Layered communication development
Promotie: | Mw. K. (Kirsten) Wolthuis |
Wanneer: | 03 juni 2021 |
Aanvang: | 16:15 |
Promotors: | prof. dr. H.J.M. (Marleen H.J.M.) Janssen, prof. dr. A.E.M.G. (Alexander) Minnaert |
Copromotor: | dr. G.W. Bol |
Waar: | Academiegebouw RUG |
Faculteit: | Gedrags- en Maatschappijwetenschappen |

Model voor communicatie met doofblinde personen
Personen met aangeboren doofblindheid zijn een heterogene groep, vanwege de variatie in mate waarin zijn horen en zien. Dit uit zich onder andere in een verscheidenheid aan communicatievormen, zoals (tactiele) gebarentaal, verwijzers of Nederlands ondersteund met gebaren. Het maakt het voor ouders en begeleiders moeilijk de communicatie in kaart te brengen, ontwikkeling te volgen en die te verbeteren.
Om aan deze behoefte te voorzien is het gelaagde communicatiemodel gecreëerd, gebaseerd op de theorie van intersubjectiviteit (Bråten & Trevarthen, 2007). Dit model beschrijft verschillende communicatieve gedragingen op drie lagen van ontwikkeling. Aangezien de theorie het belang van beide communicatiepartners benadrukt, sluit dit goed aan bij personen met doofblindheid, die afhankelijk zijn van andere personen voor alles wat zij doen (waaronder communiceren).
Het proefschrift van Kirsten Wolthuis laat zien dat het gelaagde communicatiemodel gebruikt kan worden om communicatie tussen personen met doofblindheid en anderen in kaart te brengen, te volgen en te verbeteren. Gedragingen op de eerste laag worden bij koppels van verschillende ontwikkelingsniveau even vaak waargenomen, waardoor deze laag als een basislaag van communicatie kan worden gezien. Gedragingen op de tweede en derde laag komen vaker voor bij koppels met een hoger ontwikkelingsniveau. Deze lagen kunnen gebruikt worden om het niveau van communicatie in te schatten. Het belangrijkste resultaat van het onderzoek is dat het met behulp van het model mogelijk is communicatie te ondersteunen en verbeteren op alle drie ontwikkelingsniveaus.