Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons FEB Research Graduate School of Economics and Business PhD programme

Unlocking the key to a better life

three essays on financial behavior, financial literacy and health
Promotie:Mw. J.T.E. (Jasmira) Wiersma
Wanneer:05 oktober 2023
Aanvang:14:30
Promotor:R.J.M. (Rob) Alessie
Copromotor:dr. R.R. Pin
Waar:Academiegebouw RUG
Faculteit:Economie en Bedrijfskunde
Unlocking the key to a better life

De sleutel tot een beter leven: drie essays over financieel gedrag, financiële geletterdheid en gezondheid

Inzicht in de determinanten van financieel gedrag en gezondheid is essentieel voor het opstellen van effectief beleid gericht op het verbeteren van persoonlijk financieel beheer en gezondheidstoestand, wat uiteindelijk kan leiden tot minder armoede en een betere levenskwaliteit. Jasmira Wiersma besteedt in haar proefschrift aandacht aan de determinanten van financiële kwetsbaarheid, financieel gedrag, financiële geletterdheid en gezondheid. Ze stelt een veelzijdige aanpak voor, om burgers te ondersteunen bij het omgaan met financiële uitdagingen en het waarborgen van hun gezondheid en algehele welzijn. Ze is van mening dat haar inzichten mogelijk toegepast kunnen worden op andere (Nederlandse) Caribische kleine eilandstaten in ontwikkeling die voor vergelijkbare uitdagingen staan.

Wiersma toont aan dat ongeveer een op de zeven Nederlandse huishoudens een financiële tegenslag niet aankan. Financiële kwetsbaarheid is meer aanwezig onder bepaalde groepen, zoals jongeren, gezinnen met kinderen, huurders, huishoudens met een laag inkomen, laagopgeleiden, personen die rood staan op hun bankrekening en werklozen. Wiersma ontdekte ook dat minder dan een derde van de respondenten op Curaçao een goed begrip heeft van financiële basisconcepten, met een slechte kennis van rente. Mensen met een lage financiële kennis blijken risicovol financieel gedrag te vertonen, zoals het aangaan van risicovolle schulden. Wiersma concludeert verder dat financiële geletterdheid samenhangt met het bezit van een spaarrekening en het gebruik van alternatieve financiële diensten, zoals kopen op krediet en het afsluiten van kortlopende leningen met een hoge rente.

Uit het onderzoek van Wiersma blijkt dat sociaaleconomische status, geboorteland en leefstijlfactoren samenhangen met de zelfgerapporteerde gezondheid. Kwetsbare groepen rapporteren een slechtere zelfbeoordeling van hun gezondheid voor en tijdens de COVID-19-pandemie. Geboorteland is een sterke voorspeller van zelfgerapporteerde gezondheid, waarbij leefstijlfactoren zoals tijd besteed aan lichaamsbeweging een significante rol spelen. Onderwijs heeft een directe invloed op de gezondheid, wat suggereert dat gezondheidsprogramma's op scholen gezond gedrag kunnen bevorderen.

Het onderzoek naar Curaçao en kleine eilandstaten in ontwikkeling is beperkt. Wiersma’s onderzoek is weinige onderzoeken gericht financiële kennis en gedrag, gezondheid en leefstijlfactoren en hun voorspellende factoren op de eilanden. Uit Wiersma’s onderzoek blijkt bovendien dat een aanzienlijk deel van de huishoudens het al moeilijk had voor de pandemie. Omdat ze gegevens uit 2016 gebruikt, enkele jaren na de financiële crisis van 2008, is te zien of en hoe de financiële situatie van huishoudens zich heeft hersteld. Dit is met name relevant in het huidige economische klimaat, dat wordt gekenmerkt door hoge inflatie en energieprijsschokken, en kan inzichten bieden in hoe mensen omgaan met een nieuwe crisis.