Step by step
| Promotie: | dr. F.C. (Florianne) Rademaker |
| Wanneer: | 01 februari 2024 |
| Aanvang: | 16:15 |
| Promotors: | prof. dr. A.E.M.G. (Alexander) Minnaert, dr. A.A. (Anke) de Boer |
| Copromotor: | dr. W.E. (Elisa) Kupers |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Gedrags- en Maatschappijwetenschappen |
Sociale participatie van leerlingen met beperkingen op de kleuterschool
Ook op de kleuterschool blijft de sociale participatie van leerlingen met beperkingen achter, mede door een negatieve houding van klasgenoten. Florianne Rademaker onderzocht hoe dat bevorderd kan worden met de methode ‘Iedereen hoort erbij!’ Deze interventie heeft potentie, maar had nog niet de gehoopte effecten.
Het doel van het onderzoek was te komen tot een theoretisch onderbouwde en sociaal valide onderwijsinterventie om de sociale participatie van jonge leerlingen met beperkingen te bevorderen en de houding van hun klasgenoten te verbeteren. De theoretische onderbouwing ging uit van de Contact Theorie, waarin zowel contact als informatie als essentieel wordt beschouwd om sociale participatie te bevorderen. De bruikbaarheid van de deze interventiecomponenten in het inclusief onderwijs werd op basis van een systematische literatuurstudie bevestigd.
Op praktisch vlak keek Rademaker naar de interventie ‘Iedereen hoort erbij!’. Deze methode combineert het lezen van prentenboeken over beperkingen en aansluitende kringgesprekken met coöperatieve verwerkingsopdrachten. Tijdens de ontwikkelfase toonde een sociale validiteitsbeoordeling aan dat kleuterleerkrachten overwegend positief waren over "Iedereen hoort erbij!". Ook suggereerden ze enkele verbeterpunten, zoals het toevoegen van een voorbereidende training voor leerkrachten.
Na aanpassingen werden de effecten onderzocht. Hieruit bleek dat 30% van de leerlingen met beperkingen na de interventie significant meer tijd besteedde in sociaal spel in vergelijking met 12,5% in de controlegroep. Hoewel er geen positieve effecten werden gevonden met betrekking tot acceptatie of zelfverklaarde vriendschappen door klasgenoten, had ‘Iedereen hoort erbij!’ een verzachtend effect op hun houding. Het onderzoek bevestigt de toepasbaarheid van de Contact Theorie in inclusief onderwijs en bepleit permanente integratie van dergelijke interventies in het curriculum.