Pharmacokinetics and pharmacodynamics of intrathecal baclofen therapy

Studie bevestigt goede effect en veiligheid ITB therapie

Een analyse van de gegevens van patiënten die intrathecale baclofen (ITB) therapie krijgen in het Universitair Medisch Centrum Groningen laat zien dat deze therapie inderdaad een goed effect heeft en veilig is, zowel op korte als lange termijn. ITB therapie wordt sinds 1984 wereldwijd veel gebruikt als behandeling van ernstige spasticiteit, maar er was nog weinig bekend over de farmacokinetiek (de verspreiding van het medicijn baclofen) en farmacodynamiek (het effect van baclofen op het lichaam). Herre Heetla deed onderzoek naar deze twee aspecten van deze specialistische en redelijk onbekende therapie. De resultaten zijn interessant voor doktoren en patiënten die veel met deze therapie werken.

ITB therapie is een behandeling waarbij het medicijn baclofen direct in het hersenvocht wordt toegediend. Daardoor kan met een honderd keer lagere dosering een veel beter effect bereikt worden dan met orale therapie. Omdat het een heel gerichte therapie is, geeft ITB ook minder bijwerkingen zoals sufheid en slaperigheid. In zijn proefschrift vat Heetla eerst alle beschikbare literatuur samen over de farmacologie van ITB. Daarna presenteert hij een nieuw model dat de farmacokinetiek- en dynamiek van ITB bij mensen kan beschrijven. Dit model voorspelt dat baclofen zich na injectie niet gelijkmatig verspreidt maar rond de injectieplaats blijft hangen.

De promovendus bevestigt het goede effect en de veiligheid van ITB in een analyse van de gegevens van alle patiënten met ITB therapie in het UMCG. In een pilotstudie toont hij aan dat ITB ook een effectieve therapie is voor patiënten met hinderlijke spasticiteit die desondanks nog wel kunnen lopen. Wel concludeerde Heetla dat een deel van de patiënten tolerantie ontwikkelt voor ITB waardoor de dosis steeds verder omhoog moet. Hij bespreekt verschillende behandelmogelijkheden voor tolerantie, zoals het tijdelijk stopzetten van de medicatie. Op basis van een andere pilotstudie concludeert Heetla tot slot dat ook een switch naar pulsatiele infusie, waarbij de dagelijkse dosis baclofen niet continu, maar in zes delen verspreid over de dag wordt toegediend, een behandelmogelijkheid is voor tolerantie.

Herre Heetla (1982) studeerde geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Tijdens zijn promotieonderzoek was hij verbonden aan de afdeling Neurochirurgie van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Heetla werkt als psychiater voor Lentis. De titel van zijn proefschrift is: “Pharmacokinetics and pharmacodynamics of intrathecal baclofen therapy”.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/0740e3eb-fa63-4515-b185-577905efd7cd