Snap shots of bacterial adaptation

Het vermogen tot snelle en adequate aanpassing aan veranderende omstandigheden is van eminent belang voor alle levende organismen. Het onderzoek beschreven in het onderhavige proefschrift was gericht op de bestudering van het aanpassingsvermogen van twee verschillende bacteriën, de bodembacterie Bacillus subtilis en de meticilline-resistente ziekenhuisbacterie Staphylococcus aureus (MRSA). Het onderzoek aan Bacillus subtilis was gericht op aanpassingen aan milieus met een laag zoutgehalte, een conditie die zich voordoet bij regen en overstromingen. Dit liet het belang zien van de zogenaamde Tat-route voor eiwittransport over de bacteriële celmembraan om oxidatieve membraanschade te voorkomen. Hierbij werd ontdekt dat een systeem voor ijzer-opname, dat geassembleerd wordt met behulp van de Tat-route, gereguleerd wordt door een klein RNA-molecuul met de naam S313. Onderzoek aan S313 liet vervolgens zien dat dit kleine RNA-molecuul van grote invloed is op verschillende cellulaire processen, variërend van ijzer-opname tot de bacteriële resistentie tegen antibiotica. Een ander deel van het onderzoek betrof de aanpassingsprocessen in MRSA-bacteriën die blootgesteld werden aan het belangrijke antibioticum ciprofloxacine. Dit liet zien dat blootstelling van MRSA aan lage concentraties ciprofloxacine kan leiden tot mutaties die vervolgens aanleiding geven tot een verhoogde antibioticumresistentie van deze bacterie. Bovendien leidt deze conditie tot activatie van bacterievirussen, beter bekend als bacteriofagen, die de resulterende antibioticumresistentie kunnen overdragen op andere bacteriën. Samenvattend kan geconcludeerd worden dat onderzoek naar aanpassingsprocessen in bacteriën niet alleen van fundamenteel wetenschappelijk belang is, maar bovendien belangrijke inzichten geeft in de mechanismen die er toe leiden dat ziekteverwekkers kunnen ontsnappen aan een behandeling met antibiotica.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/c3625460-e306-4447-b73b-ee68725e50b4