Mr. Laura Peters publiceert WODC-rapport over bestrijding van maffiacriminaliteit in Italië

Laura Peters, universitair hoofddocent straf- en strafprocesrecht aan onze faculteit, heeft in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Justitie en Veiligheid onderzoek gedaan naar de Italiaanse ervaringen met de strafrechtelijke aanpak van maffiacriminaliteit. Het leverde het rapport ‘Hoofdlijnen van de bestrijding van maffiacriminaliteit in Italië’ op, dat Peters vorige week mocht overhandigen aan Minister van Justitie Dilan Yeşilgöz.

Ervaringen met strafrechtelijk bestrijden van ernstige ondermijnende criminaliteit

De versterking van de aanpak van de georganiseerde ondermijnende criminaliteit geldt als een van de topprioriteiten van de huidige regering. De omvang van deze criminaliteit neemt toe, evenals de ernst van de uitwassen en de mate van intimidaties en bedreigingen. In dit licht kan het nuttig zijn te leren van de ervaringen die reeds in het buitenland zijn opgedaan met het strafrechtelijk bestrijden van ernstige ondermijnende criminaliteit.

Focus op drie belangrijke onderdelen van het anti-maffiarecht

Het onderzoek van Peters richtte zich specifiek op het in kaart brengen van drie belangrijke onderdelen van het anti-maffiarecht. Dat zijn de strafbaarstellingen voor maffiadelicten, de afwijkende strafprocedure voor maffiazaken en het stelsel van preventieve maatregelen. Daarbinnen zijn die onderdelen geselecteerd die in Italië effectief lijken te zijn en die voor Nederland interessant kunnen zijn omdat die (in dezelfde vorm) hier onbekend zijn.

Peters bezocht Napels, Palermo en Rome en sprake er onder meer met politiefunctionarissen, rechters, advocaten en de top van het Openbaar Ministerie. Zelf omschrijft ze het onderzoek als ‘een verkennende studie voor het debat over de bestrijding van criminele samenwerkingsverbanden in Nederland’.

Mogelijke inspiratiebron voor Nederland, maar ook meer onderzoek nodig

Uit het onderzoek blijkt dat de Italiaanse aanpak op onderdelen inspiratie kan bieden voor Nederland. Dat geldt bijvoorbeeld voor de landelijke coördinatie van strafrechtelijke onderzoeken naar criminele samenwerkingsverbanden, evenals voor de strakker ingekaderde wettelijke kroongetuigenregeling.

De vraag of de bijzondere strafbepaling ‘deelneming aan een criminele maffiaorganisatie’ een toegevoegde waarde kan hebben, behoeft daarentegen eerst nader sociologisch onderzoek naar de specifieke kenmerken van de te bestrijden georganiseerde samenwerkingsverbanden in Nederland. Daarnaast is het van belang voldoende ruimte in de strafrechtsketen vrij te maken wil men een netwerkgerichte aanpak verder stimuleren.

De bevindingen van dit onderzoek zetten aan tot nieuwe beleidsinitiatieven en/of wetgevingstrajecten dan wel vervolgonderzoeken ter verbetering van de strafrechtelijke bestrijding van criminele samenwerkingsverbanden in Nederland.

---

Dit bericht is geplaatst door de Faculteit Rechtsgeleerdheid.