Tabletteeronderzoek

Van alle geneesmiddelen is het tablet nog steeds de meest toegepaste geneesmiddelvorm. Derhalve is het geen wonder dat tabletteren een grote rol speelt binnen het onderzoek. Verschillende deelonderzoeken binnen het tabletteeronderzoek zijn te onderscheiden:

- Comprimeergedrag van poedermengsels

- Vulbindmiddelen voor desintegrerende tabletten

- Vulbindmiddelen voor tabletten met gereguleerde afgifte

 

Comprimeergedrag van poedermengsels

Het tablet is een toedieningsvorm die op grote schaal wordt gebruikt. De produktiesnelheid is daarom belangrijk. De ervaring heeft echter geleerd dat verhogen van de tabletteersnelheid tot grote problemen kan leiden, zoals te zachte of kappende tabletten. Een complicerende factor daarbij is dat de problemen onvoorspelbaar zijn omdat de oorzaken onduidelijk zijn. Om deze reden is binnen de werkroep Farmaceutische Technologie en Biofarmacie onderzoek gedaan aan enkele veel gebruikte hulpstoffen, met als doel inzicht te verkrijgen in de mechanische eigenschappen die verantwoordelijk zijn voor de uiteindelijke tabletteerbaarheid en de eigenschappen van het geslagen tablet.

Een tablet bestaat echter niet uit één, maar uit meerdere componenten met vaak sterk verschillende eigenschappen, die in wisselende verhoudingen aanwezig zijn. Om ondanks de complexe samenstelling van een tabletteermengsel inzicht te krijgen in het compressie-gedrag van mengsels wordt het aantal stoffen beperkt. Er wordt onderzoek gedaan aan mengsels van twee stoffen die wat hun mechanische eigenschappen betreft sterk verschillen. Hierdoor wordt inzicht verkregen in hoeverre een slechte mechanische eigenschap van de ene stof kan worden gemaskeerd door de goede eigenschap van de andere stof.

Bij dit onderzoek wordt een reeks van technieken toegepast. Er wordt o.a gebruik gemaakt van een unieke, computer-gestuurde compactiesimulator. Hiermee kan op vele wijzen een poeder worden verdicht tot een tablet waarbij tegelijkertijd parameters zoals tabletdikte, opgelegde kracht en relaxatie worden geregistreerd. Voor het bepalen van de mechanische eigenschappen wordt tevens gebruik gemaakt van apparatuur bij polymeerchemie.

 

Vulbindmiddelen voor desintegrerende tabletten

Sinds 1963 zijn diverse zogenaamde direct comprimeerbare vulbindmiddelen op de markt gebracht. Deze hulpstoffen kunnen na mengen met farmaca direct worden gecomprimeerd, dus zonder er eerst een nat granulaat van te maken.

Vulbindmiddelen moeten daarom aan diverse eisen voldoen, waaronder een goed bindvermogen, goede stromingseigenschappen en goede mengeigenschappen met farmaca. Geen van de huidige vulbindmiddelen voldoet aan alle eisen. De farmaceutische industrie heeft daarom behoefte aan nieuwe vulbindmiddelen. In de afgelopen jaren is binnen de werkgroep Farmaceutische Technologie en Biofarmacie veel aandacht besteed aan de ontwikkeling en optimalisering van direct comprimeerbare vulbindmiddelen uit lactose. Een andere interessante bron voor vulbindmiddelen is (aardappel)zetmeel. Vergeleken met lactose kunnen uit zetmeel zeer veel soorten derivaten worden gemaakt. Door de eigenschappen van deze derivaten te veranderen, kunnen de tabletteereigenschappen worden verbeterd. Zo is in samenwerking met Avebe een amylodextrine ontwikkeld met zeer sterke bindeigenschappen. Momenteel zijn er maar weinig van zetmeel afgeleide vulbindmiddelen op de markt. In de komende periode zal, eveneens in samenwerking met Avebe, worden gewerkt aan de ontwikkeling van nieuwe vulbindmiddelen op basis van zetmeel.

 

Vulbindmiddelen voor tabletten met gereguleerde afgifte

Een ander soort amylodextrine blijkt een geschikte hulpstof voor het direct comprimeren van tabletten met gereguleerde afgifte. Na compressie van een amylodextrine-farmaconmengsel ontstaat een tablet, waaruit het geneesmiddel 8 uur of langer volgens een nulde orde proces wordt afgegeven. Het afgifteprofiel is afhankelijk van de porositeit van het tablet. In de komende periode zal worden onderzocht in hoeverre de afgiftesnelheid verder gestuurd kan worden door de toevoeging van een derde component aan het tabletteermengsel. Bovendien zal voor diverse farmaca worden onderzocht in hoeverre de tabletporositeit verandert bij verhoging van de tabletteersnelheid.

 

Vragen?

Voor meer informatie kun je langskomen bij Erik Frijlink, kamer 222 (tel. 3285) of bij Anko Eissens, kamer 206 (tel. 3134) in gebouw 3213 in het MFW-complex.