Toekenningen Veni, Vidi, Vici aan de RUG in 2022
Toekenningen in het kader van het Vernieuwingsimpulsprogramma van NWO.
Toekenning Vici
Prof. dr. Jan-Willem Romeijn - Goudkoorts in de data-mijn
Het onderzoek van prof. dr. Romeijn heet 'Goudkoorts in de data-mijn.' Psychiatrie en psychologie maken steeds meer gebruik van data science methoden. In dit project worden deze methoden aan de hand van wetenschapsfilosofische inzichten onderzocht. Uniek aan het onderzoek is dat het een wiskundig begrip van de methoden koppelt aan kennis van een wetenschappelijke context waarin deze methoden worden toegepast, de psychopathologie.
Prof. dr. Steven Hoekstra - Met gevangen moleculen op zoek naar ontbrekende antimaterie
Het onderzoek van prof. dr. Hoekstra is genaamd 'Met gevangen moleculen op zoek naar ontbrekende antimaterie.' Het Standaardmodel van de deeltjesfysica heeft een probleem: het kan niet verklaren hoe wij (en alle andere materie om ons heen) voortgekomen zijn uit de oerknal. Met een sterk afgekoeld en in elektrische velden vastgehouden wolkje moleculen testen onderzoekers het model beter dan ooit.
Prof. dr. Karina Caputi - De eerste stappen van sterrenstelsels
Het onderzoeksproject van prof. dr. Caputi heeft de naam 'De Eerste Stappen van Sterrenstelsels' gekregen. Dit project zal het begin van de evolutie van sterrenstelsels onderzoeken met de James Webb Space Telescope.
Prof. dr. Marcel van Vugt (UMCG) - Een onvoltooid meesterwerk: incomplete DNA verdubbeling als een achilleshiel in kankercellen
Kankercellen beginnen vaak aan celdeling terwijl hun DNA nog niet volledig verdubbeld is. Om te overleven zijn kankercellen afhankelijk van mechanismen die dit tijdens mitose repareren. Dit onderzoek zal de onderliggende mechanismen in kaart brengen en bestuderen of deze mechanismen als aangrijpingspunt kunnen dienen voor nieuwe behandeling van agressieve tumorsoorten.
Prof. dr. Gerard Koppelman (UMCG) - Vroege diagnose en gerichte behandeling van het ontstaan van astma bij kinderen
Het is niet mogelijk om astma in de eerste levensjaren te diagnosticeren of gericht te behandelen. Dit onderzoek beoogt astma vroeg vast te stellen met een DNA-test van neuscellen. Een nieuwe behandeling van astma wordt gericht op een luchtwegcel betrokken bij het ontstaan van astma.
Toekenningen Vidi
dr. Simon Friederich - De werkelijkheid redden met exotische causaliteit
De kwantumtheorie is het raamwerk voor de gehele moderne natuurkunde en uiterst succesvol in deze rol. Dat succes is echter raadselachtig omdat de kwantumtheorie op gespannen voet staat met het idee van objectieve werkelijkheid. Friederichs onderzoek tracht een visie van Einstein te vervullen: het ontwikkelen van een interpretatie van de kwantumtheorie als een onproblematische probabilistische theorie van een enkele werkelijkheid.
Zoltán Lippényi, PhD - Vrouwen aan de top: heeft quotumbeleid impact buiten het bestuur?
Europese landen hanteren steeds vaker bestuursquota om te zorgen voor een meer gelijke vertegenwoordiging van vrouwen in leiderschap. Het is niet bekend op welke manier de quota's van invloed zijn op de ongelijkheden tussen mannen en vrouwen wat betreft carrière en salaris buiten de leiderschapsposities van grote bedrijven. Het onderzoeksproject van Lippényi maakt een nieuwe data-infrastructuur met gekoppelde data over werkgevers en werknemers om in kaart te brengen hoe de impact van quota doorsijpelt naar de lagere organisatielagen en verspreidt binnen het bedrijfsleven.
dr. Maria Mazzoli - Woordvorming in polysynthetische talen
In polysynthetische talen kunnen woorden gevormd worden die hetzelfde uitdrukken als hele zinnen in talen als het Nederlands en Engels. Er is weinig bekend over hoe nieuwe complexe woorden worden gevormd op basis van bestaande woordvormingspatronen in deze talen. In dit project staan drie polysynthetische talen centraal en bekijken we in hoeverre de productiviteit van bepaalde patronen verband houdt met de mate van activering in taalverwerking.
Prof. dr. Sofia Ranchordás - Bestuurlijke kwetsbaarheid in het digitale tijdperk
De digitale overheid veronderstelt (vaak onterecht) dat burgers Internettoegang en gemiddelde (digitale) geletterdheid hebben om hun rechten uit te kunnen oefenen. Aan de hand van empirisch onderzoek conceptualiseert dit project het begrip van ‘bestuurlijke kwetsbaarheid’ als een nieuwe vorm van ongelijke behandeling en onderzoekt hoe dit probleem opgelost kan worden.
dr. Ward Romeijnders - Veelbelovende algoritmes voor het ondersteunen van beslissingen onder onzekerheid
Een grote onzekerheid voor beslissingsnemers is dat onbekend is wat de toekomst brengt. Met wiskundige technieken is echter op basis van trends, kansverdelingen en scenario’s een optimale beslissing te berekenen waarmee kosten en risico’s beperkt worden. Dit kan een aanzienlijke hulp zijn bij beslissingen waar grote belangen op het spel staan, maar het is met de huidige stand van de wetenschap niet te realiseren. Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen proberen nu op basis van een slim idee veelbelovende algoritmen te ontwikkelen. Deze worden vervolgens toegepast op het ontwerpen van een waterstofketen in Noord-Nederland en op aansprakelijkheidsbeheer voor pensioenfondsen.
Prof. dr. Marie-José van Tol (UMCG) - Neem het persoonlijk: Een cognitieve neurowetenschappelijke benadering om grip te krijgen op depressie
Na herstel van een depressie is het voor veel mensen moeilijk om weer op hun oude niveau terug te keren. Ze houden vaak moeite met concentreren en dingen voor elkaar te krijgen. Dit maakt hen kwetsbaarder om terug te vallen. In dit project wordt onderzocht hoe de hersenen beter in een concentratie-modus kunnen komen en hoe belangrijke persoonlijke doelen daarbij helpen. Dit kan helpen beter te herstellen en terugval te voorkomen.
dr. Sandy Schmidt - Enzymen nieuwe trucjes leren
De farmaceutische en chemische industrie zijn zeer vervuilende industrieën. Het gebruik van natuurlijke katalysatoren (enzymen) kan een grote rol spelen bij het oplossen van dit probleem. Verschillende gebruikelijke chemische reacties kunnen met bestaande enzymen nog niet worden uitgevoerd. Dit project heeft tot doel dit repertoire van enzymen uit te breiden en hen nieuwe trucs te leren om farmaceutische producten, fijnchemicaliën en cosmetica uit ons dagelijks leven op een duurzame manier te kunnen vervaardigen.
Toekenning Veni
dr. Joost van de Brake - Hoe kun je meerdere gelijktijdige teamlidmaatschappen het best combineren?
Veel mensen werken in meerdere teams tegelijkertijd. Toch weten we verrassend weinig over de gevolgen van deze manier van werken voor het welzijn en presteren van werknemers. Het voorgestelde project onderzoekt waarom en wanneer werken in meerdere teams positieve of negatieve effecten heeft. Ik kijk daarbij niet alleen naar het totaal aantal teams waarin een persoon actief is, maar ook hoe deze teams van elkaar verschillen.
dr. Daniel te Kaat - Het reële effect van onconventioneel monetair beleid: Een nieuw portefeuille kanaal
Verschillende centrale banken hebben hun verzameling onconventionele monetaire instrumenten uitgebreid teneinde de gevolgen van de wereldwijde financiële crisis te beteugelen. De impact van deze instrumenten is tot op heden slechts bestudeerd via het kanaal van de kredietverstrekking, maar in welke mate en via welk kanaal hebben deze instrumenten een invloed op economieën met dalende kredietvolumes? In dit onderzoek wordt het antwoord op deze vraag gezocht door de invloed op de economie van deze instrumenten te bestuderen via het herbalanceren van portefeuilles van gezinnen.
dr. Susan Niessen - Eerlijk beoordelen met eenvoudige algoritmes
Psychologische tests worden intuïtief geïnterpreteerd of via complexe kunstmatige intelligentie gebruikt. Beide hebben stevige nadelen die zorgen voor suboptimale en oneerlijke beslissingen. Een alternatief is het gebruik van simpele, transparante algoritmes. Ik onderzoek hoe zulke algoritmes worden ontworpen en gebruikt en welk effect dat heeft op valide en rechtvaardig testgebruik.
dr. Charlotte Vrijen - Door een roze bril: hoe ontstaat optimisme?
Optimisten zijn lichamelijk en mentaal gezonder en gelukkiger dan pessimisten. Hoe komt het dat sommige mensen optimistisch zijn en anderen niet? Ik onderzoek in welke mate en hoe optimisme wordt doorgegeven van ouders op kinderen. Mijn onderzoek biedt nieuwe inzichten over het ontstaan en bevorderen van optimisme in opgroeiende kinderen.
dr. Frank Klont - Moleculair bewijs voor chemische blootstellingen in het dagelijks leven
Dagelijks worden we blootgesteld aan talrijke chemicaliën, bijvoorbeeld via onze voeding, onze leefomgeving en de therapieën die we mogelijk ondergaan. Onderzoek naar blootstellingen gebeurt vaak middels vragenlijsten die afhankelijk zijn van onze herinnering aan eerdere blootstellingen. Dit project wil blootstellingen direct, op moleculair niveau meten om zo hun impact op onze gezondheid beter te kunnen bestuderen.
| Laatst gewijzigd: | 05 oktober 2023 15:14 |