Vasopressin and copeptin
| Promotie: | Mw. J.E. (Judith) Heida |
| Wanneer: | 09 november 2022 |
| Aanvang: | 12:45 |
| Promotors: | prof. dr. R.T. (Ron) Gansevoort, dr. A. van Beek |
| Copromotor: | dr. D. Zittema |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Vasopressine en copeptin: meting, determinanten en effecten
Het hormoon vasopressine is essentieel voor het behouden van een stabiel intern milieu in het menselijk lichaam. Wanneer vasopressine door de hypofyse wordt afgegeven aan de bloedbaan, resulteert dit in het vasthouden van water door de nieren. Daarmee neemt de urineproductie af en blijft de hoeveelheid water in het lichaam stabiel, ook als men bijvoorbeeld gedurende een tijd niet voldoende water drinkt. Naast het antidiuretisch effect, is vasopressine betrokken bij een verscheidenheid aan andere processen. Om dit te kunnen bestuderen, is men geïnteresseerd in het bepalen van de concentratie vasopressine in het bloed. Vasopressine meten in bloedmonsters is echter erg moeilijk. In plaats daarvan wordt de surrogaatmarker copeptin gemeten. Copeptin wordt in gelijke hoeveelheden door de hypofyse aan het bloed afgegeven.
In haar proefschrift onderzoekt Heida hoe copeptin betrouwbaar kan worden bepaald in bloedmonsters en hoe de gevonden concentraties moeten worden geïnterpreteerd in patiënten met een nierziekte. Door de aanwezigheid van een verminderde nierfunctie stijgt de concentratie van copeptin in de bloedbaan, waardoor de activiteit van vasopressine mogelijk wordt overschat. Als hiermee rekening wordt gehouden, kan copeptin goed gebruikt worden voor het bestuderen van de verschillende effecten van vasopressine.
Heida keek naar de effecten van een hoog vasopressine op de afgifte van het stresshormoon cortisol, de zuur-base-huishouding in de nieren en de bloeddruk. De beïnvloeding van deze processen door vasopressine is minder overweldigend dan het antidiuretisch effect. Het effect van vasopressine wordt waarschijnlijk gecompenseerd door andere aansturende factoren, zodat het intern milieu stabiel blijft.
CV Judith Heida
Judith Heida (1993) studeerde Geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Haar promotieonderzoek vond plaats bij de afdeling Nefrologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Daarna zal zij werkzaam zijn als arts niet in opleiding tot specialist (ANIOS) Interne Geneeskunde bij het Diakonessenhuis te Utrecht. De titel van haar proefschrift luidt: Vasopressin and copeptin. Measurement, determinants and effects.