Quantitative STIR MRI as prognostic imaging biomarker for nerve regeneration

MRI-scan objectieve en pijnloze methode om zenuwherstel na ongeval te volgen

Met MRI-scans kan zenuwherstel na een ongeval heel goed gevolgd worden. Dat concludeert UMCG-radioloog Alain Viddeleer in zijn promotieonderzoek. Onderzoek door middel van een MRI-scan is minder pijnlijk voor de patiënt, geeft gedetailleerde anatomische informatie over gezonde en aangedane spieren en kan sneller uitgevoerd worden dan onderzoek door middel van electromyografie (EMG), de nu nog gangbare methode.

Een verwonding aan de onderarm waarbij een zenuw doorgesneden wordt heeft een grote impact op het leven van de patiënt, omdat een deel van de handspieren niet meer aangestuurd kan worden en een deel van de hand gevoelloos wordt. Operatief herstel van doorgesneden zenuwen is mogelijk, maar soms sluiten de zenuweinden niet perfect aan, bevindt zich tussen de uiteinden veel littekenweefsel of is de doorbloeding in het wondgebied slecht. De helft van de patiënten zal daarom ondanks een hersteloperatie  toch blijvende zenuwuitval houden. De kans op een succesvolle heroperatie is de eerste zes maanden het grootst. Artsen willen daarom zo snel mogelijk controleren of de zenuwvezels daadwerkelijk uitgroeien richting de spieren. Dat gebeurt nu door middel van EMG, waarbij elektroden op de zenuwen worden aangebracht en naald-elektroden in de spieren worden aangebracht. Dat onderzoek duurt lang, is voor veel patiënten pijnlijk, en de betrouwbaarheid van EMG kan bijvoorbeeld beïnvloed worden door de temperatuur.

Viddeleer zocht naar een nieuwe, objectieve en patiëntvriendelijke methode om het zenuwherstel in de onderarm te kunnen bestuderen. Hij koos voor MRI omdat bekend is dat spieren die geen signalen meer ontvangen vanuit de hersenen op een STIR MRI-scan een hogere signaalintensiteit krijgen dan gezonde spieren. Dat maakt het mogelijk om een onderscheid te maken tussen gezonde en aangedane spieren en om blijvende blokkades in beeld te brengen. MRI-metingen bleken in Viddeleers onderzoek betrouwbaar te vergelijken in de tijd, waarbij de signaalintensiteit van spieren weinig wordt beïnvloed door de zwelling die ontstaat door een wond in de onderarm. Tot slot concludeert de promovendus dat het signaal in de spieren bij patiënten met een slecht herstel minstens een jaar verhoogd blijft, terwijl bij patiënten met een goed zenuwherstel de gemeten signaalintensiteiten terugkeren naar een normaal niveau.

Alain Viddeleer (1970) studeerde Medische Informatiekunde aan de Universiteit van Amsterdam en Geneeskunde aan de Universiteit Leiden. Hij volgde de opleiding tot radioloog in het Universitair Medisch Centrum Groningen, waar hij sinds 2013 als staflid werkt. Viddeleer was tijdens zijn promotieonderzoek verbonden aan onderzoeksinstituut BCN-BRAIN en het CMI-NEN van het UMCG.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/00e6dd4a-e34f-4cf5-a3cc-487b07b84080