Beter dan het origineel
Promotie: | Dhr. T.J.M. Gaens |
Wanneer: | 03 juni 2019 |
Aanvang: | 16:15 |
Promotor: | prof. dr. C.G. (Catrien) Santing |
Copromotor: | dr. M. (Mathilde) van Dijk |
Waar: | Academiegebouw RUG |
Faculteit: | Letteren |

Nieuw beeld van verhouding kartuizers en Moderne Devotie
Tom Gaens behandelt in zijn dissertatie de verhouding tussen de monastieke orde van de kartuizers en de hervormingsbeweging van de Moderne Devotie in de latere middeleeuwen, alsook de materiële en spirituele interacties tussen beide. Hij toont aan dat het recentere beeld in de onderzoeksliteratuur, dat de relatie tussen beide ziet als passief eenrichtingsverkeer van beïnvloeding (op afstand), moet verlaten worden om plaats te maken voor een pad van actieve kruisbestuiving (in nabijheid). Een beter begrip hiervan werd in het verleden niet alleen in de weg gestaan door – intussen achterhaalde – ideeën over de Moderne Devotie als een anti-monastieke lekenbeweging, maar ook door geen oog te hebben voor veranderingen en ontwikkelingen in de kartuizerorde. Om de rol van de kartuizers in de vroege Moderne Devotie in het licht te zetten, onderzocht Gaens dergelijke evoluties bij de kartuizers vanuit drie “grenzen”: tussen kartuizer- en buitenwereld (bv. socio-economische interacties, omgang met weldoeners); binnen de kartuizerwereld (bv. verhouding tussen monniken en lekenbroeders); en in de “innerlijke” kartuizerwereld (bv. de relatie met het goddelijke en – bij extensie – met de naaste).