Potentials and pitfalls of epigenetic editing in the gene specific re-expression of epigenetically silenced genes

Promotie: mw. M.L. de Groote, 14.30 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Potentials and pitfalls of epigenetic editing in the gene specific re-expression of epigenetically silenced genes

Promotor(s): prof.dr. M.G. Rots

Faculteit: Medische Wetenschappen

Mogelijkheden Epigenetische Editing in strijd tegen kanker nader verkend

Epigenetica is het vakgebied dat de invloed bestudeert van omkeerbare, erfelijke veranderingen in de genfunctie die optreden zonder wijzigingen in de sequentie (volgorde van de basenparen) van het DNA. Epigenetische modificaties zijn van belang voor het goed functioneren van het organisme in het geheel en de cel in het bijzonder. Net als in de genetische informatie die opgeslagen ligt in de DNA-volgorde, kunnen er ook foutjes optreden in de epigenetische informatie. Deze onbedoelde veranderingen in ‘epigenetische marks’ kunnen allerlei ziektes veroorzaken, waaronder kanker.

UMCG-promovendus Marloes de Groote onderzocht de mogelijkheid deze epigenetische fouten te repareren. Het ultieme doel van het onderzoek was om voor één specifiek gen dat in een bepaalde cel per ongeluk uitgeschakeld staat, met behulp van aanpassing van de epigenetische informatie te zorgen dat hij weer aan gaat en dus weer het bijbehorend eiwit produceert. Deze techniek wordt wel ‘Epigenetische Editing’ genoemd.

De Groote beschrijft in haar proefschrift twee tumorsuppressorgenen die epigenetisch uitgeschakeld bleken te zijn in bepaalde kankercellen en waarop dus epigenetische editing toegepast zou kunnen worden. Ze laat zien dat deze genen gereguleerd kunnen worden in de endogene situatie met behulp van zinkvingers die gefuseerd zijn aan transcriptieregulerende eiwitten, en dat hiermee de groei van kankercellen geremd kan worden. Epigenetische Editing lijkt een veelbelovende techniek in de strijd tegen onder meer kanker. Wel zal nog nader onderzocht moeten worden welk(e) epigenetische enzym(en) gebruikt kunnen worden voor de regulatie van specifieke endogene genen om een blijvend effect te bewerkstelligen.

Marloes de Groote (Groningen, 1985) studeerde Medische Biologie te Groningen. Ze verrichtte haar onderzoek binnen de afdeling Pathologie en Medische Biologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en binnen onderzoeksschool GUIDE. Het onderzoek werd gefinancierd door NWO-VIDI. De Groote werkt inmiddels als Medical Writer/Clinical Research Associate bij QPS Nederland B.V., Groningen.