A home-like environment?

Huiselijkheid en stabiliteit in de residentiële jeugdhulp

De residentiële jeugdhulp is gericht op een betere aansluiting op de behoeften van jeugdigen die niet thuis kunnen wonen. Voorheen werd hulp vooral geboden in behandelgroepen (8 tot 10 jeugdigen) op instellingsterreinen met een zo kort mogelijk verblijf. De laatste jaren is er echter een verschuiving naar alternatieve vormen, zoals gezinshuizen en kleinschalige voorzieningen. Hier wonen 4 tot 8 jeugdigen (bij voorkeur 4-6) in een reguliere woonwijk, met de mogelijkheid van een langduriger verblijf, vaak tot minimaal 18 jaar. In haar onderzoek heeft Ymke Riemersma deze verschillende vormen van residentiële jeugdhulp in kaart gebracht.

In haar onderzoek, gefinancierd door Stichting het Vergeten Kind, werden 41 jeugdigen over een periode van circa 18 maanden gevolgd om zicht te krijgen in het ervaren leefklimaat, de stabiliteit van hun verblijf en de kwaliteit van leven. Jeugdigen, ouders én professionals lijken de alternatieve voorzieningen positiever te waarderen dan de traditionele voorzieningen. Factoren zoals een huiselijke sfeer, toegang tot het sociale netwerk en sport- of andere clubs dragen hieraan bij. Het blijkt dat jeugdigen in alternatieve voorzieningen minder vaak verhuizen dan jeugdigen in traditionele voorzieningen. De ervaren kwaliteit van leven verschilt per jeugdige, maar hangt samen met factoren als de relatie met ouders en begeleiders. 

De bevindingen onderstrepen het belang van investeren in een positief leefklimaat binnen de residentiële jeugdhulp. Een huiselijke omgeving, een persoonlijke aanpak en aandacht voor het begeleiden van contact met ouders en het sociale netwerk zijn cruciaal voor de ontwikkeling van jeugdigen. Dat raakt ook aan bredere vraagstukken, zoals de dakloosheid onder jongeren na uitstroom uit de zorg en de aangekondigde sluiting van gesloten jeugdhulpvoorzieningen.

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/94164e08-fab7-4908-b975-94f5b4afd06a