Magazine-artikelen, september tot december 2018

Populisme bestormt de hitlijsten

De Top 2000-tijd breekt weer aan. De samenstelling van deze lijst ‘beste’ popnummers is onlosmakelijk verbonden met lobby’s om nummers hoog in de lijst te krijgen. Waarom vinden we dat zo belangrijk? Omdat muziek veel meer is dan gewoon vermaak. Het is een manier waarop we onze identiteit proberen vast te stellen, zegt Melanie Schiller, die onderzoek doet naar populaire muziek. Hoog tijd daarom om muziek serieus te nemen als onderdeel van het culturele en politieke debat.
Lees verder

'Haperende roltrap leidt tot tweedeling in de stad'

Jacob Dijkstra, socioloog aan de RUG, maakt zich zorgen over ontwikkelingen in de stad Groningen. Een stad waar het op het eerste gezicht goed gaat, maar waar zich misschien wel een tweedeling aan het voltrekken is. Met aan de ene kant welvarende burgers, met baan, huis, auto en sociaal netwerk. En aan de andere kant zij die dat niet hebben en moeilijk kunnen meekomen.
Lees verder

Botsen op de sociale snelweg

Zwarte Piet, de Oostvaardersplassen, genderkwesties...de maatschappelijke discussies vliegen ons om de oren en elk jaar lijken de standpunten zich te verharden. We bevinden ons in het onderzoeksveld van Frank Hindriks, hoogleraar Ethiek, Sociale en Politieke Filosofie: ‘Je zou kunnen zeggen dat ik de verkeersregels van de maatschappij bestudeer.’ Een filosoof als maatschappelijke verkeersregelaar, hoe werkt dat?
Lees verder

Fotoreportage: de schatten van de UB

Vergrendeld in een kluis op de afdeling Bijzondere collecties van de UB liggen ze, de boeken die het daglicht niet kunnen verdragen. Letterlijk dan. Een fotoreportage over de pronkstukken van de afdeling Bijzondere collecties van de UB.
Bekijk de foto's

Foute genen, snelle benen

Hij legt de laatste hand aan een test die genetische doping kan aantonen. Maar Hidde Haisma, hoogleraar farmaceutische genmodulatie aan de RUG en verbonden aan de WADA (Wereld Anti-Doping Autoriteit), denkt genuanceerd over dopinggebruikers. Hij wil meer de sporter beschermen dan de sport op zich. ‘Onder druk doen topsporters gekke dingen.’

Ziek van een gebroken hart

Liefdesverdriet, iedereen heeft er weleens aan geleden. Een relatiebreuk is een gebeurtenis met een grote impact, die soms zelfs tot een depressie leidt. Maar waarom gebeurt dat bij de een wel en bij de ander niet? “Inzicht in liefdesverdriet kan ons meer inzicht geven in depressies.”
Lees verder

Fotoreportage: de Ocean Grazer

Fotoreportage over de Ocean Grazer van de RUG, een systeem om energie op zee te ‘oogsten’ en op te slaan. Bekijk de foto's

De toekomst is digitaal, nu jij nog

Voor zijn promotieonderzoek naar de geschiedschrijving van de Leeuwarder Courant analyseerde Marcel Broersma jaren geleden vergeeld krantenpapier. Door de intrede van digitalisering verschoof zijn onderzoek naar sociale media, nieuwe vormen van mediagebruik en machine learning. De hoogleraar Media en Journalistieke Cultuur over zijn missie: de Groningse samenleving voorbereiden op een digitale toekomst.
Lees verder

Margriet Hoogvliet: ‘Ook arme middeleeuwers lazen de Bijbel’

Middeleeuwse burgers blijken veel meer religieuze teksten te hebben gelezen dan we dachten. Dat blijkt uit onderzoek van Margriet Hoogvliet en haar collega’s, die de religieuze lees- en schrijfcultuur van stadsbewoners in de periode 1400-1550 onderzoeken. Het NWO-project Cities of Readers organiseert over de resultaten van het onderzoek de tentoonstelling De Stad als Klooster.

De waarde van wetenschap in de aardbevingsproblematiek

Wat heeft wetenschap te bieden als de geloofwaardigheid van de wereld om je heen is weggevallen? Als je je niet meer thuis voelt op eigen bodem, in een huis dat niet veilig is? Met wetenschap win je de oorlog niet. Hoeft ook niet, betoogt Tom Postmes. Wat wel moet: voor duidelijkheid zorgen en de juiste vragen stellen. Postmes, hoogleraar sociale psychologie, over wat wetenschap bij kan dragen aan de Groningse bevingsproblematiek.
Lees verder

Winterslaaponderzoek leidt tot nieuwe medicijnen

‘Op basis van ons onderzoek naar winterslaap, hebben we een chemische stof geïdentificeerd die in staat is om mitoprotectieve effecten die zijn gevonden bij soorten die een winterslaap houden, te genereren bij soorten die géén winterslaap houden,’ zegt Pieter Vogelaar.

Wat de wereld écht moet weten over leiderschap

‘Weet jij hoe vaak organisaties een verkeerde leider selecteren?’, vraagt Janka Stoker. ‘Volgens recent onderzoek gebeurt dat in maar liefst 82% van de gevallen! Deze leiders werden vaak gekozen omdat ze toevallig uitblonken in hun vorige, níet-managementfunctie. De beste vakman wordt de baas; dat is zo’n achterhaald idee. Inmiddels is echt wel aangetoond dat succesvol leiderschap andere kwaliteiten vereist dan simpelweg inhoudelijk goed zijn.’
Lees verder

Peter van Kampen over de samenwerking met Duitse instellingen

Op slechts 50 kilometer afstand ten oosten van Groningen bevindt zich de vierde grootste economie ter wereld. Hoewel de fysieke grens met Duitsland weinig meer voorstelt, zijn er mentale drempels waardoor de samenwerking van Nederlandse bedrijven met de Duitse profit- en non-profitsector verre van optimaal is. Peter van Kampen wil hierin verandering brengen. ‘Het lijkt wel of we sneller in China zijn dan bij de buren.’
Lees verder

Keurig groen gedrag kan sociaal verrekte ongemakkelijk zijn

Hij moet welhaast de ideale schoonzoon zijn. Jan Willem Bolderdijk is goedlachs, sportief en welbespraakt. Vindt duurzaamheid ontzettend belangrijk en is zich zeer bewust van de consequenties van zijn keuzes. Toch boekt hij die vliegvakantie naar Thailand. Waarom is het zo moeilijk een heilig boontje te zijn? Bolderdijk over zijn onderzoek naar de schurende randjes van duurzaam gedrag.
Lees verder

Virtual reality wordt steeds reëler

De behandeling van fobieën, psychologische experimenten, botten identificeren, een virtuele stad: de mogelijkheden van virtual reality (VR) zijn eindeloos. Door de toenemende populariteit van VR proberen steeds meer docenten en onderzoekers het in te zetten bij hun werkzaamheden. Het Reality Center van de RUG biedt hen daarbij de helpende hand. Frans van Hoesel: ‘Mensen zijn vaak verbaasd over wat er allemaal mogelijk is.’
Lees verder

Swingend veldwerk in Haagse migrantenkerken

Wie er oog voor heeft, vindt honderden migrantenkerken in ons land, vooral in de grote steden. Hoe gaat men daar om met thema’s als gezondheid, seksualiteit, veiligheid? Voor grootstedelijke gezondheidsorganisaties is het gissen. Reden voor Brenda Bartelink, religiewetenschapper bij de Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap, om deze kerken te bezoeken, mee te doen en haar ogen en oren goed de kost te geven.
Lees verder

Van Klokhuis-vraag naar Veni-subsidie

Als kind was Jorrig Vogels al gefascineerd door taal en vergeleek hij de verschillende woorden voor ingrediënten op verpakkingen. Een jaar terug sleepte de taalonderzoeker een Veni-beurs in de wacht. ‘Taal heeft iets telepathisch: het beeld dat ík in mijn hoofd heb, komt via taal als beeld in jouw hoofd.’
Lees verder

Weg met die systeemplafonds

Als Zuidlarens jongetje vond hij al die oude gebouwen in de stad Groningen maar niks. De interesse in historische panden kwam pas later, tijdens zijn studie Bouwkunde. Als bouwkundige is René Bosscher nu verantwoordelijk voor de buitenkant van de gebouwen van de Rijksuniversiteit Groningen. Maar hij zit ook graag met z’n neus bovenop de verbouwingen aan de binnenkant.
Lees verder