Psychosocial and medical determinants of long-term patient outcomes. A specific focus on patients after kidney transplantation and with haemophilia.

Kwaliteit van leven belangrijke voorspeller bij chronische aandoeningen

Patiënten met een chronische aandoening hebben te maken met allerlei veranderingen in hun leven, vooral als zij bijwerkingen ervaren van hun behandeling. Een chronische ziekte heeft daardoor vaak gevolgen voor de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven (GGKvL), een maat voor het fysiek en mentaal functioneren van een patiënt. Lucia Prihodová onderzocht welke psychosociale en medische factoren invloed hebben op GGKvL en de gezondheid van patiënten met een donornier en met hemofilie.

Prihodová concludeert bij patiënten met een donornier dat de GGKvL een belangrijke voorspeller is van de overleving van de patiënt en het transplantaat op langere termijn. Factoren die het risico op afstoting en sterfte na een niertransplantatie verhogen zijn onder meer slechte therapietrouw en beperkingen in sociale participatie.

Patiënten met hemofilie (bloederziekte) missen stollingsfactoren waardoor bloedingen kunnen ontstaan. In Nederland krijgen deze patiënten profylactische behandeling met stollingsfactoren. In sommige andere Europese landen krijgen patiënten alleen stollingsfactoren in geval van bloedingen. Prihodová vergeleek patiënten uit diverse Europese landen met elkaar. Zij concludeert dat preventief toedienen van stollingsfactoren verband houdt met minder bloedingen in de gewrichten, minder ernstige bloedingsepisodes, minder terugkerende bloedingen en minder ziekteverzuim. Bovendien zorgt profylactische behandeling voor een betere mobiliteit en verbetering van de kwaliteit van leven van mensen met ernstige hemofilie. Patiënten maken meer gebruik van de gezondheidszorg.

Het onderzoek van Prihodová geeft aan dat goede medische zorg, behandeling van symptomen en onderwijsprogramma’s met betrekking tot therapietrouw en het om gaan met de ziekte, nuttig kunnen zijn om de ervaren gezondheid van patiënten te verbeteren. Bovendien kan regelmatige evaluatie van de GGKvL helpen om hoog-risicopatiënten te identificeren en extra aandacht te geven, omdat een slechte GGKvL kan samenhangen met een slechter ziekteverloop.

Lucia Prihodová (1983) studeerde Psychologie aan de Universiteit van Trnava (Slowakije). Zij verrichtte haar onderzoek bij de afdeling Gezondheidswetenschappen, sectie Sociale Geneeskunde van het Universitair Medisch Centrum Groningen als onderdeel van het onderzoeksinstituut SHARE. Het onderzoek werd gefinancierd door deze afdeling, het Kosice instituut Society and Health en door onderzoeksinstituut SHARE. Sinds haar promotie is Prihodová werkzaam als postdoctoraal onderzoeker bij de Universiteit van Dublin (Ierland).