M. (Mònica) Colominas Aparicio, Prof

Mònica Colominas Aparicio behaalde haar BA en MA (cum laude) in Arabische taal en cultuur aan de Universiteit van Amsterdam. Ze promoveerde aan dezelfde universiteit (afdeling Religiewetenschappen), gefinancierd door het NISIS (Netherlands Interuniversity School for Islamic Studies). De in Barcelona geboren Mònica studeerde ook af in klassieke gitaar (Conservatorium van Amsterdam) en in 2025 werd ze toegelaten tot de Klassieke Akademie in Groningen.

In haar proefschrift onderzocht ze religieus polemische verhandelingen tegen de christenen en de jodenvan demoslimminderheden (Mudejars en Moriscos), die in de christelijke gebieden van het Iberisch schiereiland leefden in de late middeleeuwen en de vroegmoderne tijd. Daarin besprak ze hoe deze moslims polemiek gebruikten om hun identiteit als moslims op te bouwen en de cohesie van hun gemeenschappen te behouden binnen een context met een christelijke meerderheid. Het proefschrift werd in 2016 bekroond met de PhD Dissertation Award van de Amsterdam School of Historical Studies (UvA).

Tijdens haar promotie was Mònica vertegenwoordiger van de NISIS Junior Research Council en ook extern lid van het internationale project CORPI (Conversion, Overlapping, Religiosity, Polemic and Interaction) van het CSIC (Centro Superior de Investigaciones Científicas) in Madrid (ERC Advanced Grant (2013-2019). 

Mònica werd Veni-laureaat (NWO, 2020-2024) met een project over de omstandigheden van joden en christenen in al-Andalus (islamitisch Iberië, van 711 tot 1492). Ze heeft onderzocht hun sociale realiteit en wil de kennis over de geschiedenis van minderheden in islamitische samenlevingen verduidelijken. Het project heeft geholpen om onjuiste opvattingen over verzoening van de islam met westerse samenlevingen en integratie van moslims in het Westen tegen te gaan en om de publieke opinie te informeren (o.a. documentaire Irth, Saudi Broadcast Authority (SBA), met vooraanstaande wetenschappers zoals José Miguel Puerta Vílchez: Media Excellence Award, 2023, Saudi National Television en Award Best Documentary Program, 24th Arab Radio and TV Festival, Tunesië).

In augustus 2020 werd ze als Rosalind Franklin Fellow verbonden aan de Faculteit Religie, Cultuur en Samenleving bij de afdeling Christendom en Ideeëngeschiedenis. In 2023 werd ze benoemd tot Adjunct Hoogleraar (prof. dr.). Haar specialisme: religieuze minderheden (moslims, christenen en joden) in premodern Iberië, nu met een focus op al-Andalus. Ze heeft gedoceert in het BA- en MA-programma en sinds 2023 aan het Erasmus Mundus MA-programma Religious Diversity in a Globalised World van de faculteit (gefinancierd door de EU). Zij heeft ook HOVO-cursussen gedoceerd.

Tussen 2016-2024 was Mònica verbonden aan het Max Planck Institute for the History of Science in Berlijn (Department I, Structural Changes in Systems of Knowledge). Eerst werkte ze daar als postdoc, en daarna als onderzoekster en kernlid van het interinstitutionele MPIWG-project “Convivencia: Iberian to Global Dynamics, 500-1750”. Inmiddels is ze MPIWG Visiting Research Scholar en richt ze zich op het gebruik van natuurfilosofie door de Mudejars en Moriscos in polemische verhandelingen. Hierbij moet ook worden vermeld dat Mònica lid is van het interuniversitaire project SIDE-Cultures (2022-2025, gefinancierd door het Spaanse Ministerie van Onderwijs) dat zich bezighoudt met de semantiek van insluiting en uitsluiting in de Castiliaanse steden van de 14e-15e eeuw.

Tot Mònica’s publicaties (zie Publicaties) behooren twee monografiën in Brill: The Religious Polemics of the Muslims of Late Medieval Iberia. Identity and Religious Authority in Mudejar Islam [The Medieval and Early Modern Iberian World, MEMI, 64], 2018, over het corpus van polemische moslimliteratuur in de christelijke gebieden van het Iberische schiereiland met de titel. En in 2024, The Book of Disputation: A Mudejar Religious-Philosophical Treatise Against Christians and Jews [The Medieval and Early Modern Iberian World, MEMI, 84]. Hier heeft ze een unieke “islamitische kosmologie” gepresenteerd, gebaseerd op natuurfilosofie, die laat zien hoe het denken van moslims alleen begrepen kan worden in samenhang met dat van christenen en joden. Beide publicaties zijn beschikbaar zijn bij prestigieuze instellingen en Open Access. The Book of Disputation heeft de eervolle onderscheiding Best Edition and Translation gekregen in The Mediterranean Seminar Prize for the Best Source Edition, Book Translation, or Essay Collection, 2025. Tevens, werd een artikel van haar gekozen tot Artikel van de Maand, Abril 2023, door The Mediterranean Seminar.

Mònica is actief binnen de gemeenschap. In 2020 werd Mònica lid van de Raad van Bestuur van NISIS (Netherlands Interuniversity School for Islamic Studies), en in 2022 van de redactieraad van Brills boekenreeks The Iberian Religious World. Ze is tevens Review Editor van Brills tijdschrift Medieval Encounters en heeft met plezier het hoofdredacteurschap aanvaard (januari 2026). Zij is ook bij de Reviewer Board van Religions en Arabic Editor van Open Iberia/America Teaching Anthology.