Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Actueel Nieuws Nieuwsberichten

Lerarenopleiding verzorgt leergemeenschap onderwijskundig leidinggeven voor schoolleiders uit de regio

06 april 2021
Samen aan de slag met onderwijsvernieuwingen die wél werken

In september 2018 startte het eerste cohort van de professionele leergemeenschap `Onderwijskundig leidinggeven aan onderwijsverbetering'. Deelnemende schoolleiders gingen samen met onderwijskundigen van de Lerarenopleiding aan de slag met de problemen die op hun scholen speelden. Het eerste cohort is net klaar, het tweede cohort is al een poosje bezig en de reacties zijn positief.

Geen hypes maar science-based
Niet klakkeloos meegaan in onderwijs-hypes zoals gepersonaliseerd leren, maar doen wat écht werkt. Dat is waar schoolleiders van Nederlandse middelbare scholen in toenemende mate behoefte aan hebben. Het liefst evidence-based (vernieuwingen waarvan de effectiviteit uitgebreid is geëvalueerd) maar in ieder geval science-based (vernieuwingen met een stevige wetenschappelijke basis).

Klaas van Veen en Ester Moraal - onderwijskundigen van de Lerarenopleiding aan de Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen - zagen deze behoefte en richtten de professionele leergemeenschap ‘Onderwijskundig leidinggeven aan onderwijsverbetering’ op. Het doel van deze leergemeenschap is om de kloof tussen onderwijspraktijk en wetenschap te verkleinen en van elkaar te leren.

Samen aan de slag
Binnen de leergemeenschap werken schoolleiders uit het middelbaar onderwijs samen met onderwijskundigen. Tijdens een tweejarig traject komen zij regelmatig bij elkaar om te bekijken wat er binnen de deelnemende scholen speelt en wat mogelijke - met wetenschappelijke argumenten ondersteunde - oplossingen hiervoor zouden kunnen zijn.

Voor het traject begint, bereiden de schoolleiders zich grondig voor. Ze houden interviews met docenten en leerlingen om zo meer inzicht te krijgen in wat er speelt. Dat doen ze niet op hun eigen school maar op de school van iemand anders uit de leergemeenschap. Als buitenstaander zie je toch andere dingen, zo is de achterliggende gedachte.

“Bezint eer ge begint”
Op basis van de interviews maken de deelnemers een probleemanalyse en formuleren ze welke doelen ze graag zouden behalen. Deze doelen bepalen op hun beurt de vorm en de inhoud van de onderwijsverbetering, ook wel ‘backward design’ genoemd.

Moraal: “Bij sommige vernieuwingen in het onderwijs ontbreekt een probleemanalyse voordat de vernieuwing wordt doorgevoerd. Dat leidt zelden tot een verbetering. Eén van de deelnemers vatte de werkwijze in de leergemeenschap na het eerste jaar samen als: ‘bezint eer ge begint.’ Dat vond ik heel treffend. ”

Kijkje in de keuken
Ondanks dat covid-19 de evaluatie van sommige geïmplementeerde vernieuwingen bemoeilijkte, kijkt het eerste cohort van de leergemeenschap tevreden terug op hun deelname. Dorien Dusseldorp-Pranger, directeur van het Gomarus college in Leeuwarden: “Wij hadden behoefte aan wetenschappelijke kennis. Je wilt niet zomaar iets doen, je wilt ook dat het werkt. Ik heb de leergemeenschap als een grote verademing ervaren. We leerden een nuttige en snelle analysemethodiek aan waarbij je inzicht krijgt in de verbeterpunten van je school of onderwijs.”

Naast het wetenschappelijk element, sprak het uitwisselen van ervaringen met collega’s Dorien erg aan: “We hebben bij elkaar in de keuken gekeken, we hebben elkaar mogen bevragen én helpen. Wat ik als bijzonder heb ervaren, is de manier waarop er ruimte was om kwetsbaar te zijn, ook gewoon eens te zeggen dat je het even niet weet of het niet zo leuk vind wat je op je werk aan het doen bent.”

Toekomstplannen
Het tweede cohort van de professionele leergemeenschap rond in de zomer het traject af. Moraal: “We zijn van plan om er daarna mee door te gaan. Enerzijds omdat we hebben gemerkt dat de deelnemers echt beter zijn gaan nadenken over wat er nodig is om onderwijs te verbeteren, anderzijds omdat de bezoeken aan de scholen en de interactie met de schoolleiders voor ons als wetenschappers ontzettend waardevol zijn.”

Laatst gewijzigd:07 april 2021 09:27
View this page in: English

Meer nieuws

  • 05 maart 2024

    'Ook grijze muizen kunnen creatief zijn'

    Organisatiepsycholoog Eric Rietzschel onderzoekt creativiteit op de werkvloer. Volgens hem helpt creativiteit ons om verder te komen, maar is er ook een negatieve kant.

  • 31 januari 2024

    Laura Batstra strijdt op social media tegen stoornisdenken 

    Hoogleraar orthopedagogiek Laura Batstra zet zich in tegen stoornisdenken en overmedicalisatie. Dat doet ze onder andere door posts op social media. Hoewel het soms vechten tegen de bierkaai lijkt, gelooft Batstra dat een hoop kleine acties...

  • 26 januari 2024

    Vader in de gevangenis: Wat voor impact heeft dat op het gezin?

    Hoewel zo’n 28.300 kinderen in Nederland een vader in de gevangenis hebben, is er slechts beperkt onderzoek naar de impact hiervan op het gezin gedaan. Socioloog Simon Venema − onderzoeker bij Verslavingszorg Noord Nederland en verbonden aan de...