B cells in ANCA-associated vasculitides
| Promotie: | Mw. A. (Anouk) von Borstel |
| Wanneer: | 11 september 2019 |
| Aanvang: | 12:45 |
| Promotors: | prof. dr. P. (Peter) Heeringa, prof. dr. C.A. Stegeman |
| Copromotors: | dr. J.S.F. (Jan-Stephan) Sanders, dr. W.H. (Wayel) Abdulahad |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
B-cellen in het ziekteproces van de auto-immuunziekte granulomatose met polyangiitis (GPA)
Granulomatose met polyangiitis (GPA) is een systemische auto-immuunziekte gekenmerkt door ontstekingen in kleine en middelgrote bloedvaten. Ondanks dat de ziekte-etiologie grotendeels onbekend is, spelen met name geactiveerde T- en B-cellen, typen lymfocyten, een belangrijke rol in de pathogenese. Von Borstel heeft zich in haar proefschrift met name gericht op de rol van B-cellen in het ziekteproces. Tevens onderzocht ze of het monitoren van deze cellen in het bloed van GPA-patiënten ziekteopvlammingen zou kunnen voorspellen.
Onder andere werd bestudeerd of B-cellen van GPA-patiënten intrinsiek anders zijn in hun capaciteit om te reageren op B-cel receptor stimulatie. Deze studie toonde aan dat B-cellen van GPA-patiënten gevoeliger zijn voor deze stimulatie. Dit uitte zich in verhoogde spiegels van het intracellulaire eiwit Bruton’s tyrosine kinase (BTK). Daarnaast kon B-cel activatie geremd worden door het blokkeren van BTK-activiteit. Dit is een belangrijke bevinding, omdat BTK hiermee een nieuw therapeutisch doelwit zou kunnen zijn om B-cel activatie in GPA-patiënten te onderdrukken.
Een andere belangrijke waarneming was dat een verhoogde frequentie van een bepaald type B-cel, de plasmablast, in het bloed van GPA-patiënten geassocieerd was met verhoogd optreden van ziekteopvlammingen. Deze cellen waren ook detecteerbaar in nier biopten en urine van GPA-patiënten met actieve renale ziekte, wat duidt op een directe rol van deze cellen in het ontstekingsproces.
Al met al draagt het onderzoek beschreven in dit proefschrift bij aan onze kennis over de rol van B-cellen in het ziekteproces in GPA met mogelijke implicaties voor behandeling en het voorspellen van ziekteactiviteit.
CV Anouk von Borstel
Anouk von Borstel (1991) studeerde Dierwetenschappen aan de Wageningen Universiteit te Wageningen. Daarna begon zij haar promotieonderzoek bij de afdeling Interne Geneeskunde, divisie Nefrologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen. De titel van haar proefschrift luidt: “B cells in ANCA-associated vasculitides: From pathogenic players to biomarkers”.