Voortgezette regressie- en variantieanalyse. Frans W. Siero, Mark Huisman en Henk A.L. Kiers

Voortgezette regressie- en variantieanalyse. Frans W. Siero, Mark Huisman en Henk A.L. Kiers

uitgever: Bohn Stafleu van Loghum

uitgave:  2009
pagina's:
ISBN-13:  9789031361519

Voorwoord
Onderzoek binnen de gedrags- en maatschappijwetenschappen is ondenkbaar zonder het gebruik van technieken die ordening aanbrengen in gegevens en die de weg van vraagstelling naar conclusies vergemakkelijken. In de academische vorming tot psycholoog, pedagoog, socioloog, bedrijfskundige, econoom enzovoort is er dan ook veel aandacht voor statistiek en gegevensanalyse. De basiscursussen zijn meestal gericht op inzicht en gebruik van descriptieve statistiek (zoals gemiddelde, mediaan, spreidingsmaten, correlatie, enkelvoudige regressie) en eenvoudige toetsende statistiek (zoals chikwadraattoets, t- en F-toetsen voor onderzoek van verschillen tussen groepen).

In dit boek richten we ons op technieken die, voortbouwend op deze basiscursussen, eveneens in de meeste sociaalwetenschappelijke opleidingen aan de orde komen. Na een inleidend hoofdstuk over samenhang tussen variabelen, hebben de volgende hoofdstukken betrekking op multipele en logistische regressie, variantieanalyse en de analyse van moderatoreffecten en van herhaalde metingen. Het boek kent verder een apart hoofdstuk over assumpties en generalisatie.
 
De vijf technieken vertegenwoordigen een belangrijk deel van het statistisch gereedschap in fundamenteel en toegepast onderzoek binnen de maatschappij- en gedragswetenschappen. We besteden bij elke analysetechniek zowel aandacht aan de modelmatige, theoretische achtergrond als aan integraal gebruik en toepassing aan de hand van datasets, voorbeelden en oefeningen. Het boek is voortgekomen uit de praktijk van het onderwijs. De tekst is een aantal jaren gebruikt en bijgesteld op basis van ervaringen met studenten en kritische opmerkingen van collegae die bij het onderwijs betrokken waren. Een speciale vermelding verdient Rivka de Vries die wij verzochten de uiteindelijke tekst nog eens door te lezen op onvolkomenheden. Van haar degelijke inspectie en het eerdere commentaar van studenten en collegae hebben we dankbaar gebruik gemaakt.

CD-ROM
In de meeste hoofdstukken maken we gebruik van een voorbeeld van een vraagstelling en een daarbij horende dataset die als een rode draad terugkomt in het verdere hoofdstuk. De uitkomsten van de analyses op deze dataset zijn als SPSS-uitvoer (in Acrobat pdf-formaat) terug te vinden op een bijgesloten CD-ROM. Vergelijking van de analyses in het hoofdstuk met de uitkomsten in het SPSS-bestand geeft ondersteuning bij het vinden van de relevante uitkomsten in de vaak uitgebreide SPSS-uitvoer. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met oefenvragen over de stof. Ook de uitwerking van deze oefenvragen is als een Acrobat pdf-bestand opgenomen in de CD-ROM. Ten slotte wordt een aantal hoofdstukken afgesloten met vragen over SPSS-uitvoer van een analyse op een dataset. Zowel de SPSS-uitvoer als de uitwerking van de vragen is eveneens te vinden op de CD-ROM. Op de CD-ROM staan ook bestanden voor de analyse van effecten van moderatorvariabelen. Het onderzoeken van dergelijke effecten gebeurt in het betreffende hoofdstuk met behulp van SPSS. Er is op Internet van de hand van de eerste auteur een rekenprogramma beschikbaar dat veel van de bewerkelijke stappen in SPSS overneemt. Het programma MAES (Moderator Analysis Expert System) is eenvoudig toe te passen en levert voor een vijftal designs informatie over de effecten (ANOVA’s, betrouwbaarheidsintervallen, ‘simple slopes’), gemiddelden en grafieken voor de relatie tussen de onafhankelijke en afhankelijke variabelen voor verschillende waarden van de moderatorvariabele. Op de CD-ROM (bijgevoegd) staan een gebruikershandleiding van dit programma, enige datasets en een voorbeeld van uitvoer aan de hand waarvan het nut van het programma voor eigen gebruik kan worden vastgesteld.