El rojo crítico

Groei Catalaanse literatuur niet door versoepeling Franco’s censuur

De groei die de Catalaanse literatuur vertoonde tussen 1966 en 1977 kan niet worden toegeschreven aan de zogenaamde versoepeling van het censuurbeleid na 1966. Dat concludeert Lidwina van den Hout-Huijben in haar proefschrift over de invloed van de Spaanse staatscensuur op de literatuur in Catalonië. De versoepeling van de censuur was niet meer dan een papieren maatregel.

Het doel van het onderzoek van Van den Hout-Huijben was de werking van de Spaanse staatscensuur gedurende de dictatuur van Francisco Franco (1939-1975) te analyseren en te beschrijven, evenals haar invloed op de ontwikkeling van de Catalaanse literatuur tussen 1962 en 1977. Bovendien documenteert de promovenda in haar proefschrift de inspanningen van de literaire wereld in Catalonië om de gevolgen van de interventie door de censuur in dat zelfde tijdsbestek tegen te gaan en te neutraliseren.

Van den Hout-Huijben neemt 1962 als beginpunt, omdat in dat jaar Manuel Fraga Iribarne benoemd werd als hoofd van het Ministerie van Informatie en Toerisme - alom met bijval begroet als het begin van een nieuw tijdperk in censuurbeleid. Deze minister schreef een nieuwe censuurwetgeving. De belangrijkste verandering van de nieuwe wet was de afschaffing van de voorwaarde alle boeken voor uitgave voor te leggen aan het censuurapparaat.

Van den Hout-Huijben beargumenteert dat hoewel de Catalaanse literatuur groei vertoonde gedurende deze periode, deze toename niet komt door de zogenaamde versoepeling van het censuurbeleid. Het censuurapparaat bejegende onder de nieuwe wetgeving de Catalaanse literatuur met dezelfde harde hand als eerder. Van den Hout-Huijben betoogt dat het vooral te danken was aan de enorme inspanningen en opofferingen van de Catalaanse uitgeverijen, culturele instellingen en de veerkracht van de schrijvers zelf, dat de Catalaanse literatuur in de jaren zestig en zeventig een mate van normalisering en groei kon bereiken.

Lidwina van den Hout-Huijben verrichtte haar onderzoek bij het Groningen Research Institute for the Study of Culture, Faculteit der Letteren. Ze werkt als docent Spaans aan de University of Chicago.

Proefschrift: http://irs.ub.rug.nl/ppn/391101978