Timing the cycle of life and death of radio galaxies using LOFAR

Actieve radiosterrenstelsels nader bestudeerd

Radiosterrenstelsels vormen een essentieel stukje in de evolutiepuzzel van sterrenstelsels. Een zwart gat in het centrum van deze stelsels is de motor achter uitbarstingen van energie die kunnen verhinderen dat heet gas afkoelt en sterren vormt, en zo de groei van het superzware zwarte gat beïnvloeden. De activiteit kan in cycli voorkomen, waarin de activiteit toe- en afneemt.

Deze relevantie van de terugkerende activiteit betekent dat het bestuderen van de rust- en actieve fasen cruciaal is voor ons begrip van de oorsprong van de terugkoppeling, de rol ervan in de evolutie van melkwegstelsels, en de algemene evolutie van melkwegstelsels door de kosmische tijd heen.

In haar proefschrift beschrijft Nika Jurlin de levenscyclus van radiosterrenstelsels door statistische steekproeven te nemen van stelsels in verschillende fasen en door hun eigenschappen op verschillende golflengten te bestuderen. De uiteindelijke doelen zijn het begrijpen van de oorzaak van de verandering in de activiteit van het centrale zwarte gat, van de tijdschalen waarin deze verschillende fasen optreden, en de rol van radiosterrenstelsels in ons heelal.

Het onderzoek van Jurlin was mogelijk dankzij de gegevens van de LOw Frequency ARray (LOFAR) radiotelescoop, in combinatie met de radiogegevens op hogere frequenties en aanvullende gegevens op verschillende golflengten. Deze combinatie van de multifrequentiegegevens maakt het mogelijk een groter geheel te construeren en een dieper inzicht te krijgen in de huidige vragen met betrekking tot de rol van radiosterrenstelsels in ons heelal.

Nika Jurlin verrichtte haar promotieonderzoek bij de afdeling Sterrenkundge van het Kapteyn Instituut met financiering via een beurs van de RUG. Zij werkt nu als postdoc aan de University of Texas in Austin.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/f3b03b4f-2070-46ee-821d-7e98edd96f37