Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen PedOn 50 jaar orthopedagogiek Uit de oude doos

Introductie van de kopieermachine in1975

Introductie van een kopieermachine in 1975

Men heeft zo van die momenten, bladerend door oude dagbladen, dat direct een herinnering naar boven komt, zoals met een krant uit de begin jaren zeventig waarin een advertentie voor een Amerikaans bedrijf dat zich nog niet lang daarvoor in de Europese markt had gezet. De gigant in de VS was duidelijk op zoek naar een groot marktpercentage op het gebied van de kopieermachines. Tijdens mijn eerste loopbaan als assistent-bedrijfsarchivaris bij het Elektriciteitsbedrijf voor Groningen en Drenthe (EGD) was ik al in aanraking gekomen met de machines van Rank Xerox, waarbij de service van het bedrijf altijd voorop stond.

De machines, die al snel de stencilmachine bij het EGD deden vergeten, kon behoorlijke aantallen aan en bovendien was het probleem een goed uitziende stencil te maken ook verleden tijd. Wel waren er de incidentele storingen aan de machines maar ook daar leerde je mee omgaan. Hoewel we hadden ook een collega die storingen met opzet veroorzaakte en als dan de chef weer eens foeterend op de afdeling tekeer ging stelde deze collega dat hij het probleem wel even zou oplossen. De deuren van de machine werden geopend, hij dook in de machine en in no-time had hij het probleem, eerder door hem veroorzaakt, weer opgelost en kreeg hij weer alle complimenten die hij dacht te verdienen.

Na ruim 9 jaren bij dat bedrijf besloot ik de overstap te maken naar de tweede en laatste werkgever in mijn loopbaan, de Rijksuniversiteit Groningen. We praten dan over 1975. Ik kwam in dienst bij de afdeling Orthopedagogiek, toen nog een kleine afdeling, en kreeg onder meer de taak de afdeling te verfrissen op technisch gebied. De instituten werkten in die tijd nog voornamelijk individueel en dus was de ene beter uitgerust dan het andere.

Ik wist echt niet wat ik de eerste dag zag. In de toch wel moderne tijd van hulpapparatuur voor een secretariaat en administratie maakte men er nog gebruik van een zogenaamde 'nat kopieerder', waar van die grijze, gladde kopieën uitkwamen. Papier zat op een rol en je kon zelf de lengte van een te maken duplicaat bepalen en als deze klaar was diende je die af te snijden. Het was absoluut een grote stap terug in de tijd, vergeleken waarmee we werkten bij het EGD.

In de eerste week bij de nieuwe werkgever heb ik direct contact opgenomen met de persoon in Zwolle van Rank Xerox, waarmee ik ook de contacten had tijdens mijn werk op het EGD. Een offerte voor een lease-apparaat, inclusief onderhoudscontract, was snel gemaakt en zo deed de Rank Xerox haar intrede in de Grote Rozenstraat 38. Maar hoe ga je met een dergelijke machine om, vooral als er storingen ontstaan. Ook voor mij was het een nieuw type. Men had daar een gedegen oplossing voor, namelijk een korte opleiding in Zwolle als machine-operator. Drie man sterk gingen we naar Zwolle voor technische uitleg en een uitstekende lunch en na afloop kregen we, zoals een Amerikaanse bedrijf gewend is, een prachtig certificaat als machine-operator. Ik weet dat collega Bieuwe Van der Meulen dit certificaat altijd heeft gekoesterd. Ik dacht er even aan bij het zien van bijgaande advertentie.

Nadat ik jarenlang in een strakke organisatie had gewerkt was het heel vreemd terecht te komen in een instituut waarbij het voor mij leek of de tijd er een beetje stil had gestaan. Groot was ook mijn verbazing dat eigenlijk de afzonderlijke instituten binnen de Rijksuniversiteit deels hun geldstroom zelf beheerden, zoals de inkomsten van stencilverkoop. Een echt inzicht kreeg ik daar in de beginperiode niet van, maar mijn oren klapperden toen één van de secretaresses een telefoontje kreeg van ‘de Professor’ met de mededeling dat ‘die bruut van een motoragent’ weer een bekeuring aan het uitschrijven was omdat haar Peugot andermaal verkeerd stond geparkeerd. Ze kon dit vanuit haar werkkamer zien gebeuren. De opdracht was 25 gulden uit de kas te halen en de man direct te betalen. Het bleef natuurlijk wel een overheidsgeldstroom.

Die auto speelde trouwens een belangrijke rol in het leven van de vrouw die de telefoon altijd opnam met de woorden: “Met de Professor”. Recentelijk vond ik een van haar beruchte kattenbelletjes terug. Het was een oproep van haar gericht aan twee medewerkers waarin ze eigenlijk het bevel gaf maandagochtend om negen uur op haar kamer te verschijnen om een dringend probleem tot een goede oplossing te brengen. Vaak deed ze dergelijke briefjes in de brievenbus bij de medewerker, zodat ze er zeker van was dat deze voor de maandag gelezen zouden worden. In het briefje werd dwingend gesteld dat ze maar tot 10 uur de tijd had, de daarop volgende maandagochtend. Na ondertekening had ze nog een aanvullende opmerking waarvoor ik verwijs naar de getoonde bijlage.

Hans Knot

Rank Xerox
Rank Xerox
Bladergroen
Bladergroen
Laatst gewijzigd:02 januari 2020 13:26