Measurable residual disease to guide transplant related strategies in acute myeloid leukemia
Meetbare restziekte als leidraad voor transplantatiegerelateerde strategieën bij acute myeloïde leukemie
Dit proefschrift van Linde Morsink onderzoekt de prognostische waarde en therapeutische implicaties van meetbare restziekte (MRD) bij volwassen patiënten met acute myeloïde leukemie (AML) die een allogene hematopoëtische stamceltransplantatie (alloHCT) ondergaan. Aan de hand van meerdere retrospectieve analyses wordt aangetoond dat de MRD-status, vooral bepaald vóór en kort na transplantatie, een sterke voorspeller is van de kans op recidief en overleving. Hoewel ongunstige cytogenetische kenmerken zoals een monosomaal karyotype geassocieerd zijn met hogere MRD-positiviteit, blijkt MRD de dominante prognostische factor te zijn, onafhankelijk van het cytogenetisch risicoprofiel.
Het tijdstip waarop MRD-negatieve remissie wordt bereikt, blijkt eveneens relevant: vroege MRD-negatieve respons na inductietherapie gaat gepaard met een lager recidiefrisico. Daarnaast verbetert de dynamiek van MRD rond de transplantatie (voor en na alloHCT) de risicostratificatie ten opzichte van afzonderlijke MRD-metingen.
De intensiteit van de conditionering vóór transplantatie beïnvloedt de uitkomsten afhankelijk van MRD-status: myeloablatieve conditionering biedt voornamelijk voordeel bij MRD-negatieve patiënten. Bij oudere patiënten laat behandeling met decitabine of een alloHCT met post-transplantatie cyclofosfamide (PTCy) en verkorte immuunsuppressie gunstige uitkomsten zien, zelfs bij MRD-positieve status voorafgaand aan transplantatie. In deze setting zijn het recidiefrisico en de overleving vergelijkbaar met die van MRD-negatieve patiënten, bij behoud van een lage transplantatiegerelateerde mortaliteit en beperkte graft-versus-hostziekte.
Samenvattend biedt dit proefschrift nieuwe inzichten in hoe MRD kan worden ingezet voor gepersonaliseerde behandelbeslissingen rondom alloHCT bij AML, met aandacht voor conditioneringsintensiteit, behandeltiming en duur van immuunsuppressie.