A matter of timing: a genome-wide investigation of hematopoietic stem cell aging

Een genoombreed onderzoek naar hematopoiëtische stamcelveroudering

Medische aandoeningen, zoals anemie, verminderde werking van het immuunsysteem en verschillende varianten van leukemie komen relatief vaker voor bij oudere mensen. De oorzaak van deze aandoeningen wordt gerelateerd aan veranderingen die plaatsvinden in de oorsprong van bloedcellen, de zogenaamde bloed-, of hematopoietische stamcellen. De afgelopen jaren is er meer kennis gekomen over het verouderingsproces van deze cellen, maar het proces is nog niet volledig opgehelderd. Flohr Svendsen had als doel van zijn proefschrift om nieuwe inzichten te bieden in de moleculaire veranderingen in deze stamcellen die tijdens het leven plaatsvinden. Kennis van deze veranderingen kunnen mogelijk de medische aandoeningen en het verminderd functioneren van oude stamcellen verklaren. In het bijzonder werd hierbij aandacht besteed aan de verschillende aspecten rondom de transcriptie, het proces waarbij RNA gemaakt wordt van DNA.

Door het uitvoeren van een uitgebreide analyse heeft hij ontdekt dat verouderde stamcellen meer RNA produceren. Er is een toename van RNA-moleculen die coderen voor specifieke eiwitten die gelocaliseerd zijn op de buitenkant van oude stamcellen. Dit suggereert dat veroudering gepaard gaat met verandering in de communicatie tussen stamcellen en hun directe omgeving.

Vervolgens vond hij een verstoring in de epigenetische regulatie (de moleculaire laag die RNA-transcriptie reguleert) in deze verouderde stamcellen. Deze stamcellen hebben minder controle over de transcriptie, wat een verklaring kan zijn voor de afname van de functie. Als laatste is er gekeken naar een gen dat tijdens deze analyse naar voren gekomen is, welke een onbekende functie in het bloedvatenstelsel had. Uiteindelijk beschrijft Flohr Svendsen de functie hiervan in de identificatie van stamcellen. Alles bij elkaar is het doel van dit proefschrift om moleculaire aspecten te identificeren die farmacologisch te moduleren zijn, om bloedvormende stamcellen langer gezond te houden en ouderdomsziekten van het bloed te kunnen voorkomen. 

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/c9973adc-e164-4998-a5a7-e11f0169ac1a