Towards a personalised biopsychosocial approach to fatigue in patients with inflammatory bowel disease
Op weg naar een gepersonaliseerde biopsychosociale benadering van vermoeidheid bij patiënten met inflammatoire darmziekten
Vermoeidheid is een van de meest ingrijpende klachten bij mensen met een inflammatoire darmziekte (IBD) zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Zelfs wanneer de ontstekingen rustig zijn, blijft vermoeidheid vaak bestaan. Het beïnvloedt dagelijks functioneren, psychisch welzijn en kwaliteit van leven, maar krijgt in de zorg vaak nog te weinig aandacht. In dit proefschrift van Quirine Bredero werd onderzocht hoe de zorg voor IBD-patiënten met aanhoudende vermoeidheid kan worden verbeterd.
Een deel van het onderzoek keek naar de effecten van mindfulness-based cognitieve therapie (MBCT). Deze training hielp ongeveer een derde van de deelnemers hun vermoeidheid te verminderen, met blijvend resultaat tot maanden na afloop. Tegelijkertijd viel op dat niet alle patiënten wilden deelnemen, vaak omdat ze geen behoefte hadden aan zorg. Daarom is onderzocht waarom patiënten wel of geen hulp zoeken. Hun ideeën over vermoeidheid, de beschikbare zorg en de houding van zorgverleners bleken hierin cruciaal. Heldere informatie en een steunende zorgverlener bleken essentieel om het zoeken van hulp te vergemakkelijken.
Verder is gekeken naar verschillende groepen patiënten op basis van hun klachten. Vermoeidheid ging vaak samen met buikpijn, stress, slaapproblemen of somberheid. Welke factoren een rol spelen, verschilde per patiënt. De resultaten laten zien dat vermoeidheid een complex probleem is dat verder gaat dan de darmontsteking alleen en vaak ook samenhangt met psychologische en sociale factoren.
Dit proefschrift pleit daarom voor persoonsgerichte zorg die aansluit bij de diversiteit aan klachten en wensen van patiënten. Betere zorg is mogelijk als we breder kijken dan de ontsteking en echt luisteren naar de patiënt.