Here to heal? The effect of colonial rule on disease and health care in Ghana and Côte d'Ivoire: ca. 1900-1955

Koloniale gezondheidszorg in Ghana en Ivoorkust kende verschillende trajecten

Het Afrikaanse continent wordt al eeuwenlang getroffen door tal van ziektes. Met de komst van de Europese kolonisatie veranderde deze situatie ingrijpend, en niet alleen ten goede. Promovenda Arlinde Vrooman onderzocht de ontwikkeling van de koloniale Britse gezondheidszorg in Ghana en de Franse in Ivoorkust tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw. Vrooman laat zien, op basis van gegevens over de ontwikkeling van officiële ziektecijfers, dat de reacties van Britse en Franse koloniale beleidsmakers op deze ziektes werden beïnvloed door onder meer de impact van deze ziektes op de Europese bevolking, de voortgang van de medische kennis en het aantal getroffen personen.

De bevolking van Afrikaanse landen ten zuiden van de Sahara ondervindt, meer dan de bevolking in bijvoorbeeld de Westerse wereld, grote gezondheidsproblemen en een hoge ziektelast. Deze hoge ziektelast wordt mede veroorzaakt door diepgewortelde endemische en epidemische ziekten. De Europese kolonisatie van het Afrikaanse continent heeft een ingrijpend effect gehad op de ziektes die er al eeuwenlang worden getroffen. Er werden nieuwe ziektes overgebracht vanuit Europa, bevolkingsgroepen raakten meer over het continent verspreid – wat ook de overdracht van ziekten vergrootte, en er vonden veranderingen plaats in de medische aanpak als gevolg van koloniaal beleid.

Vrooman onderzocht voor haar proefschrift de ontwikkeling van de Britse koloniale gezondheidszorg in Ghana en de Franse in Ivoorkust tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw. Eigen archiefonderzoek in koloniale rapporten gaf de gelegenheid kwalitatieve en cijfermatige analyses uit te voeren. Vrooman heeft de ontwikkeling van koloniale gezondheidszorguitgaven, -faciliteiten, -personeel en het aantal behandelde patiënten voor de beide landen in kaart gebracht. In het proefschrift toont zij aan dat twee vergelijkbare landen als Ghana en Ivoorkust verschillende historische trajecten in koloniale gezondheidsvoorzieningen laten zien. De ruimtelijke spreiding van koloniale gezondheidszorgfaciliteiten in deze periode kan worden verklaard door economische en bestuurlijke motieven, door de lokale en regionale ziekteomgeving, en door de bevolkingsdichtheid. Ten slotte laten gegevens over de ontwikkeling van officiële ziektecijfers zien dat de reacties van Britse en Franse koloniale beleidsmakers op deze ziektes werden beïnvloed door onder meer de impact van deze ziektes op de Europese bevolking, de voortgang van de medische kennis en het aantal getroffen personen.

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/b7f32e5e-79b9-4450-9e67-fd9311069a94