Europese verkiezingen 1994

Uit: J. Hippe, P. Lucardie en G. Voerman, 'Kroniek 1994. Overzicht van de partijpolitieke gebeurte­nissen van het jaar 1994' in: G.Voerman (red.), Jaarboek 1994 Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (Groningen 1995), 14-91, aldaar 23-24.

Europese Parlementsverkiezingen 1994

Na de campagne voor de verkiezingen van gemeenteraden en Tweede Kamer bleef bij politici en kiezers niet veel aandacht over voor de verkiezing van het Europese Parlement, die in Nederland op 9 juni plaats vond - in andere lidstaten van de Euro­pese Unie soms enkele dagen later.

Tabel uitslag Europese Parlementsverkiezingen 1994

Bron: Verkiezingsstatistiek Europees Parlement 9 juni 1994; Cen­traal Bureau voor de Statistiek.

De deelname van bekende politici als de ministers H. d'Ancona (Welzijn, Volksge­zond­heid en Cul­tuur) en J.R.H. Maij-Weggen (Verkeer en Water­staat) als lijst­trekkers van PvdA respectievelijk CDA aan de campag­ne, kon dat beeld nauwelijks wijzigen. De opkomst was met 35,6% een diep­tepunt in de electorale geschiedenis van ons land.

De buitengewoon lage opkomst maakt een vergelijking van de uitslag met andere verkiezingen eigenlijk onmogelijk. Over het algemeen was de opkomst hoger onder ouderen, gereformeerden en hogere inkomensgroepen. Winnaars waren opnieuw de VVD en D66, in mindere mate ook de gemeen­schappelijke lijst van SGP, GPV en RPF; verliezers waren weer CDA en PvdA (zie tabel 3). Het verlies van PvdA en CDA werd gemaskeerd door de uit­breiding van het Nederlandse ze­teltal in het Europees Parlement.

Gunstig voor de gevestigde partijen was verder het besluit van de bij de Tweede-Kamerverkiezin­gen zo succesvolle ouderenpar­tijen om niet aan de Europese verkiezingen deel te nemen. SP, CD en De Groenen namen wel deel, maar behaalden geen zetel - al kwamen De Groenen met de ervaren Europarlementariër H.A. Verbeek als lijsttrekker wel in de buurt. Evenmin succesvol waren twee onafhankelijke lijsten, 'Een Betere Toekomst', geleid door de Brit N. Franks, en de Lijst-de Groen, aange­voerd door de bierbrou­wer J. de Groen, van huis uit een chris­ten-democraat. Franks maakte gebruik van het feit dat buiten­landers in Neder­land bij de Europese verkie­zingen nu ook actief en passief kiesrecht hebben.