Pharmacokinetic and pharmacodynamic properties of dexmedetomidine and its interaction with remifentanil

In dit proefschrift onderzoekt Weerink het gebruik van dexmedetomidine en de combinatie ervan met remifentanil in de anesthesie. Weerink heeft een studie opgezet waarbij gezonde vrijwilligers toenemende concentraties dexmedetomidine, remifentanil en een combinatie van beide krijgen toegediend. De diepte van de sedatie wordt gemeten, evenals bijwerkingen op de hemodynamiek (hartslag, bloeddruk, slagvolume, enz.) en bloedsamples worden afgenomen om de concentraties van dexmedetomidine en remifentanil in het bloed te meten. PKPD-modeling wordt gebruikt om het verband tussen concentraties en respons te onderzoeken. 

Op basis van de studies in het proefschrift van Weerink blijkt dat dexmedetomidine niet geschikt is voor diepe, onwekbare sedatie, zelfs niet in combinatie met remifentanil. Het gebruik van dexmedetomidine gaat echter wel gepaard met hemodynamische bijwerkingen, waaronder een afname van de hartslag en een bifasische invloed op de bloeddruk. De bloeddruk daalt bij lage concentraties dexmedetomidine, maar stijgt bij hoge plasmaconcentraties. Remifentanil kan worden toegevoegd om pijn te verminderen zonder dat het sedatieniveau verandert, maar men moet dan wel rekening houden met een synergistische interactie en een extra daling van hartslag en bloeddruk. Tevens moet men bij hoge concentraties en bij langdurig toedienen van dexmedetomidine bedacht zijn op niet-lineaire klaring, waarbij het risico op stapeling ontstaat. 

Ondanks deze beperkingen kan dexmedetomidine nuttig zijn in situaties waarbij de patiënt coöperatief moet blijven, zoals bij craniotomieën, colonoscopieën en wakkere intubaties. De farmacokinetische en farmacodynamische modellen in dit proefschrift kunnen helpen bij doseringsadvies en het voorkomen van overdosering. 

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/3aa74b0a-f26f-4ba9-8e6e-c3adea839cc5