Olympic Fun Facts: elke dag een nieuw RUG-weetje

• Fun Fact 17 (25 februari): Open datauitwisseling in Thialf

Nieuwe kansen voor het verbeteren van de schaatsprestaties en –beleving! De sport, wetenschap en het bedrijfsleven zetten de eerste stap richting digitalisering van de schaatssport door de ontwikkeling van een fandashboard.

De RUG ontwikkelde in samenwerking met KPN en Sportunity algoritmes die na een ronde de eindtijd van de schaatsers kunnen voorspellen. Via het fandashboard kunnen fans live de snelheidsopbouw van de schaatser zien, inclusief de voorspelde eindtijd na een ronde.

Schaatsprestaties voorspellen met geautomatiseerde analyses

• Fun Fact 16 (24 februari): Zomer- en Winterspelen

Komende nacht om 01.30 uur staat de viermansbob op het programma. Timothy Beck, voormalig economiestudent aan de RUG, deed hier aan mee tijdens de Olympische Spelen in Salt Lake City in 2002. Vier jaar later was hij vlaggendrager. Ook is Beck één van de weinige Nederlanders die zowel aan de Olympische Zomerspelen (als estafettesprinter) als de Olympische Winterspelen meedeed.

Timothy Beck op de Olympische Wand

• Fun Fact 15 (23 februari): Het geheim van de binnenbocht

RUG-econometristen toonden aan dat het statistisch gezien veel kan uitmaken of een schaatser bij de 1000m in de binnen- of buitenbaan start. Dit werd vervolgens op de agenda gezet van het congres van de Internationale Schaats Unie.

• Fun Fact 14 (22 februari): Het voordeel van een late start

Morgen gaat Kjeld Nuis op de 1.000 meter voor zijn tweede goud. Sporteconoom Ruud Koning onderzoekt het voordeel van een late start op de 1.000 en 1.500 meter, waarbij een schaatser zich kan richten op de eindtijden van de concurrentie. Hij schat dat een schaatser geprikkeld wordt om gemiddeld genomen 0.15% sneller te rijden wanneer de beste tijd tot dat moment (fictief) met een seconde wordt verbeterd.

Voorbeeld

Stel je een race voor op de 1.000m, waarbij de beste tijd tot op dat moment 70 seconden is. Nuis heeft dan een bepaalde verwachte eindtijd. Als de beste tijd op het moment van zijn start nu 69 seconden is (i.p.v. 70), dus 0.5 seconden per 500m sneller, gaat daar een prikkel van uit die hem 0.15% x 0.5 = 0.075% sneller doet schaatsen. Nuis rijdt een 1.000m in, zeg, 69 seconden, dus dat verschil betekent voor hem 69 x 0.075% = 0.05 seconden. Koning: ‘Het gaat om een heel klein effect, maar dat kan net het verschil zijn tussen een medaille of geen medaille.’

• Fun Fact 13 (21 februari): Genetische doping opsporen

Hidde Haisma, hoogleraar farmaceutische genmodulatie, ontwikkelt een test om genetische doping op te sporen. Voor het ontwikkelen van de dopingtest krijgt Haisma een onderzoeksbeurs van het wereldantidopingagentschap.

• Fun Fact 12 (20 februari): Pim Mulier, grondlegger van de moderne sport

Dat het bij sport om veel meer kan draaien dan alleen sport, toonde RUG-promovendus Daniël Rewijk aan. Hij promoveerde op een onderzoek naar Pim Mulier, de grondlegger van de moderne sport in Nederland. Mulier was een exponent van het idee van volksverheffing: sport had pas waarde als massaverschijnsel als het in elitaire omgangsvormen werd gegoten. De gedragscode van de sportieve gentleman stond voorop. Lees het persbericht Captain van Jong Holland hees zichzelf op het schild (uit maart 2015) of bekijk de reportage die de NOS met Rewijk maakte over de 150ste geboortedag van sportpionier Pim Mulier.

• Fun Fact 11 (19 februari): Niet te vaak goud, a.u.b.

Na een weekend zonder Nederlandse medailles liggen er vandaag weer kansen voor onze schaatsers op de 500 meter. Rector magnificus Elmer Sterken hoopt stilletjes dat Team NL niet al te veel gouden medailles meer in de wacht sleept, zo bekende hij aan Dagblad van het Noorden. Samen met Gerard Kuper en promovendus Fabian ten Kate voorspelde hij immers vijf gouden plakken voor Nederland, waar ‘we’ vorige week al zes keer Olympisch kampioen werden. Het goede nieuws: voor de voorspelde totale oogst van 18 medailles ligt Nederland volgens Sterken prima op koers.

• Fun Fact 10 (18 februari): Het thuisvoordeel bij schaatsen

De 500 meter voor vrouwen lijkt uit te draaien op een duel tussen de Japanse Nao Kodaira en Shwang Wa Lee uit het organiserende land Zuid-Korea. Bij veel sporten is wetenschappelijk aangetoond dat sprake is van thuisvoordeel. Kan Lee daar vandaag van profiteren bij het schaatsen? Onderzoek van hoogleraar sporteconomie Ruud Koning geeft haar weinig hoop. Thuisvoordeel speelt bij schaatsen een relatief kleine rol, constateerde hij. Het verschil in individuele capaciteiten en de ijsbanen is belangrijker.

• Fun Fact 9 (17 februari): Nederland scoort goed

Een rustdag voor de schaatsers. Vandaag dus geen nieuwe schaatssuccessen voor Nederland. Dat biedt ons even de tijd om te genieten van die heerlijke medaillespiegel. Ons land prijkt ook in de top van diverse wetenschappelijke lijstjes. In de Quality of Nationality Index, ontwikkeld door RUG-hoogleraar Dimitry Kochenov, staat de Nederlandse nationaliteit wereldwijd op plek 8. De index meet de kwaliteit van alle nationaliteiten in de wereld en is gebaseerd op factoren zoals vrede, stabiliteit en de vrijheid om te reizen.

• Fun Fact 8 (16 februari): Olympische Wall of Fame

Tot nu hebben ongeveer 50 studenten van de RUG meegedaan aan de Olympische Spelen. Zij worden geëerd met fraaie foto’s op de Olympische Wand in het Sportcentrum van de RUG en Hanzehogeschool. Nieuwsgierig? De namen van de studerende topsporters zijn ook te vinden op onze website!

• Fun Fact 7 (15 februari): De taak van Sven Kramer

Vandaag strijden Sven Kramer, Jorrit Bergsma en Ted-Jan Bloemen om Olympisch goud op de 10 kilometer, de krachtmeting waar heel schaatsminnend Nederland al maanden naar uitkijkt. De sleutel voor succes ligt in een taakgerichte mindset, schrijft RUG-alumnus en sportpsycholoog Mark Schuls op de website van ons Sport Science Institute Groningen.

• Fun Fact 6 (14 februari): Valentijnsdag

Samen sporten blijkt een ideale date. Onze ACLO biedt meer dan 85 sporten aan, waaronder ook Olympische sporten als skiën, snowboarden, schaatsen en ijshockey.

• Fun Fact 5 (13 februari): Schaatscollege

Vandaag schaatsen de mannen de 1.500 meter. Oud-schaatser en NOS-analist Erben Wennemars legde in december ‘17 uit wat voor tijd er geschaatst moest worden door de mannen om zich op de 1.500 meter voor deze Winterspelen te plaatsen. Zijn colleges komen voort uit recent onderzoek van RUG-studenten.

• Fun Fact 4 (12 februari): Op zoek naar de nieuwe Ireen Wüst

Vanmiddag komt Olympisch kampioene Ireen Wüst in actie op de 1.500 meter. Hoe zit het met de opvolging van deze schaatskoningin? Universitair docent Marije Elferink-Gemser doet onderzoek naar talentherkenning en -ontwikkeling bij jeugdsporters. Ze bestudeerde onlangs de manier waarop jonge schaatsers hun vaardigheden op de 1.500 meter ontwikkelen. Zie ook het interview met promovenda Inge Stoter over de beste strategie voor het koningsnummer van het schaatsen.

• Fun Fact 3 (11 februari): ‘Een mentaal zwakke topsporter bestaat eigenlijk niet’

Zondagochtend begint de gouden missie van Sven Kramer. Op de 5 kilometer begint hij zijn jacht op drie gouden medailles. Hoogleraar sportpsychologie Nico van Yperen liet in de Volkskrant zijn licht schijnen over de druk die Kramer zichzelf oplegt. Die druk zal hem alleen maar inspireren, stelt Van Yperen. Zie ook zijn interview in ons Magazine: ‘Een mentaal zwakke topsporter bestaat eigenlijk niet.’

• Fun fact 2 (10 februari): ‘Schaatsen is eigenlijk een hele rare sport’

Een belangrijke dag voor Ireen Wüst. Vandaag hoopt zij op de 3.000 meter ook haar vierde deelname aan de Olympische Spelen te bekronen met goud. Bewegingswetenschapper Bert Otten deed vier jaar geleden onderzoek naar de schaatstechniek van Wüst. Met behulp van een schaatspak vol sensoren bracht hij details aan het licht die haar coaches eerder niet hadden gezien. Bekijk de video.

• Fun fact 1 (9 februari): RUG-economen voorspellen vijf keer goud voor Nederland

De Olympisch Spelen in PyeongChang zijn vandaag geopend. RUG-economen voorspellen dat Nederland 18 medailles gaat halen: vijf keer goud, zes keer zilver en zeven keer brons. Lees meer over hun voorspelling, die werd gepubliceerd in economenvakblad Economisch Statistische Berichten.