The development of the criminal law of evidence in the Netherlands, France and Germany between 1750 and 1870
| Promotie: | Dhr. R.G. (Ronnie) Bloemberg |
| Wanneer: | 06 september 2018 |
| Aanvang: | 11:00 |
| Promotors: | prof. mr. dr. A.R. (Anne Ruth) Mackor, prof. dr. G. Knigge |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Rechtsgeleerdheid |
De ontwikkeling van het strafrechtelijke bewijsrecht en strafprocesrecht tussen 1750 en 1870
Ronnie Bloemberg beschrijft in zijn proefschrift de ontwikkeling van het strafrechtelijke bewijsrecht in Nederland, Frankrijk en Duitsland tussen 1750 en 1870. In deze periode werd het zogeheten systeem van wettelijke bewijsmiddelen afgeschaft en vervangen door de (grotendeels) vrije bewijsbeoordeling. Het systeem van wettelijke bewijsmiddelen, dat sinds de middeleeuwen in continentaal Europa gold, beperkte in belangrijke mate de vrijheid van de rechter in de beoordeling van het bewijs. Het schreef voor dat de rechter iemand slechts mocht veroordelen wanneer er twee ooggetuigen waren of de bekentenis van de verdachte. Bij minder sterk bewijs kon de rechter de tortuur opleggen om alsnog een bekentenis te verkrijgen.
De mogelijkheid om te veroordelen werd afhankelijk gemaakt van de overtuiging van de rechter of de juryleden. De centrale these van het proefschrift is dat deze omwenteling in het strafrechtelijke bewijsrecht sterk werd beïnvloed door een verandering in de onderliggende epistemologische en politiek-constitutionele discoursen. Op het epistemologische vlak leidde de opkomst van een probabilistische conceptie van de zekerheid vereist in strafzaken ertoe dat het systeem van wettelijke bewijsmiddelen onhoudbaar werd geacht. Op het politiek-constitutionele vlak werd, onder invloed van nieuwe natuurrechtelijke ideeën, opgeroepen tot het afschaffen van de tortuur wat een ingrijpende verandering in het bewijsrecht nodig maakte. Het proefschrift beschrijft hoe deze veranderingen leidden tot een ingrijpende hervorming van het strafrechtelijke bewijsrecht.