Novel approaches towards cancer-directed immune checkpoint inhibition
| Promotie: | Mw. E.M. (Emily) Ploeg |
| Wanneer: | 30 augustus 2023 |
| Aanvang: | 11:00 |
| Promotors: | prof. dr. W. (Wijnand) Helfrich, prof. dr. S. (Schelto) Kruijff |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Nieuwe benaderingen voor kankergestuurde immuuncheckpointremming
Normale cellen gebruiken immuuncheckpoint moleculen om afweercellen (tijdelijk) te inactiveren wanneer deze hen ‘per vergissing’ aanvalt. Helaas maken kankercellen misbruik van dit systeem door extra veel checkpoint moleculen aan te maken.
Antistoffen die immuuncheckpoint moleculen blokkeren
In de kliniek wordt inmiddels gebruikt gemaakt van antistoffen die immuuncheckpoint moleculen zoals PD-1/PD-L1 kunnen blokkeren. Een beperkt aantal kankersoorten kan goed met dergelijke antistoffen behandeld worden. Helaas treden daarbij regelmatig schadelijke bijwerkingen op, omdat deze behandeling ook PD-L1 op normale cellen blokkeert. Daardoor kunnen normale cellen ineens ook aangevallen worden door afweercellen. De bijwerkingen lijken dan ook op de verschijnselen van auto-immuniteitsziekten.
De meerderheid van kankersoorten zijn niet goed behandelbaar met PD1/PD-L1 checkpoint remmers. Recent is ontdekt dat dat mogelijk komt doordat kankercellen enorme hoeveelheden zeer kleine blaasjes (‘tumorexosomen’ of ‘TEX’) uitscheiden met daarop grote hoeveelheden PD-L1 en/of andere immuuncheckpoint moleculen. Wij ontdekten dat de klinisch gebruikte antistoffen niet of nauwelijks in staat waren om de afweerremmende activiteit van deze TEX te blokkeren.
Slimme antistoffen die binden aan tumoren
Om deze problemen aan te pakken hebben we een nieuwe strategie ontwikkeld die gebruik maakt van ‘bispecifiek antistoffen’. Dit zijn ‘slimme’ antistoffen die we zo gemaakt hebben dat deze bij voorkeur aan de tumor binden, zodat ze vooral de daar aanwezige immuuncheckpoint moleculen blokkeren. Ons laboratoriumonderzoek toonde aan dergelijke bispecifiek antilichamen veel efficiënter en tumorgerichter werkten en dat er waarschijnlijk minder bijwerkingen zullen optreden. Bovendien ontdekten we dat onze bispecifieke antistoffen veel beter instaat waren om immuuncheckpoint moleculen op TEX te blokkeren dan de gewone antistoffen.
Effectiviteit kankerimmunotherapie verder verbeteren
Mogelijk kan deze strategie helpen om de effectiviteit kankerimmunotherapie verder te verbeteren en/of bijwerkingen te verminderen. Op termijn kunnen de resultaten van dit onderzoek bijdragen aan de betere genezing van meer kankersoorten met minder bijwerkingen en betere kwaliteit van leven.