Kiezer straft politieke partijen voor besturen gemeente

Politieke partijen die deelnemen aan het gemeentebestuur verliezen bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen gemiddeld vier tot acht procent van hun raadszetels. Voor partijen die weinig wethouders leveren is dit verlies twee keer zo groot als voor partijen die de meeste wethouders leveren. Dat blijkt uit onderzoek van het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) van de Rijksuniversiteit Groningen dat vandaag wordt gepubliceerd in het vakblad ESB.
COELO onderzocht gemeenteraadsverkiezingen in de periode 1990-2014. Het onderzoek houdt rekening met tal van andere factoren die de veranderingen in het aantal zetels van partijen kunnen verklaren. Het aangetoonde zetelverlies van vier tot acht procent is het gemiddelde effect dat volledig kan worden toegeschreven aan deelnemen aan het gemeentebestuur.
Meebesturen of oppositie voeren
Een verlies van vier tot acht procent van de zetels kan voor een partij het verschil maken tussen meebesturen of oppositie voeren. ‘Maar dat effect is het gemiddelde’, zegt hoogleraar Maarten Allers. ‘Uit ons onderzoek blijkt ook dat kleinere collegepartijen meer zetels verliezen dan grotere. Dat kan komen doordat een kleinere collegepartij een minder sterk stempel kan zetten op het beleid en daardoor meer kiezers teleurstelt.’
Extra hoge eisen tijdens de formatie
Dat besturen stemmen kost, gaat prima samen met een goed functionerende democratie waarin regelmatig wisselingen van de macht plaatsvinden, stelt Allers. ‘Maar het betekent wel dat kiezers partijen bestraffen enkel omdat ze bestuursverantwoordelijkheid nemen. De uitkomsten zullen kleinere partijen dan ook te denken geven. Doordat meebesturen hen meer stemmen kost, moeten zij extra hoge eisen stellen tijdens de collegeformatie om het te verwachten stemmenverlies te compenseren.’
Meer informatie
- Contact: Harm Rienks, promovendus, tel.: 06-3070 3137 en Joes de Natris, onderzoeker, tel.: 050 363 3707
- Zie voor de volledige publicatie: Maarten Allers, Joes de Natris en Harm Rienks, Besturen gemeente kost partijen raadszetels, ESB, 2018, 103, 121-123.
- Websites: coelo.nl en esb.nu
Laatst gewijzigd: | 02 november 2023 13:58 |
Meer nieuws
-
08 mei 2025
6 miljoen euro voor grootschalig noordelijk project voor duurzame gezondheidszorg: Care2Change
Care2Change. Een groot consortium met zo'n beetje alle noordelijke ziekenhuizen, lokale overheden, kennisinstellingen zoals de Rijksuniversiteit Groningen en de Hanzehogeschool en een aantal zorgbedrijven gaat samenwerken in een project over duurzame...
-
01 april 2025
Executive MBA van UGBS best beoordeelde MBA | Nationale Keuzegids 2025
Volgens de onafhankelijke Keuzegids Masters 2025 is de Executive MBA van de University of Groningen Business School de best beoordeelde MBA van Nederland (deeltijd én voltijd).
-
01 april 2025
Executive Master of M&A and Valuation geaccrediteerd als joint degree met Vrije Universiteit Amsterdam
Vanaf 1 september ontvangen deelnemers aan het programma na succesvolle afronding een masterdiploma van zowel de Rijksuniversiteit Groningen als de Vrije Universiteit Amsterdam.