zien zorgt voor betere prestaties bij taken die worden uitgevoerd onder de operatiemicroscoop of met een staaroperatie simulator. Of steroscopisch zien daadwerkelijk een vereiste is om chirurgische taken naar behoren uit te voeren, kan Nibourg op basis van haar onderzoek nog niet te zeggen.

Lisanne Nibourg (1987) studeerde geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij verrichtte haar onderzoek bij de afdeling oogheelkunde in het Universitair Medisch Centrum Groningen. Het onderzoek valt binnen onderzoeksprogramma Restoring Organ Function by means of Regenerative Medicine, onderdeel van het Kolff Institute en werd gefinancierd door het European Fund for Regional Development en Samenwerkingsverband Noord-Nederland. Nibourg is werkzaam als arts in opleiding tot specialist oogheelkunde in het Universitair Medisch Centrum Groningen. 

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/aa918d1b-27eb-484a-aae5-4058028a2bdf