Novel strategies targeting hepatic stellate cells to reverse liver fibrosis
| Promotie: | Mw. S. (Shiva) Shajari |
| Wanneer: | 25 november 2020 |
| Aanvang: | 16:15 |
| Promotors: | prof. dr. K.N. (Klaas Nico) Faber, prof. dr. A.J. (Han) Moshage |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Nieuwe strategieën gericht op hepatische stellaatcellen voor de behandeling van leverfibrose
Shajari richtte zich in haar proefschrift op leverfibrose. Dit is de vorming van een abnormale hoeveelheid littekenweefsel als gevolg van chronische schade aan de lever. Tot op heden zijn er nog geen medicijnen beschikbaar voor de behandeling van leverfibrose. Hepatische stellaatcellen (HSC) hebben een sleutelrol in fibrogenese in de lever. In de gezonde lever bevatten de HSC een grote hoeveelheid vitamine A en controleren de verspreiding van deze vitamine door het lichaam. Echter, bij chronische leverziekten veranderen deze HSC in myofibroblast-achtige cellen, zogenaamde geactiveerde (a)HSC. Deze aHSC verliezen snel hun voorraad vitamine A, en gaan snel groeien en prolifereren, waarbij ze grote hoeveelheden extracellulaire matrix eiwitten produceren, zoals collagenen. Dit resulteert in het fibrotische littekenweefsel in de lever, wat de functie van de lever beperkt.
Een sleutelmechanisme om leverfibrose terug te dringen is dus om de activatie van de HSC te stoppen of, nog beter, on deze om te keren. In haar proefschrift onderzocht Shajari het therapeutische effect van de beschikbare medicijnen melatonine, esculetine en hydroxycarbamide op HSC-activatie. Tevens heeft ze de rol van het enzym hormoongevoelige lipase (HSL; hormone-sensitive lipase) in vitamine A metabolisme in HSC en HSC-activatie onderzocht.
Hydroxycarbamide blijkt een uitstekende remmer van HSC-proliferatie, terwijl esculetine en melatonine ook de productie van collagenen remmen. Een combinatie van deze beschikbare medicijnen zou dus een veelbelovende therapeutische cocktail kunnen zijn voor de behandeling van leverfibrose.
CV Shiva Shajari Shiva Shajari (1980) studeerde Diergeneeskunde aan de Urmia University in Iran. Daarna was zij werkzaam als onderzoeker bij het Tehran Pasteur Institute in Iran. Haar promotieonderzoek vond plaats bij de afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten (MDL) van het Universitair Medisch Centrum. Op dit moment is ze werkzaam als Quality Assurance Systems Specialist bij BD Kiestra in Drachten. De titel van haar proefschrift luidt: Novel strategies targeting hepatic stellate cells to reverse liver fibrosis.