Waar verbinden wij onszelf nog mee?

Voor mijn onderzoek naar werk en zingeving interview ik mensen uit de top van zeer uiteenlopende organisaties (van bank tot luchtmacht, van kapper tot energieleverancier).

Wat vanzelfsprekend altijd aan bod komt, is de vraag naar wat medewerkers zin in hun werk geeft. Het nummer één antwoord is ‘een gevoel van verbondenheid’. Dat betekent voor hen: verbinding ervaren met het doel van de organisatie, bijvoorbeeld goed onderwijs of een beter milieu. Of ook: verbinding met de inhoud van het werk -zoals patiënten beter maken- en verbondenheid met vaste collega’s.

Als verbondenheid zo’n belangrijke factor is voor zin in ons werk, roept dat vragen op. Als de arbeidsmarkt flexibiliseert en veel banen sterk veranderen of verdwijnen, als vaste teams en vaste werkplekken niet meer vanzelfsprekend zijn - zoals de mensen die ik spreek aangeven - waarmee verbinden we ons dán? Met alleen de inhoud van ons werk? Met onze eigen doelen? Is dat voldoende? Kunnen we zonder vaste collega’s?

Een groep werkenden die hier al ervaring mee heeft, zijn zzp’ers. Onderzoek laat zien, dat zij hun verbondenheid (en houvast) zelf organiseren, o.a. door een eigen netwerk waar ze ondersteuning van krijgen, door een werkplek zó in te richten dat deze hen in een ‘werkmodus’ brengt, door een duidelijk doel voor ogen te hebben waarvoor ze zich gemotiveerd voelen en door routines die hun dagen structuur geven (Petriglieri, Ashford, en Wrzesniewski 2018). Hoe het mensen vergaat die niet zelf gekozen hebben voor een bestaan als zelfstandige of die het niet lukt om zich te verbinden met een netwerk of een doel, komt in dit onderzoek niet aan bod.

Er dient zich ook een andere vraag aan: als we op verbondenheid zelf moeten gaan organiseren in de toekomst, wat betekent dat dan voor organisaties? Kan een organisatie meer bieden dan de factuur betalen voor het geleverde werk? Is dat voldoende om werknemers langdurig aan zich te binden? Of is dat niet meer van belang? Worden werkenden een soort losse ‘bubbels’ die hun bijdrage leveren aan wie er maar behoefte aan heeft en organiseren zij daarnaast zelf hun zin wel?

Als je het leuk vindt om mee te denken over dit soort vragen of wil je er meer over horen: doe mee met onze lentecursus ‘werk en zingeving’ van 25 t/m 28 mei.

^{Petriglieri, Gianpiero, Susan Ashford, en Amy Wrzesniewski. 2018.
‘Thriving in the Gig-Economy, How Successful Freelancers Manage the Uncertainty.’
Harvard Business Review, april 2018.}

Heidi Jansen

Heidi Jansen is Phd-student Werk en Zingeving, loopbaanadviseur en levenskunstenares

Meer bezinningstijd? 25 tot 28 mei staat in het teken van werk en zingeving. De Rijksuniversiteit Groningen organiseert een lentecursus waarin we onderzoeken wat werk en zingeving met elkaar te maken hebben. Houd jij je bezig met zingeving en werk of wil je de master Werk en Zingeving gaan volgen? Geef je dan op voor deze lentecursus.