iPS cell therapy for Parkinson’s disease
| Promotie: | Mw. S. (Suping) Peng |
| Wanneer: | 16 november 2015 |
| Aanvang: | 12:45 |
| Promotors: | prof. dr. H.W.G.M. (Erik) Boddeke, prof. dr. M. Schachner |
| Copromotor: | dr. J.C.V.M. Copray |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Stamceltransplantatie voor de ziekte van Parkinson behoeft verdere optimalisatie
De ziekte van Parkinson ontstaat doordat bepaalde neuronen in een specifiek deel van de hersenen afsterven. UMCG-onderzoeker Suping Peng onderzocht of vervanging van die afgestorven neuronen met gebruik van een nieuw type stamcel een nieuwe effectieve behandeling voor deze ziekte zou kunnen worden.
Vervanging van die verloren neuronen via celtransplantatie is eerder gesuggereerd als een mogelijke therapie. In de 80- en 90-er jaren kregen wereldwijd ±400 Parkinsonpatiënten een hersenimplantaat met nieuwe dopaminerge neuronen geïsoleerd uit geaborteerde foetussen. Helaas maakten ethische bezwaren en praktische beperkingen standaard klinische toepassing onmogelijk. De ontdekking dat gewone lichaamscellen geherprogrammeerd konden worden tot (induced) pluripotente stamcellen (iPS-cellen) heeft een onuitputtelijk bron voor transplanteerbare patiënt-eigen nieuwe dopaminerge neuronen opgeleverd. Belangrijke vraag daarbij is of deze uit iPS-cellen verkregen dopaminerge neuronen net zo efficiënt zijn als foetale dopaminerge neuronen.
Uit analyses van transplantatie-studies met beide dopaminerge neurontypes in een ratmodel voor Parkinson, vond Suping Peng dat de uit iPS-cellen verkregen dopaminerge neuronen minder goed uitgroeiden na implantatie. Door de gen-expressie te vergelijken in beide dopaminerge neurontypes, ontdekte zij dat de uit iPS-cellen verkregen dopaminerge neuronen enkele afwijkingen vertoonden met name in de expressie van genen die betrokken zijn bij de uitgroei van neuronen. Ze liet zien dat de uitgroei van deze dopaminerge neuronen weer gestimuleerd zou kunnen worden door specifieke cel-adhesiemoleculen geforceerd tot expressie te brengen.
Peng conlcudeert dat voordat uit iPS-cellen verkregen dopaminerge neuronen in de kliniek toegepast zouden kunnen worden, de protocollen voor de herprogrammering van somatische cellen tot iPS-cellen en voor hun differentiatie tot dopaminerg neuron verder geoptimaliseerd dienen te worden, zodat zij na implantatie net zo efficiënt zijn in de reductie van Parkinson symptomen als de foetale dopaminerge neuronen.